Martijn Pols | Financieel Dagblad
De Nederlandsche Bank heeft een gevoelige nederlaag geleden in de aanpak van misstanden in de trustsector. De toezichthouder ging in de fout bij de aanstelling van een curator bij trustkantoor BK Group, blijkt uit een recente uitspraak van de rechtbank Rotterdam.
In het kort
DNB is teruggefloten door de rechter over het aanstellen van een curator bij een trustkantoor.
BK Group, eigendom van Value8, kreeg ten onrechte zo’n externe controleur toegewezen van de toezichthouder en hoeft nu ook de kosten niet te betalen.
Twee boetes in deze zaak bleven wel overeind, maar ook daar kan nog hoger beroep tegen worden ingesteld.
BK Group is een van de investeringen van Value8, het beursgenoteerde bedrijf van voormalig beleggersvoorman Peter Paul de Vries. Het kwam in 2017 meermaals in opspraak door betrokkenheid bij verschillende affaires. Voor een van die zaken rond een Mexicaanse oud-politicus is BK in 2019 beboet door DNB, zo blijkt nu uit een uitspraak van de rechter.
Naast de boetes greep DNB bovendien achter de schermen fors in bij BK Group. Het kantoor moest gedwongen orde op zaken stellen in de administratieve organisatie, en zijn klanten en transacties beter controleren. Deze formele aanwijzing combineerde de toezichthouder met het aanstellen van een curator, op kosten van BK Group.
Opdracht niet goed geformuleerd
Deze externe controleur moest namens DNB in de gaten houden of BK Group voldoende deed om orde op zaken te stellen. Hij werkte in totaal tien maanden bij het trustkantoor, maar dat had op deze manier niet gemogen, aldus de rechtbank. De opdracht van de curator was niet goed geformuleerd, en de curator bleek zich ook niet aan zijn taak te houden zoals de wet die heeft bedoeld.
De rechtbank citeert daarbij uit correspondentie van de curator. Die stelde daarin over bepaalde zaken dat ze niet tot zijn takenpakket en verantwoordelijkheid behoorden. Alles bij elkaar reden om een streep door de aanstelling van de curator te zetten, aldus de rechtbank. Dit heeft tot gevolg dat BK Group de rekening van ruim €75.000 niet hoeft te betalen.
Het is volgens advocaat van de BK Group Frank ‘t Hart voor het eerst dat de rechter een dergelijke maatregel van DNB om deze reden heeft teruggedraaid. ‘Het aanstellen van een curator is een ingrijpende maatregel, die loopt lange tijd mee op je kantoor, krijgt van alles te weten over je organisatie en dus moet zo’n aanstelling heel zorgvuldig gaan. Dat is hier niet gebeurd.’
Witwaszaak
De boetes die DNB oplegde, waren voor het niet melden van een vermoedelijke witwaszaak in Mexico. De toezichthouder kreeg pas in maart 2017 een melding van het bedrijf, twee maanden voordat NRC Handelsblad over de zaak publiceerde. Nader onderzoek wees vervolgens uit dat het trustkantoor veel signalen had dat er iets mis was met een bepaalde klant, maar dat BK Group had verzaakt een ongebruikelijke transactie te melden bij de Financial Intelligence Unit (FIU). Dat is een wettelijke plicht voor financiële instellingen.
Het kantoor kreeg in eerste instantie een boete van €50.000 euro en de toenmalige directeur moest €25.000 betalen. DNB verlaagde de geldstraf voor het kantoor eind vorig jaar tot bijna €30.000, omdat de boete bij nader inzien te hoog bleek te zijn. De toezichthouder voerde eind 2020 nieuwe richtlijnen in over de hoogte van de boetes. Al eerder bleek dat een onbekend aantal partijen daardoor een te hoge straf kregen.
Tegen de uitspraken over de curator en de boetes kan nog beroep worden ingesteld. Advocaat ‘t Hart zegt dat in ieder geval nog te overwegen in de zaak over de boetes. DNB kon dinsdag nog niets zeggen over beroep.
Internationale schandalen
De boetes voor de BK Group passen in een lange reeks zaken die DNB de laatste jaren in de trustsector is gestart, aangespoord door internationale schandalen en onthullingen over Nederlandse betrokkenheid bij vooral belastingontwijking en foute geldstromen.
Een reeks aan onderzoeken van de toezichthouder de laatste jaren leidt inmiddels tot een stroom aan procedures bij de rechtbank. Eind 2020 liep in 13 zaken beroep of hoger beroep. Bovendien legde DNB in dat jaar nog eens 5 nieuwe boetes op.
Bron: Financieel Dagblad