Herman Stil
Een wilde staking van het KLM-grondpersoneel heeft zaterdag voor grote chaos op Schiphol gezorgd. Doordat vluchten vertraagd raakten of zelfs geannuleerd werden, liepen de vertrekhallen zo vol dat de luchthaven zelfs moest worden gesloten.
KLM annuleerde zaterdag 110 vluchten en ook zondag worden problemen verwacht.
De staking kwam op het drukste moment op de luchthaven in jaren. Zaterdag reisden 195.000 passagiers via Schiphol. Dat leidde sowieso al tot lange wachtrijen vanwege personeelstekorten. Ook was vanwege onderhoud aan twee landingsbanen het aantal vluchten beperkt.
Door de staking liep de luchthaven zaterdagochtend compleet vast. Schiphol riep om elf uur reizigers op weg te blijven, waarna de Marechaussee en Rijkswaterstaat de afritten naar het vliegveld afzetten. Ook werd het treinverkeer deels stilgelegd. De draaideuren van de terminals werden met rood lint afgezet.
Een groep van 150 grondmedewerkers stopte om zes uur zaterdagochtend met werken. Door de wilde staking werden vervolgens vliegtuigen van onder meer KLM, Air France en Delta Air Lines niet geladen en gelost, of van en naar de gate gebracht. Dat leidde direct tot vertragingen van KLM-vluchten en een groot aantal gatewijzigingen.
Ook werden nog eens tientallen vluchten geannuleerd, nadat vrijdag al bekend werd dat KLM zeker vijftig vluchten moest schrappen vanwege personeelstekorten. Omdat de vertrekhallen en voorrijwegen vol stroomden, liepen ook andere luchtvaartmaatschappijen, die niet van de KLM-afhandeling gebruik maken vertragingen op.
In totaal annuleerde KLM zaterdag 110 vluchten van en naar Schiphol. Ook zondag vallen er naar verwachting nog ongeveer dertig vluchten uit, meldt een woordvoerster van KLM. Dat heeft te maken met de gevolgen van de staking die nog doorwerken en er is baanonderhoud. Een deel van de reizigers die hun vlucht zaterdag geannuleerd zagen worden, is omgeboekt naar zondag. Reizigers die zondag niet kunnen afreizen, worden daarover geïnformeerd, aldus de KLM-zegsvrouw.
Pas even voor 14.00 uur werd de luchthaven weer helemaal vrijgegeven, nadat rond 12.15 uur de stakingsactie opgeschort. “Ze hebben de actie beëindigd vanwege veiligheidsredenen,” aldus Joost van Doesburg van vakbond FNV. “Het werd te druk op de luchthaven. De stakers nemen de veiligheid serieus.”
Nieuwe acties niet uitgesloten
De boze medewerkers van KLM spraken rond elf uur met operationeel directeur René de Groot van de maatschappij. “Maar daarbij is geen enkele toezeggingen gedaan. Zolang die er niet komen, kunnen wij verdere acties niet uitsluiten.” FNV was niet op de hoogte van de actie en — omdat het om een wilde staking ging — ook niet betrokken.
De actie zal zich nog het hele weekend laten voelen doordat vertraagde en geannuleerde vluchten ook geen passagiers van hun bestemming kunnen ophalen. “Reizigers moeten rekening blijven houden met vertragingen en annuleringen,” aldus een woordvoerder van Schiphol. “We adviseren ze om hun vluchtinformatie goed in de gaten te houden en als nodig contact op te nemen met hun luchtvaartmaatschappij.”
Door de staking liepen de vertrekhallen zaterdagochtend snel vol. Voor meerdere incheckbalies stonden lange rijen, soms zelfs tot buiten het gebouw van de luchthaven. Vertrekkende reizigers moeten rekening houden met wachttijden. Ook reizigers die aankwamen op Schiphol moesten vaak lang wachten voordat hun vliegtuig aan de gate werd geparkeerd. Als ze al konden uitstappen, moesten zij vervolgens lang bij de bagagebanden wachten op hun koffer.
Wilde actie
De wilde actie volgde op een bericht donderdagavond van KLM aan de grondmedewerkers, met daarin de mededeling dat platformwerkzaamheden deels worden overgedragen aan een andere afhandelaar.
Uit een app van KLM aan het grondpersoneel blijkt dat het in de meivakantie en de zomer gaat om uitbesteding van een deel van de diensten op het platform, zoals het laden en lossen van vliegtuigen aan Viggo, dat vorig jaar op Schiphol neerstreek. Het werk blijft uitgevoerd worden onder KLM-leiding.
‘De bezetting op het platform staat al lange tijd onder druk,’ schrijft de verantwoordelijke KLM-bestuurder in het bericht. ‘Doordat er te weinig collega’s zijn, moeten kisten vrijwel dagelijks met minder mensen worden afgehandeld en zijn er vaak minder rustmomenten tijdens een dienst. Ook hebben we vluchten verplaatst en geannuleerd. Zo willen we niet de zomer in.’
‘De verschillende maatregelen die we hebben genomen om de bezetting zo snel mogelijk te verhogen, blijken niet voldoende. Er stromen nog steeds onvoldoende mensen in en het ziekteverzuim is nog steeds hoog.’
Laag loon
FNV wijt dat echter aan zijn standpunt dat KLM haar grondpersoneel onderbetaalt. “Volgens de medewerkers wordt het personeelstekort veroorzaakt door de zeer slechte arbeidsvoorwaarden, het lage loon en alleen flexibele contracten,” zegt FNV-bestuurder Van Doesburg. “Daar weigert KLM tot nu iets aan te doen.”
Eerder dit jaar werd voor het eerst een gezamenlijke arbeidsovereenkomst gesloten voor zeven andere afhandelaars op Schiphol. “Maar KLM heeft haar eigen cao. Veel afhandelaars werken nu met vaste contracten en een hoger uurloon. KLM loopt achter. Daardoor wil niemand er meer werken.”
De bond was al van plan in de komende cao-onderhandelingen over de grond-cao bij KLM te eisen dat de voorwaarden tenminste gelijk worden getrokken met de rest van de branche.
De stakers zijn bang dat de noodmaatregel een voorbode is van veel verder gaande uitbesteding. Dat ontkent KLM in haar bericht aan de medewerkers. ‘We realiseren ons heel goed dat dit besluit emoties of vraagtekens bij jullie oproept. We schakelen immers de hulp van een concurrent in. Weet dat we dit zien als laatste redmiddel. deze maatregel is nadrukkelijk geen eerste stap naar uitbesteding’.
Vorig jaar stapte KLM-dochter Transavia al over van het moederbedrijf naar de Nederlandse afhandelaar Viggo. Dat werd daarmee de achtste afhandelaar op de luchthaven. De onderlinge concurrentiestrijd tussen die bedrijven leidt er volgens FNV al jaren toe dat de arbeidsvoorwaarden slecht en de lonen laag zijn.
Touroperators niet blij met oproep Schiphol niet meer te komen
Touroperators als TUI en Corendon waren niet blij met de oproep die Schiphol deed om vooral niet meer naar de luchthaven te komen. Volgens TUI had Schiphol de oproep moeten nuanceren. Ook Corendon werd onaangenaam verrast door het verzoek. Schiphol heeft reizigers ondertussen gezegd dat ze wel weer kunnen komen.
Door de staking van personeel van KLM liepen de vertrekhallen op Schiphol in rap tempo vol. Ook in vertrekhal 3, waar de vluchten van TUI en Corendon vandaan vertrekken, was het druk. Maar een woordvoerder van TUI stelt dat de drukte in de hal te behappen was. TUI had extra mensen ingezet om passagiers in de juiste rij te krijgen. “Schiphol had reizigers van KLM moeten oproepen niet naar Schiphol te komen,” zegt ze.
Corendon wijst erop dat de drukte vooral in vertrekhallen 1 en 2 speelde. Dat is waar de KLM-incheckbalies zijn. “In vertrekhal 3 verliep de incheck prima en waren de rijen niet langer dan normaal,” zo klinkt het.
Bron: Parool