Hans Nauta
Minister van financiën Wopke Hoekstra (CDA) spreekt vrijdag in Washington collega-ministers toe over corruptie en witwassen. ‘Wij hebben problemen, maar denk niet dat het in andere landen beter is.’
Ontwikkelde landen moeten veel agressiever zijn bij het tegengaan van witwassen en corruptie, zegt het Internationaal Monetair Fonds in een nieuw rapport over de schade die corruptie aanricht. Zorg dat het publieke geld dat van opkomende landen wordt gestolen, bijvoorbeeld door ambtenaren of ondernemers in de mijnbouw of de oliesector, niet via het financiële systeem van ontwikkelde landen kan worden verduisterd. Maak het moeilijker om de buit weg te sluizen naar vage bestemmingen op tropische eilanden. Corruptie raakt de economieën van zwakke landen enorm. Het om vele miljarden euro’s.
“Witwassen is inderdaad een probleem dat alle burgers wereldwijd aangaat”, zegt minister Wopke Hoekstra van financiën. Hij spreekt vandaag in Washington op de ministersvergadering van de FATF, de internationale organisatie die witwassen, corruptie en financiering van terrorisme moet tegengaan en in 1989 is opgericht door de G7. Hoekstra’s Amerikaanse collega Steven Mnuchin zit de vergadering voor.
De financiële sector speelt een cruciale rol als poortwachter: banken moeten verdachte transacties melden. Maar ondertussen staat de boete van 775 miljoen euro voor ING wegens een gebrek aan goede maatregelen tegen witwassen vers in het geheugen. Net als het witwasschandaal rond de Russische Troikabank. Die waste wit via de Nederlandse bankensector.
Welk punt wilt u vandaag maken bij de FATF?
Hoekstra: “Ik ga onderstrepen dat er een grote omslag nodig is. We zijn in Nederland met onze neus op de feiten gedrukt, door een zeer ernstige, zeer in het oog springende zaak. De ING-zaak is geen incident. In Europa is iets soortgelijks gebeurd bij andere banken. Het probleem is veel fundamenteler. De inschatting van de Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst is dat er minimaal 15 tot 20 miljard euro wordt witgewassen in Nederland. Witwassen klinkt altijd wat eufemistisch, maar betekent in feite dat de georganiseerde misdaad zich een plek aan tafel verschaft in de bovenwereld. Dat probleem moeten we met wortel en tak uitroeien.”
Banken moeten informatie over weggestuurde klanten kunnen uitwisselen
Minister Wopke Hoekstra
“Ik maak me geen enkele illusie: dit probleem bestaat minstens op dezelfde schaal buiten Nederland. Ik heb bijna al mijn Europese collega’s hierover gesproken. Zij zijn niet optimistischer dan ik. Ik ben er niet één tegengekomen die zei: Bij ons is het picobello in orde. Het is mijn overtuiging dat dit probleem nog langer bij ons zal blijven, dat we nog meer voorbeelden gaan zien. We moeten alles op alles zetten, nationaal en internationaal.”
Wat moet er concreet gebeuren?
“Banken moeten meer doen om hun functie als poortwachter te vervullen. Zij moeten investeringen doen om de problemen echt aan te pakken. Het tweede is dat wij banken ook willen helpen om informatie-uitwisseling makkelijker te maken. Als een klant wordt weggestuurd door een bank, omdat hij fout bezig is, kan hij de straat oversteken en bij het kantoor van de concurrent weer vrolijk een rekening openen. Zo verplaats je het probleem, maar los je het niet op. Ik vind het terecht dat banken vragen: help ons dit op te lossen.”
“We zullen er ook Europees voor moeten zorgen dat toezichthouders informatie kunnen uitwisselen. Want de georganiseerde misdaad is vandaag de dag bij uitstek internationaal. Dat zie je ook aan al die schandalen die naar boven komen: dat geld blijft eindeloos circuleren. Ik proef ook bij mijn collega’s dat ze het probleem Europees willen aanpakken. Zij vinden witwassen een grote bedreiging.”
Het is een trend dat internationale banken worden aangeklaagd door landen die de dupe zijn geworden van corruptie, verduistering en van de onoplettendheid van die banken. Maleisië daagt Goldman Sachs voor de rechter, vanwege de miljardenverduistering rond het staatsinvesteringsfonds 1MDB. De Amerikaanse bank zou nalatig zijn geweest. En Nigeria wil geld zien van JP Morgan, deze Amerikaanse bank heeft volgens de oliestaat onvoldoende opgelet toen er geld door corrupte ambtenaren werd weggesluisd.
Zijn rechtszaken van gedupeerde landen tegen banken de juiste weg?
“Ik heb een verantwoordelijkheid in Nederland en, samen met mijn collega’s, in de Europese Unie. Dus daar moet ik mij op richten. Banken geven toegang tot het financiële systeem. Zij spelen een ontzettend belangrijke rol. Maar het echte probleem ligt bij de georganiseerde misdaad, die keihard moet worden aangepakt. Daarbij is het wel aan banken om alles op alles te zetten en ervoor te zorgen dat ze niet misbruikt kunnen worden door de georganiseerde misdaad.”
Lees ook:
Fraudedeskundige: De Nederlandsche Bank heeft de dure plicht de teugels strakker aan te trekken
Wetten tegen witwassen zijn er wel. Nu de handhaving nog, zegt Paul Vlaanderen, lobbyist tegen corruptie en fraude. ‘Witwassen tast het fundament van de democratie aan.’
Russische tak ING betrokken bij witwasmachine
Via een rekening van het bankfiliaal in Moskou kwamen honderden miljoenen binnen bij ING van een groep bedrijven die veel geld wit wasten, de ‘Troika Laundromat’. Van een van die bedrijven, klant van ING, wist de bank van mogelijke betrokkenheid bij witwaspraktijken.
Bron: Trouw