Oxfam Novib stelt dat de ongelijkheid tijdens de coronapandemie wereldwijd sterk is gegroeid: de rijksten zijn tweemaal zo rijk geworden, terwijl meer mensen onder de armoedegrens leven. De organisatie stelt onder meer voor om extreme vermogens meer te belasten en werk te maken van het tegengaan van belastingontwijking.
‘Alleen samen krijgen we corona onder controle.’ Die leus is inmiddels uit het decor verdwenen op de persconferenties van het kabinet, want de pandemie lijkt de (financiële) saamhorigheid in elk geval niet te hebben bevorderd de afgelopen twee jaar. Sterker nog: de ongelijkheid is wereldwijd toegenomen. De tien rijkste wereldburgers hebben hun inkomen zien verdubbelen terwijl ruim 160 miljoen mensen extra in armoede zijn terechtgekomen, heeft Oxfam Novib becijferd in het rapport Inequality Kills. ‘Als deze tien mannen elke dag een miljoen zouden uitgeven, zou het 414 jaar duren voordat hun geld op is.’
Vooral vrouwen zijn de dupe
Vooral vrouwen en andere achtergestelde groepen zijn de dupe, constateert de anti-armoedeorganisatie. Vrouwen en meisjes hebben in 2020 gezamenlijk 800 miljard dollar aan inkomsten verloren. ‘Elke 26 uur komt er een nieuwe miljardair bij, terwijl extreme ongelijkheid dagelijks bijdraagt aan het overlijden van 21.300 mensen wereldwijd.’ Om de ongelijkheid nog scherper in beeld te brengen, stelt Oxfam dat 252 mannen meer vermogen bezitten dan de 1 miljard vrouwen in Afrika, Latijns-Amerika en de Cariben bij elkaar. ‘Vooral vrouwen en meisjes, mensen van kleur en LHBTQIA+ personen worden hard geraakt door de groeiende ongelijkheid. Velen van hen verloren hun baan, inkomsten en kans op scholing. Vorig jaar gingen 13 miljoen minder vrouwen dan vóór de pandemie aan het werk, meer dan 20 miljoen meisjes gaan mogelijk nooit meer terug naar school. Bovendien kregen vooral vrouwen wereldwijd te maken met een flinke toename van onbetaalde zorgtaken en huiselijk geweld tijdens lockdowns.’
Economisch geweld
Oxfam Novib noemt extreme ongelijkheid – ook wel ‘economisch geweld’ genoemd – een keuze. ‘Wereldwijd worden beleidskeuzes gemaakt die een kleine groep rijke, machtige mensen bevoordelen ten koste van miljarden mensen die in armoede achterblijven. De coronacrisis heeft deze oneerlijke economische structuren nog duidelijker zichtbaar gemaakt.’ Ook op lokaal niveau blijft de ongelijkheid groeien, stipt Oxfam Novib aan. ‘De 2.120 rijkste Nederlanders bezitten samen meer vermogen dan de 10,5 miljoen armsten.’
De organisatie pleit voor een aantal maatregelen, zoals het heffen van hogere belasting op extreme vermogens hoger te belasten en maatregelen treffen tegen belastingontwijking. ‘Nederland speelt een grote rol in belastingontwijking wereldwijd, waardoor ontwikkelingslanden jaarlijks miljarden dollars mislopen.’ Oxfam Novib wil ook dat iedereen ter wereld toegang heeft tot coronavaccins en publieke basisvoorzieningen als gezondheidszorg. ‘Nederland en andere rijke landen moeten zorgen dat farmaceuten patenten en kennis delen. Deze zijn nota bene met publieke middelen ontwikkeld.’
Tien gigarijken kunnen oplossing bieden
Een van de maatregelen die worden geopperd, is het belasten van de winsten die de tien allerrijksten door de coronapandemie hebben gemaakt tegen 99%. ‘Dat zou genoeg opleveren om genoeg vaccins te produceren voor de wereldbevolking, de gaten op te vullen in de bekostiging van klimaatmaatregelen, gezondheidszorg en sociale bescherming, én kan helpen om gendergerelateerd geweld aan te pakken in meer dan tachtig landen. En dan zijn deze tien mannen alsnog 8 miljard dollar rijker dan twee jaar geleden.’
Bron: Accountancy Vanmorgen