Willemstad – De inbreng van Financial Intelligence Units (FIU’s) van kleinere landen als Curaçao is net zo belangrijk is als die van FIU’s van grotere landen om witwassen en terrorismefinanciering internationaal te bestrijden.

,,Immers, puzzelstukjes kunnen wij allemaal hebben. Financiële criminaliteit is bij uitstek vaak een internationale zaak, die alleen door internationale samenwerking krachtig kan worden aangepakt. Dit vanwege de internationale fiscale en juridische constructies die vaak gebruikt worden om met misdaad verkregen geld te verhullen en het legaal geld te laten lijken. Vaak beschikken landelijke instanties over puzzelstukjes kennis, die alleen als ze samengelegd worden uiteindelijk tot opsporing en vervolging van misdaad kunnen leiden.”

Aan het woord is Anne-Marie Kemna, hoofd van de FIU Curaçao, die onlangs is benoemd tot vicevoorzitter in het Leadership Team van de internationale koepelorganisatie van FIU’s, de Egmont Group. ,,De Egmont Group is voor een FIU wat Interpol is voor de politie”, legt Kemna nader uit.

Op dit moment zijn ruim 160 landelijke FIU’s aangesloten bij de in 1995 opgerichte Egmont Group en volgens haar is de groep sterk in ontwikkeling. Het doel van de Egmont Group is om een forum te bieden aan FIU’s over de hele wereld, om hun respectieve regeringen beter te ondersteunen in de strijd tegen het witwassen van geld, terrorismefinanciering en andere financiële misdrijven.

Met de recente benoeming van Kemna ‘laat Curaçao duidelijk zien dat het internationale samenwerking in het bestrijden van financiële criminaliteit heel serieus neemt’ en ‘zichzelf als land hierbij duidelijk op de kaart wil hebben’, aldus het FIU-hoofd. Internationaal wordt door FIU Curaçao veel samengewerkt met andere FIU’s binnen de ‘Egmont Group of Financial Intelligence Units’.

Kemna vindt het van groot belang dat ook de kleinere FIU’s beschikken over voldoende capaciteit en resources om aan deze belangrijke taak (het leveren van een belangrijk puzzelstuk, red.) invulling te kunnen geven. ,,De kwetsbaarheid van de één is hier ook de kwetsbaarheid van de ander en de kracht van de één dient bij te dragen aan de kracht van de ander”, voegt zij eraan toe.

Hoewel FIU’s doorgaans niet graag op de voorgrond treden, is het volgens Kemna toch belangrijk daarin het voortouw te nemen. Zij stelt:

,,Samenwerking en samen kennis en data delen is namelijk belangrijk voor een land om effectief te zijn in de aanpak van witwassen en terrorismefinanciering. Dat kan zich vertalen in meer witwaszaken en een betere internationale beoordeling door de Caribbean Financial Action Task Force (CFATF), waar Curaçao in 2024 weer voor staat, en waarop we ons als land nu al goed dienen voor te bereiden.”

Door Egmont professioneler

De bij Egmont aangesloten FIU’s moeten voldoen aan een aantal gezamenlijke standaarden om een maximale samenwerking tussen hen mogelijk te maken en de sleutelrol die FIU’s vaak hebben in de strijd tegen financiële criminaliteit te kunnen uitvoeren.

De Egmont Group biedt in dit kader ook het Egmont Secure Web, een kanaal dat wordt gebruikt voor de uitwisseling van financial intelligence door FIU’s. Het Curaçaose FIU-hoofd:

,,Actieve deelname aan Egmont versterkt het niveau van professionaliteit van een FIU door kennisdeling en innovatie. Leden van Egmont werken samen op specifieke kennisprojecten en komen ook jaarlijks bijeen om kennis en vertrouwen te bouwen, onder het toeziend oog van andere toonaangevende organisaties die dagelijks op het internationale toneel werken aan de bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering, zoals de Wereldbank, de Financial Action Task Force (FATF) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Ook in covidtijd gaat dit werk gewoon door, zij het virtueel.”

Het Leadership Team van Egmont, waar Kemna nu vicevoorzitter van is, vertegenwoordigt de Egmont Group internationaal en zit het Egmont Committee voor. Het Committee is het beleid- en besluiten-voorbereidende orgaan van Egmont. Het team wordt gevormd door een voorzitter, ondersteund door twee vicevoorzitters. Het voorzitterschap wordt momenteel bekleed door Henny Verbeek-Kusters, hoofd FIU Nederland. De twee vicevoorzitterposities worden bekleed door Xolisile Kanyile, hoofd FIU Zuid-Afrika, en sinds begin juli door Anne-Marie Kemna. Zij volgt Sergio Espinosa (hoofd FIU Peru) op in deze internationale positie. Het betreft een functie voor twee jaar.

Het Egmont Group Leadership- team bestaat nu geheel uit vrouwen. Kemna: ,,Een unicum voor Egmont en een duidelijke boodschap van Egmont en ook van Curaçao in het streven naar meer diversiteit en inclusiviteit.” Keman legt uit dat voor de verkiezing van een (vice)voorzitter Egmont een panel samenstelt om gedegen advies uit te brengen aan de Heads of FIU, het ledenorgaan dat besluiten neemt binnen Egmont.

,,Het panel was in mijn geval samengesteld uit de FIU’s van de Verenigde Staten (VS), Rusland, India, Italië, Qatar, Armenië, Angola en Senegal. De Heads of FIU hebben het positieve benoemingsadvies van het panel unaniem overgenomen. Daarnaast ben ik afgelopen week door de Americas Region van Egmont opnieuw gekozen tot ‘regional representative’ in het Egmont Committee. De Americas Region is de grootste van de acht regiogroepen van Egmont en bestaat uit 39 FIU’s van de VS, Canada, Zuid-Amerika en de Caribbean. Als tweede regional representative van deze regio, specifiek voor de Spaanssprekende landen, is Santiago Nieto gekozen (hoofd FIU Mexico).

De Americas Region heeft afgelopen week, in aanwezigheid van CFATF en ‘Grupo de Acción Financiera de Latinoamérica’ (Gafilat), virtueel vergaderd onder leiding van de regional representatives, en heeft gesproken over trends, training en samenwerking in onze regio.”

Andere taken FIU

Naast de internationale rol van FIU Curaçao is de organisatie ook op het eiland zelf actief. Kemna legt uit:

,,Curaçao heeft zich wettelijk gecommitteerd aan het naleven van de internationale normen van de FATF om witwassen en terrorismefinanciering effectief te bestrijden. Volgens de FATF-normen dienen alle landen een onafhankelijke en operationeel autonome inlichtingenautoriteit op te richten die meldingen ontvangt, analyseert en distribueert van mogelijke witwastransacties, een Financial Intelligence Unit of FIU. Op Curaçao heette dit tot 2015 het Meldpunt Ongebruikelijke Transacties, nu heet het Financial Investigation Unit (FIU) Curaçao. Onze FIU heeft nationaal zowel bovengenoemde taak, als een toezichthoudende taak. De afdeling Toezicht van onze FIU houdt immers toezicht op de naleving van antiwitwaswetgeving door niet-financiële instellingen zoals handelaren in voertuigen en bouwmaterialen, advocaten en notarissen.”

FIU heeft daarnaast voorlichtende en adviserende taken. Behalve samenwerking binnen de Egmont Group is voor FIU Curaçao ook samenwerking met andere organisaties belangrijk, zoals andere justitiële partners, toezichts- en private ketenpartners en andere publieke instellingen, alsook binnen het Koninkrijk.

Bron: Antilliaans Dagblad