26 C
Willemstad
• donderdag 28 maart 2024

Extra | Journaal 26 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Monday, March 25, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 25 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Friday, March 22, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 22 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Thursday, March 21, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...
- Advertisement -spot_img

FD | Rechter fluit OM terug wegens stiekem lezen e-mails van advocaten

HomeEconomieFinanciele sectorFD | Rechter fluit OM terug wegens stiekem lezen e-mails van advocaten

Johan Leupen Joris Polman | Financieel Dagblad

Het OM schond het verschoningsrecht door e-mails van advocaat Daan Doorenbos (links) te lezen. Zijn collega Tim de Greve (rechts) staat hem bij in een rechtszaak tegen de staat. Foto: Kiki Groot

De rechtbank in Den Bosch heeft het Openbaar Ministerie (OM) dinsdag hard op de vingers getikt. Een opsporingsteam kreeg in een strafzaak tegen een vermogensbeheerder inzage in duizenden e-mails tussen advocaten en hun cliënten. Dat was onzorgvuldig en had niet gemogen, oordeelt de voorzieningenrechter, die daarmee een methode om e-mails van verdachten te onderscheppen op losse schroeven zet.

In het kort:

  • Het OM schond het verschoningsrecht door heimelijk e-mails van advocaten te lezen.
  • Dat was onzorgvuldig en had niet gemogen, oordeelt de rechtbank in Den Bosch.
  • Het OM kondigt aanpassing van de omstreden werkwijze aan, maar denkt ook na over een hoger beroep.

Het OM kondigt aan de omstreden werkwijze aan te passen.

De fouten van het OM kwamen aan het licht in de zaak-Castor, een fraudezaak tegen vermogensbeheerder Box, die onder anderen leden van het Koninklijk Huis tot zijn klanten rekent. Hoogleraar strafrecht en Stibbe-partner Daan Doorenbos staat Box bij en ontdekte dat ambtenaren van de Fiod en het OM heimelijk kennis namen van zijn e-mails. Zijn vertrouwelijke mails doken onder meer op in een tuchtklacht van het OM tegen de accountant van Box.

Ondubbelzinnig

In een dagvaarding tegen de staat stelde Stibbe dat meer dan drieduizend e-mails van strafrechtadvocaten ‘op meerdere plekken binnen het OM, de Fiod en de Belastingdienst zijn gekopieerd, geprint, inhoudelijk gelezen en verwerkt.’ Het gaat daarbij om e-mails die het OM heimelijk had gevorderd bij internetprovider Winvision. Ruim drieduizend e-mails waren verstuurd door en naar advocaten van Stibbe, onder wie Doorenbos.

De voorzieningenrechter oordeelt dinsdag ondubbelzinnig dat het OM daarmee het verschoningsrecht heeft geschonden. Dit recht regelt dat advocaten vertrouwelijk kunnen communiceren met hun cliënten om zo een goede rechtsbedeling te waarborgen. ‘De staat heeft in het strafrechtelijk onderzoek naar een vermogensbeheerder uit Waalre onzorgvuldig gehandeld. Het opsporingsteam kreeg hierdoor e-mails tussen het bedrijf en zijn advocaten te zien, terwijl dit niet had gemogen’, schrijft de rechtbank.

De rechter wenste niet mee te gaan in een principieel verbod op de omstreden werkwijze. Maar de rechtbank verbiedt justitie wel om e-mails te lezen van advocaten van Stibbe en Box of van ‘andere (toekomstige) cliënten’. ‘Dit kan alleen met toestemming van de betrokken advocaat of via een rechtelijke beslissing’, aldus de voorzieningenrechter.

Eerst filteren

Het OM moet er van de rechter voortaan alles aan doen om te voorkomen dat het überhaupt e-mails in handen krijgt van advocaten die verdachten bijstaan. Daarom moeten providers opgevraagde e-mails voortaan eerst filteren, voordat ze de bestanden overdragen aan de staat, zegt de rechter.

Krijgt het OM desondanks toch e-mails van advocaten in bezit dan moeten die direct vernietigd worden, zegt de rechter. Nu bewaart het OM deze e-mails nog op aparte servers. De beoordeling of e-mails vertrouwelijk zijn, mag het OM verder niet langer overlaten aan rechercheurs, maar uitsluitend aan officieren van justitie die niet betrokken zijn bij het lopende strafrechtelijke onderzoek.

De uitspraak is een gevoelige nederlaag voor het opsporingsapparaat én voor de minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yesilgöz-Zegerius. Begin deze maand stelde de kersverse bewindsvrouw nog dat de werkwijze van het OM ‘door verschillende rechters is getoetst en geaccepteerd’. Ze reageerde daarmee op Kamervragen van de SP-fractie naar aanleiding van berichtgeving over deze zaak in het FD en NRC.

Onderschepte e-mails

Toch ziet het OM in de uitspraak geen nederlaag, zegt persofficier Bart den Hartigh. Volgens hem stelt de rechter namelijk nergens vast dat de werkwijze van het OM onwettig zou zijn. Wel erkent het OM dat de uitspraak extra aanleiding geeft om de werkwijze met onderschepte e-mails aan te passen. ‘Daarover willen we in gesprek met de beroepsgroep’, zegt Den Hartigh.

Het OM overweegt tegelijkertijd toch in hoger beroep te gaan. Vooral het oordeel dat de staat moet voorkomen vertrouwelijke e-mails in handen te krijgen, ligt zwaar op de maag. In de praktijk komt het er dan op neer dat bedrijven e-mails van advocaten uit mailboxen moeten filteren voordat alle informatie aan justitie wordt overgedragen. ‘Wij denken dat e-mails filteren zo makkelijk niet is. Bovendien vinden wij dat geen taak voor een bedrijf’, zegt Den Hartigh.

‘Draai om de oren’

Advocaat Tim de Greve van Stibbe noemt de uitspraak ‘een stevige draai om de oren’ van het OM. ‘De werkwijze deugt niet, zegt de rechter. Ook houdt het OM zich niet aan het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens. Het OM moet zich diep schamen’, aldus De Greve.

Zijn collega Doorenbos, de advocaat van wie het OM de e-mails las, is ook tevreden. De werkwijze van het OM moet op de schop, concludeert hij. ‘De rechter zegt dat het OM e-mails van verdachten mag vorderen, maar dat advocaten van zo’n verzoek moeten worden uitgezonderd. Dan komen die e-mails niet eens meer over de drempel van het OM en is die hele werkwijze niet eens meer nodig.’

Schokgolf

Ook is Doorenbos tevreden dat het OM e-mails van advocaten niet langer mag bewaren, maar voortaan direct moet vernietigen. Dat dit technisch onmogelijk is, zoals het OM stelt, doet Doorenbos af als onzin. Zijn collega De Greve vult aan: ‘Het kan niet anders dan dat er nu een systeem gaat komen dat e-mails van advocaten van tevoren herkent.’

De onthullingen over de misstanden bij het OM zorgden begin dit jaar voor een schokgolf onder strafrechtadvocaten en rechtsgeleerden. De Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten (NVSA) noemde de werkwijze ‘onacceptabel’. De NVSA had zich dan ook bij de procedure van Stibbe aangesloten. De voorzieningenrechter heeft de vorderingen van de NVSA echter niet in behandeling genomen.

Bron: Financieel Dagblad

Geef een reactie

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Zoeken

Recente reacties