Live op televisie en met koning Willem-Alexander als eregast opent vandaag de bijzondere tentoonstelling Slavernij in het Rijksmuseum. Over mensen die moesten leven in slavernij, zij die ertegen vochten én degenen die er rijk van werden. Omdat het een gevoelig thema is uit de Nederlandse geschiedenis, zullen vele (kritische) ogen op het museum gericht zijn.
Wally, die als slaaf moest werken op een suikerplantage in Suriname en een gruwelijke dood stierf. Oopjen, die de rijkdom van haar familie te danken had aan de verwerking van suikerriet dat op Braziliaanse plantages was geoogst door slaven. En Surapati, die op het eiland Java vocht voor zijn vrijheid tegen de VOC (Verenigde Oost Indische Compagnie) en nu geroemd wordt als Held van Indonesië.
Schilderij van Jacob Coeman, met daarop de familie Cnoll en twee tot slaaf gemaakte bedienden, van wie de man waarschijnlijk Surapati is. Schilderij van Jacob Coeman, met daarop de familie Cnoll en twee tot slaaf gemaakte bedienden, van wie de man waarschijnlijk Surapati is.
Het zijn drie van de tien persoonlijke verhalen die in de tentoonstelling centraal staan. Tien waargebeurde verhalen over mensen in de tijd van slavernij.
Hoe mensen tot ‘bezit’ werden gemaakt
Het Rijksmuseum wil laten zien hoe tijdens de 250 jaar durende koloniale periode van Nederland (van grofweg de 17e tot en met de 19e eeuw) ‘mensen tot bezit en objecten in administraties werden gemaakt’.
In de tentoonstelling komen zowel de slavernij in Suriname, Brazilië en het Caribisch gebied als de slavernij in Zuid-Afrika en Azië aan bod. Je ziet objecten, schilderijen en archiefstukken en hoort mondelinge bronnen, gedichten en muziek.
© Rijksmuseum
Het is voor het eerst dat het Rijksmuseum een tentoonstelling heeft over slavernij. Valika Smeulders, hoofd geschiedenis van het museum zei daarover in Het Parool: “Ik wil de mensen [die tot slaaf gemaakt zijn, red.] hun naam teruggeven. Ik wil weer bij de persoon komen.”
‘Nieuwe manier van vertellen’
Er zijn vaker tentoonstellingen over het slavernijverleden geweest in Nederland, maar bijzonder aan deze is dat ‘op een nieuwe manier vanuit meerdere perspectieven wordt verteld’, zegt Karwan Fatah-Black, historicus van de Universiteit Leiden en gespecialiseerd in de Nederlandse koloniale geschiedenis.
“Er wordt een invoelbare geschiedenis duidelijk gemaakt en het is bovenal een Nederlandse geschiedenis. Alles bij elkaar is dit een nieuwe stap in de manier hoe we hierover nadenken en praten.”
© Rijksmuseum
Voorlopig alleen online
De tentoonstelling Slavernij opent op een moment dat de musea vanwege corona nog (vermoedelijk tot in juni) dicht zijn. Het Rijksmuseum heeft daarom ook een online expositie gemaakt die voor iedereen toegankelijk is. Middelbare scholieren uit de regio Amsterdam zijn vanaf woensdag al wel welkom om de tentoonstelling in het echt te bekijken. De komende weken is de tentoonstelling speciaal voor hen geopend. Slavernij is in het Rijksmuseum tot en met 29 augustus.
Officieel sorry voor slavernij?
Dat onze slavernijgeschiedenis gevoelig ligt, merk je ook in de politiek. Daar gaat de discussie vooral over wel of niet excuses maken.
- Vorig jaar werd duidelijk dat in de Tweede Kamer geen meerderheid was voor formele excuses van de Nederlandse staat. Inmiddels demissionair premier Rutte zei toen dat hij begrijpt dat sommige mensen (bijvoorbeeld nazaten) excuses willen voor de rol van Nederland, maar dat hij die niet gaat aanbieden. Dat zorgt volgens hem juist voor polarisatie.
- Hij steunt wel het initiatief om van 2023 een herdenkingsjaar te maken, met tentoonstellingen, voorstellingen, debatten en aandacht in onderwijs en media. Dan is het 150 jaar geleden dat de slavernij in Nederland werd beëindigd.
- Het lijkt er op dat burgemeester Halsema van Amsterdam wel binnenkort excuses gaat maken voor de rol van het vroegere stadsbestuur in de slavernij. De burgemeester en wethouders van Rotterdam overwegen een excuses, nadat uit een rapport bleek dat de stad ‘tot over z’n oren in de slavernij zat’.
Bron: RTL Nieuws
Een correctie in de naam is wel van toepassing. Het gaat niet over slavernij maar alleen over slavernij in de voormalige Nederlanse koloniën. Niet waarom er altijd al slavernij was en dat er nog steeds slavernij is. Jammer dat ze nooit alles meenemen zodat je bepaalde dingen in perspectief kan zien.
Maar goed ik begreep dat de gay activist Quincy Gairo er al rondliep.
Wij hier hebben ook ‘n slavenmuseum, miljoenen gespendeerd , zou iets voor c cooper mfk zijn om de rondleidingen te doen.