Sybilla Claus
Een familielid zwaait vanuit een hoogwerker naar een geliefde in een zorgcentrum in Rijswijk. Ouderen die in een verzorgingshuis zitten mogen tijdelijk geen bezoek ontvangen door de coronacrisis. Corona-informatielijnen trekken duizenden ouderen. Waar maken zij zich zorgen over?
Gezondheid, pensioen en thuiszorg zijn de belangrijkste thema’s waarover ouderen bellen naar de nieuwe infolijn van seniorenorganisatie KBO-PCOB. Alleen al op deze lijn kwamen in drie weken 2500 telefoontjes binnen, zegt directeur Manon Vanderkaa. Sommige bellers zijn erg ongerust. Zij zoeken vooral naar bevestiging van alle adviezen waarmee de media hen overspoelen en vinden het fijn als iemand meedenkt.
Daarnaast zijn alle achthonderd plaatselijke afdelingen van KBO-PCOB de kwart miljoen leden aan het benaderen. Zij richten bijvoorbeeld belcirkels op, voor dagelijks contact. Er is inmiddels een netwerk van vrijwilligers die oudere migranten in hun eigen taal te woord staan, zoals Turks, Spaans, Arabisch en Chinees. “Het is mooi dat we die groepen kunnen bereiken. Zij waarderen enorm dat er juist nu aandacht voor hen is”, aldus Vanderkaa.
Intensive care of thuiszorg?
Wat gezondheid betreft wil de directeur benadrukken dat het altijd belangrijk is voor ouderen om tijdig na te denken wat ze willen aan medische zorg. “Dat geldt zeker nu. Juist als het niet acuut is, is er de ruimte om met naasten en de huisarts tijd te nemen om fundamentele levensvragen te bespreken. Kijk in zo’n gesprek wat iemands keuze is. Wil diegene wel naar het ziekenhuis? Wat is daar het perspectief? Misschien is goede thuiszorg wel het best.”
Patiënten op de intensive care hebben het heel zwaar. Vanderkaa: “Het is niet altijd mogelijk om afscheid te nemen. Dat is dramatisch voor alle betrokkenen.” De seniorenorganisatie hoort van mensen die liever rustig thuis, omringd door hun naasten, willen overlijden. “Denk daar goed over na voor je halsoverkop in een vervelende situatie belandt. We roepen ook de huisartsen op hiervoor aandacht te scheppen.”
Zorgen over pensioen
In de topdrie van de infolijn staan ook zorgen over de pensioenfondsen. Komt korting niet heel dichtbij, vragen gepensioneerden zich af. De pensioenen zijn al ruim tien jaar niet geïndexeerd, zegt de directeur. Voor een bepaalde groep is dat echt een probleem, omdat de huur en zorgkosten al die tijd wel door zijn gestegen. Zo’n 75.000 65-plussers leven in armoede. “Met name alleenstaande vrouwen met AOW of een klein pensioen zitten heel krap.” Over pensioenen ontvangt KBO-PCOB ook veel e-mailtjes.
Best veel gepensioneerden werken nog, vertelt Vanderkaa. Er zijn 95.000 zzp’ers boven de 65 jaar. “Zij worden nu uitgesloten van bepaalde economische steunmaatregelen. Zoals Tozo, een tijdelijke overbruggingslening die zzp’ers kunnen krijgen.”
Zorg over thuiszorg
Al eerder trokken ouderenorganisaties aan de bel over het gebrek aan beschermingsmiddelen in de thuiszorg, waarvan zo’n 300.000 mensen gebruikmaken. Precies dat onderwerp staat hoog op de lijst waarover senioren bellen naar de infolijn. “Of ze bellen omdat de thuiszorg niet meer komt. Anderen die uit voorzorg de thuiszorg hadden afgebeld, komen er na twee weken achter dat het behoorlijk tegenvalt om alles zelf te doen.”
Vrijwilliger Vera vlogt nu
Nederlandse ouderen doen opvallend veel vrijwilligerswerk. Vaker dan in buurlanden en meer dan de groep onder de 55 jaar. Vier op de tien senioren tot 70 jaar zijn vrijwilliger. Hoe komen zij de coronatijd door zonder te veel piekeren?
Vera van Brakel (70) is zo iemand die altijd van de ene naar de andere activiteit rent. Zij is al tien jaar vrijwilliger bij de stichting Beeld en Geluid in Hilversum en bij seniorenorganisatie KBO-PCOB. Ook richtte ze in haar woonplaats Amersfoort twee senior studiekringen op die wekelijks de actualiteit doornemen. Om toch ‘gezellig op bezoek te gaan’ en positieve energie te verspreiden is zij in maart gaan vloggen.
Heerlijk hygiënisch
De VeraVlogs tonen de vrolijkheid en energie van Van Brakel. Bij haar Mariabeeldje ‘nog van mijn eerste communie en vaker door mijn vader gelijmd’. Of naast de strijkplank: “Aan strijken heb ik toch zo’n hekel”. Soms stofzuigt manlief, maar hij wil niet in beeld. Een VeraVlog komt langzaam op gang en gaat net als die van de beroemde YouTuber Enzo Knol nergens over. “Veel te langdradig”, zegt haar zoon resoluut. Die komt in beeld als hij of zijn broer op de parkeerplaats boodschappen overhevelen naar hun vader. Soms zet de oudste een zelfgekookte maaltijd op straat. Is dat wel hygiënisch? “Heerlijk!”, vlogt Vera. “En hygiënisch verpakt”, voegt ze telefonisch toe.
“Het vloggen leidt me af van mijn eigen zorgen. Ik peins over ieders gezondheid. Maar vooral over mijn kinderen. Mijn oudste heeft een muziekcafé. Dat is nu gesloten.” Waarom vlogt ze daar niet over? “Ik wil het juist luchtig gehouden. Het zijn al zulke zware tijden.”
Misschien gaat de volgende vlog wel over de e-mail van haar vrienden uit Italië. Ze wil eigenlijk met iemand gaan videobellen, maar dat moet zij technisch nog even uitvlooien. En haar man begint toch voorzichtig mee te doen. Hij heeft haar gefilmd bij het ramen zemen. “Tja, want je doet veel binnen nu.”
Vrijwilliger Vera vlogt nu
Nederlandse ouderen doen opvallend veel vrijwilligerswerk. Vaker dan in buurlanden en meer dan de groep onder de 55 jaar. Vier op de tien senioren tot 70 jaar zijn vrijwilliger. Hoe komen zij de coronatijd door zonder te veel piekeren?
Vera van Brakel (70) is zo iemand die altijd van de ene naar de andere activiteit rent. Zij is al tien jaar vrijwilliger bij de stichting Beeld en Geluid in Hilversum en bij seniorenorganisatie KBO-PCOB. Ook richtte ze in haar woonplaats Amersfoort twee senior studiekringen op die wekelijks de actualiteit doornemen. Om toch ‘gezellig op bezoek te gaan’ en positieve energie te verspreiden is zij in maart gaan vloggen.
Heerlijk hygiënisch
De VeraVlogs tonen de vrolijkheid en energie van Van Brakel. Bij haar Mariabeeldje ‘nog van mijn eerste communie en vaker door mijn vader gelijmd’. Of naast de strijkplank: “Aan strijken heb ik toch zo’n hekel”. Soms stofzuigt manlief, maar hij wil niet in beeld. Een VeraVlog komt langzaam op gang en gaat net als die van de beroemde YouTuber Enzo Knol nergens over. “Veel te langdradig”, zegt haar zoon resoluut. Die komt in beeld als hij of zijn broer op de parkeerplaats boodschappen overhevelen naar hun vader. Soms zet de oudste een zelfgekookte maaltijd op straat. Is dat wel hygiënisch? “Heerlijk!”, vlogt Vera. “En hygiënisch verpakt”, voegt ze telefonisch toe.
“Het vloggen leidt me af van mijn eigen zorgen. Ik peins over ieders gezondheid. Maar vooral over mijn kinderen. Mijn oudste heeft een muziekcafé. Dat is nu gesloten.” Waarom vlogt ze daar niet over? “Ik wil het juist luchtig gehouden. Het zijn al zulke zware tijden.”
Misschien gaat de volgende vlog wel over de e-mail van haar vrienden uit Italië. Ze wil eigenlijk met iemand gaan videobellen, maar dat moet zij technisch nog even uitvlooien. En haar man begint toch voorzichtig mee te doen. Hij heeft haar gefilmd bij het ramen zemen. “Tja, want je doet veel binnen nu.”
Lees ook: Thuiszorg is even noodzakelijk als ingewikkeld tijdens de coronacrisis
Ook de thuiszorg staat extra onder druk. Maar alleen al om straks uitziekende patiënten op te vangen, is deze zorg hard nodig.
Bron: Trouw