KRALENDIJK – Amper anderhalf jaar nadat het jeugdstrafrecht is ingevoerd, zijn alle plekken op de jeugddetentie op Bonaire vol. Volgens de jeugddetentie is het aan het Openbaar Ministerie om maar snel met een oplossing te komen.
De plekken zijn in een rap tempo vol. Opvallend is dat de stijging vooral komt door jongeren die opnieuw de fout ingaan. “We zien sinds dit jaar een opvallende stijging in het aantal reclasseringsjongeren dat we begeleiden. Waar dat in voorgaande jaren redelijk stabiel lag op 5 jongeren, zijn dat er dit jaar al 13”, zegt Anne-Marie Kloet, woordvoerder van Jeugdzorg.
Jeugdstrafrecht
Het heeft tien jaar geduurd, maar het jeugdstrafrecht geldt sinds 2020 jaar óók voor de Caribische gemeenten. Daardoor krijgen jongeren die in aanraking komen met politie en justitie, een passende maar mildere straf van de rechter. Bijvoorbeeld een taakstraf, verplichte behandeling voor jongeren of een avondklok.
Voor augustus 2020 was het voor justitie moeilijker om jongeren aan te houden en in voorarrest te zetten. Nu blijkt justitie niet voorbereid te zijn op de gevolgen. “Toen we de mogelijkheden van jeugddetentie overwogen, dachten wij dat vier plekken genoeg waren. Nu zien we dat er behoefte is aan meer plekken”, reageert officier van justitie Altagracia Rienhart-Martis. “Ik kan niet zeggen dat er meer jongeren zijn die in de criminaliteit belanden.”
Waarom neemt het aantal jonge gedetineerden toe?
Volgens Jeugdzorg kan de stijging er ook mee te maken hebben dat het jeugdstrafrecht werd ingevoerd gelijktijdig met de uitbraak van het coronavirus, wat voor veel jongeren een moeilijke tijd zou zijn geweest.
“Bovendien nam het aantal minderjarigen in de Caribische gemeenten toe. Dit zal waarschijnlijk allemaal effect hebben op het aantal van jeugdzaken”, aldus Kloet. “Dat neemt niet weg dat de huidige instroom onder jongeren zorgen baart.”
De vraag is: wat nu? “We kunnen geen jeugddetentie meer aanbieden, dus is aan het Openbaar Ministerie om voor vervangende straf te zorgen, mocht het nodig zijn”, reageert woordvoerder Erik Buller van de Justitiele Inrichting Caribisch Nederland (JICN).
Gedetineerde jongeren overvliegen naar Nederland?Het jeugdstrafrecht geeft ook de mogelijkheid om jongeren in een jeugdinrichting te plaatsen, waarbij ze intensieve begeleiding krijgen. Daar gaat alleen de rechter over. Bonaire heeft zo’n instelling niet, maar de mogelijkheid bestaat wel om ze in Europees-Nederland alsnog in een jeugdinrichting te plaatsen. “Bonaire heeft geen ervaring met deze zogeheten PIJ-maatregel”, vertelt correspondent Nathaly Evertsz. “Dat zou betekenen dat een kind of jongvolwassene 8.000 kilometer verderop gevangen zit. Het OM probeerde recent nog deze strafmaatregel te laten opleggen door de rechtbank. Het ging om een minderjarige jongen die verdacht werd van verschillende misdrijven. Hij toonde veel spijt en beloofde nooit meer de fout in te gaan. Uiteindelijk besloot de rechter hem niet in een jeugdinrichting te plaatsen.” |
Jongeren die met justitie in aanraking komen hebben vaak behoefte goede begeleiding, maar dan moeten er wel voldoende plekken zijn. “Van de dertien reclasseringscliënten, waren vier jongeren al bekend bij Jeugdzorg. De jongeren die erbij komen zijn niet bekend bij ons, ze zaten dus nog niet in een hulpverleningstraject. Wat de oorzaak precies is weten we (nog) niet, maar dit heeft onze aandacht”, aldus Kloet.
Diefstal en geweld
Volgens officier van justitie Rienhart-Martis bestaat het grootste deel van de jeugdcriminaliteit uit diefstal en geweldsdelicten. Betekent dit dat agressie onder jeugd toeneemt? Jeugdzorg vindt van niet. “Agressie of toename daarvan is niet wat wij terugzien. Wij komen in de begeleiding van jongeren vooral veel alcohol- en drugsmisbruik tegen. Wat ook vaak voorkomt: huiselijk geweld en kindermishandeling, waarvan juist jongeren het slachtoffer zijn.”
‘Ouderen zijn te weinig betrokken bij de opvoeding’
Crimineel gedrag onder kinderen kan verschillende oorzaak hebben, waaronder een falende opvoeding en problemen thuis. Volgens de officier van justitie moeten ouders hun verantwoordelijkheid nemen. “Het begint thuis. Ouders moeten op hun kinderen letten en beseffen dat ze verantwoordelijk zijn. Zorgen dat jouw minderjarig kind ‘s avonds niet zonder begeleiding op straat is. Het is eveneens belangrijk om als ouders te weten met wie je kind bevriend is”, aldus Rienhart-Martis.
De Jeugdzorg ziet dat ouders ook steken laten vallen nadat hun kind in aanraking is gekomen met justitie. “Als het gaat om jeugdreclassering, zien we een ander beeld bij de hulpverlening. Daar verloopt de ouderbetrokkenheid moeizaam of blijft vaak achterwege. Bekend is dat een lage ouderbetrokkenheid de kans vergroot dat het opnieuw misgaat.”
Zorg en justitie
Toch is Kloet voorzichtig optimistisch. Zij wijst erop dat er een meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling is opgericht, net als een bureau Halt die jongeren begeleidt bij de taakstraffen. “Het verbeteren van de situatie van jongeren en daarmee het voorkomen dat jongeren in aanraking met justitie komen heeft de aandacht van de hele zorg- en ook justitieketen.”
Bron: NTR/CaribischNetwerk
wordt er wel onderzoek gedaan naar de effecten van lockdowns op de jeugd en op een eventuele toename van het door ouders afreageren van frustraties op hun kroost als gevolg van beperkingen door Covid?