Met vonnissen | Advocaten: Suggestie innige vader-dochterband Ansary’s onterecht

Willemstad – ‘Dikke krokodillentranen’ zijn het die de Centrale Bank huilt, als Nina Ansary alleen maar erop wijst dat het niet zo kan zijn dat Ennia een solvabiliteitstekort heeft, maar tegelijkertijd nog levensverzekeringen en pensioenen verkoopt aan al die ‘gewone mensen’, zoals Ennia haar klanten noemt.

Volgens de advocaten van Nina Ansary wordt door Ennia en de Centrale Bank CBCS onterecht ‘een innige vader-dochterband gesuggereerd’. Ze vinden het niet gepast om daarover veel te zeggen: ,,Laten we het erop houden dat het een complexe relatie is.”

De reden dat de raadslieden Roderik van Hees en Rogier van den Heuvel toch iets over de relatie van hun cliënt met haar vader zeggen, is omdat Ennia/CBCS regelmatig de suggestie wekt dat Hushang en Nina Ansary ‘samen een conglomeraat van bedrijven leidden’.

,,De zaak tegen Nina Ansary is gebaseerd op de notie van Ennia dat zij en haar vader ‘de touwtjes in handen’ hadden. Tenminste, dat is de tekst boven het in de pleitnota afgedrukte schema. Volgens de tekst daaronder had ‘[Hushang] Ansary (…) aan alle kanten de touwtjes in handen’ en had hij ‘zijn getrouwen, zoals Nina Ansary, Andraous en Palm, aangesteld op andere sleutelposities’.”

Concreet zou Nina Ansary, samen met haar vader, bestuurder zijn (geweest) van S&S en Parman International. De advocaten van het kantoor VanEps: ,,Ennia heeft dat nodig om pijlen op Nina Ansary te kunnen richten. Maar het is onzin. Nina Ansary heeft een eigen carrière in de academische wereld, niet geheel zonder succes, mag ik wel zeggen.”

Nina Ansary heeft/had financiële belangen in S&S, Parman International en Ennia en daarom bekleed(t)(de) zij daar toezichthoudende functies. ,,Dat zijn bijbanen. Hushang Ansary is de grote man achter die bedrijven”, aldus haar gemachtigde, die aangeeft dat ‘het geen geheim is dat Hushang Ansary een miljardair is’. ,,Dat was hij allang vóórdat hij Ennia overnam. Anders had hij Ennia ook niet kunnen overnemen.”

De typering ‘krokodillentranen’ werd opgebracht omdat vertegenwoordigers van de Centrale Bank en Ennia in de lach waren geschoten toen de kwestie van het solvabiliteitstekort en het toch blijven verkopen van levensverzekeringen en pensioenen werd benoemd ‘en dat zij sowieso gedurende ons hele pleidooi vrij luidruchtig hebben zitten giechelen’, zo klonk het even venijnig in de rechtszaal.

Dat is ‘een houding die een toezichthouder niet past’, maar volgens advocaat Van Hees wél aansluit bij haar stelling dat zij het ‘weinig relevant’ vindt dat voor Nina Ansary álles op het spel staat. ,,Een toezichthouder zou niet alleen kritisch moeten zijn op onder toezicht staande instellingen en iedereen die daarbij betrokken is, maar ook op zichzelf.” En, zo meent de verdediging van Nina Ansary: een kritische toezichthouder zou op een bepaald moment toegeven dat zij ernaast zat, in plaats van iemand op basis van enkel haar bloedband te blijven achtervolgen.

Behalve ‘de fictie dat Nina Ansary samen met haar vader overal de dienst uitmaakte’, bedient Ennia zich constant van de vereenzelviging van Nina Ansary met de andere gedaagden. ,,Naast ‘Ansary cum suis’ bedient zij zich nu, speciaal voor de beeldvorming tijdens het pleidooi, ook van de definitie de ‘Ansary’s’. Alles om maar de indruk te wekken dat Nina en haar vader een onafscheidelijk duo waren.” De raadsman nodigt Ennia/CBCS uit ‘om iemand als getuige te laten verklaren dat zij zo’n duo waren’. ,,Zo’n getuige bestaat niet. Het is gewoon verzonnen.”

‘Nina ook maar gewoon mens’

Op een vraag van een van de rechters van het Hof aan het advocatenteam van Ennia/CBCS, waarom hiervoor was gekozen, werd bevestigd dat Ennia het over ‘Ansary c.s.’ heeft in het kader van de groepsaansprakelijkheid. Volgens Nina Ansary bestaat zo’n groep waarvan zij deel uitmaakt niet. Overigens heeft zij in hoger beroep een eigen, aparte advocaat, maar in eerste aanleg gebruikte Nina Ansary dezelfde advocaat als haar vader en de overige gedaagden; alleen werd toen veroordeeld.

,,Nina Ansary is ook maar een ‘gewoon mens’. Zij heeft altijd naar eer en geweten haar rol als commissaris vervuld”, zegt de advocaat van de 56-jarige in Los Angeles vrouw. ,,Ziet zij weleens iets over het hoofd? Vast wel, net zoals ieder mens. Maar dat is geen ‘ernstig verwijtbaar’ handelen of nalaten.”

En gelukkig, aldus advocaat Van Hees, werd zij in de raad van commissarissen (RvC) omringd door financiële experts. ,,Maar die ontspringen – ondanks de collectieve interne aansprakelijkheid van de RvC – de dans, zonder dat Ennia uitlegt waarom.” De vraag is of deze stelling correct is, want de Centrale Bank heeft altijd verklaard dat betreffende andere ex-bestuurders en ex-commissarissen door middel van stuitingsbrieven, ervoor gezorgd is dat het recht op schadevergoeding niet verjaart.

,,En ondanks dat Nina Ansary alleen maar verarmd – en dus niet verrijkt – kan zijn door de S&S-transacties”, zo stellen haar raadslieden ,,moet zij daar volgens Ennia toch voor ‘hangen’. Ennia heeft helemaal geen zaak tegen Nina Ansary. Het vonnis in eerste aanleg zal moeten worden rechtgezet door het te vernietigen en alle tegen haar ingestelde vorderingen alsnog af te wijzen.” In eerste aanleg werd zij in november 2021 deels hoofdelijk veroordeeld tot betaling van 945,5 miljoen gulden.

Hof: op 6 juni vonnis

Het Hof doet in beginsel op 6 juni 2023 uitspraak in het hoger beroep in de rechtszaak van Ennia, daarbij bijgestaan door de Centrale Bank CBCS, tegen Hushang Ansary en overige ex-bestuurders en een voormalig commissaris.

Het Hof geeft ook aan dat partijen er alsnog zelf uit kunnen komen, mits daartoe bereid. Anders spreken op 6 juni de drie rechters van het Hof zich uit over de stelling van Ennia/CBCS ‘dat de gedaagden bij hun handelen veel beter rekenschap hadden moeten geven van de belangen van Ennia en haar verzekerden, maar hun eigen belangen lieten prevaleren en die van Hushang Ansary in het bijzonder’. En of ze daarvoor aansprakelijk moeten worden gesteld, zoals de eerste rechter deed en het schadebedrag vaststelde op ruim een miljard gulden.

Op de laatste dag wezen de advocaten van De Brauw uit Nederland en Ox&Wolf van Curaçao op een uitspraak van de Ondernemingskamer in Nederland in een procedure over SNS Reaal, zodat het Hof ook in dit opzicht volledig is voorgelicht: het bestuur van SNS Reaal ‘diende de nodige zorgvuldigheid in acht te nemen jegens al degenen die bij de vennootschap en haar organisatie zijn betrokken’. En: ,,In het geval van een onder toezicht staande systeemrelevante bank en verzekeraar, zoals SNS Reaal c.s., geldt bovendien dat het bestuur bij zijn handelen niet alleen rekening heeft te houden met de belangen van aandeelhouders, maar ook met de belangen van werknemers, rekeninghouders, verzekerden, crediteuren en uiteindelijk ook met het algemene belang bij de instandhouding van de stabiliteit van het financieel systeem”.

Tot zover de Nederlandse Ondernemingskamer. ,,Ansary cum suis betwisten net als in eerste aanleg de verweten gedragingen zoals Ennia die heeft toegelicht in de kern niet”, aldus de raadslieden namens Ennia en de Centrale Bank. ,,De kern van het verwijt is dat Ansary c.s. structureel het belang van Ennia en de aan haar verbonden onderneming hebben veronachtzaamd. In plaats van de belangen van Ennia, haar verzekerden en het daarmee gemoeide publieke belang te borgen, zorgden Ansary c.s. iedere keer weer dat in plaats daarvan hun eigen belangen werden gediend.”

Na de overname hebben Ansary c.s. het ertoe geleid dat de bezittingen van de verzekeraars (Ennia Schade, Ennia Zorg en Ennia Leven) zijn ondergebracht bij niet onder intern of extern toezicht staande entiteiten ECI (Ennia Caribe Investments) en ECH (Ennia Caribe Holding). ,,De verzekeraars bleven achter met ongedekte intercompany- vorderingen. Die intercompany- vorderingen werden niet afgelost. Rente werd niet betaald maar bij de hoofdsom opgeteld. Op papier bleven zij positieve resultaten boeken, een enkel uitzonderingsjaar daargelaten.”

De niet-onder toezicht staande entiteiten boekten verliezen. Die eerste drie jaren dankte ECI haar boekwinsten aan waardestijgingen van Mullet Bay waar Ansary het toe leidde. De raadslieden van Ennia/ CBCS leggen uit dat de ‘governance- en vennootschapsstructuur ingrijpend wijzigden’. Investeringsbeslissingen werden niet langer door de verzekeraars Schade, Zorg en Leven zelf genomen, maar door een nieuw opgericht Investment Committee. Van de gedaagden hadden naast Ansary ook Abdallah Andraous, Gijsbert van Doorn en Ralph Palm hierin zitting.

‘Waarschuwingen in de wind geslagen’

,,Deze Investment Committee had geen vennootschapsrechtelijke status, maar had in de praktijk onbeperkte beschikkingsbevoegdheid om te beslissen over de bezittingen binnen Ennia. De activa werden goeddeels verplaatst naar ECI.” Ansary en de toenmalige bestuurders leidden het ertoe dat de beleggingen die Ennia had vóór de overname grotendeels werden geliquideerd. Een groot deel van de bezittingen werd geïnvesteerd in beleggingen die gelieerd waren aan Ansary zelf. In 2010 besloegen Mullet Bay op Sint Maarten en de investering in zijn Amerikaanse onderneming S&S ongeveer 83 procent van het balanstotaal van de verzekeraars.

,,Degenen die de overige aandelen hielden van S&S waren Ansary zelf en enkelen van zijn getrouwen. Ansary en de zijnen misbruikten het evidente tegenstrijdig belang dat hiermee gepaard ging.” De gemachtigden namens Ennia/CBCS: ,,De opbrengst van de S&S-investering is voor het overgrote deel bij Ansary en zijn getrouwen terechtgekomen, ondanks de aanmerkelijk grotere kapitaalinbreng vanuit Ennia. Ansary poogde vervolgens het gedeelte dat wél bij Ennia terecht was gekomen alsnog af te romen.”

Uit Ennia zijn ‘op talrijke manieren gelden onttrokken’, aldus de raadslieden van Ox&Wolf en De Brauw, waarbij de opbrengsten goeddeels aan Ansary ten goede kwamen. ,,Door de te hoge waarderingen van Mullet Bay hebben Ansary cum suis lang de schijn kunnen ophouden dat Ennia wel solvabel was.” Zij hebben ‘interne en externe waarschuwingen in de wind geslagen’. Een voorbeeld daarvan zijn de waarschuwingen van commissaris Rob de Paus. Hij maakte kort na zijn aantreden indringend bezwaar tegen de gang van zaken onder het bewind van Ansary en de overige toenmalige bestuurders. Zij negeerden deze waarschuwingen keer op keer, waarna De Paus uiteindelijk aftrad, naar eigen zeggen mede wegens het aansprakelijkheidsrisico dat gepaard zou gaan met aanblijven in functie.

Supermarkt

Ennia/CBCS heeft naar eigen zeggen onderbouwd toegelicht dat van bestuurders en commissarissen van een systeemrelevante verzekeraar een hoge mate van zorg moet worden verwacht. In eerste aanleg hebben Ansary en de gedaagde ex-bestuurders zich daartegen verweerd met een betoog dat het gerecht verkort heeft aangeduid als het ‘supermarkt- verweer’. Dat verweer komt erop neer dat van een bestuurder van Ennia dezelfde zorgvuldigheid wordt verwacht als die van de bestuurder van een kleine supermarkt.

Hoewel Ansary en de rest dit betoog nu niet met zoveel woorden hebben gehandhaafd, is de taakopvatting die spreekt uit hun processtukken in het hoger beroep ‘niet wezenlijk anders’ dan in eerste aanleg. Aldus Ennia/ CBCS. ,,Ansary c.s. zien Ennia als hun private onderneming waaruit zij naar believen geld konden onttrekken, en zij betogen dat als zij aan het vonnis (in eerste aanleg van november 2021, red.) zouden voldoen door Ennia te betalen, zij aldus aan zichzelf betalen.”

Nina Ansary betwist dat op haar een bijzondere zorgplicht rustte en ontkent dat zij een verhoogde zorgvuldigheid in acht had moeten nemen. ,,Daarmee miskennen zij nog altijd fundamenteel de mate van zorg die van hen wordt verwacht en de belangen die zij mede in ogenschouw hadden moeten nemen.”

Van Doorn niet van ‘groep Ansary’

Oud-ceo Ennia verwijt Centrale Bank passieve rol vóór noodregeling

Gijsbert van Doorn, een van de in eerste aanleg veroordeelde gedaagden in de Ennia-Ansary-zaak, vindt het van belang nogmaals goed voor ogen te hebben dat hij op 26 januari 2011 is afgetreden als bestuurder bij Ennia.

Het is de Centrale Bank CBCS en Ennia ‘overduidelijk te doen om Hushang Ansary’, aldus het advocatenteam van Van Doorn. ,,De stellingen die evident op Ansary c.s. van toepassing zijn, worden zonder nuancering ten onrechte op Van Doorn toegepast. Van Doorn betwist nogmaals nadrukkelijk deel uit te maken van ‘Ansary c.s.’ en/of de ‘groep Ansary’. Deze wijze van procederen zou CBCS/Ennia niet mogen baten.”

De raadslieden, Jeroen de Baar en Ursus van Bemmelen, wijzen erop dat hun cliënt flinke tijd terug tweemaal bestuurder was. Namelijk van 14 maart 2005 tot en met 16 juni 2008 en (na ontslag te hebben genomen en te zijn teruggekeerd, red.) van 25 juni 2009 tot en met 26 januari 2011. Van Doorn wijst het Hof voor de zekerheid op de recente uitspraak in de vrijwaringsprocedure van hem tegen Ansary en de oud-bestuurders Abdallah Andraous en Ralph Palm. In die uitspraak van 16 januari 2023 staat onder meer:

,,Het gerecht is van oordeel dat tussen Ansary en Van Doorn onderling heeft te gelden dat hun schuld aan Ennia uitsluitend Ansary aangaat (…) en dat de onderlinge bijdrageverplichting voor Ansary dus 100 procent is en die van Van Doorn nihil”. De voormalige ceo stelt dat met deze uitspraak ‘wederom en ondubbelzinnig wordt benadrukt dat hij geen deel uitmaakt van de ‘groep Ansary’. Van Doorn handhaaft zijn stelling dat de wijze van procederen door CBCS/Ennia ‘geen enkele waardering verdient’. In de processtukken in eerste aanleg, maar ook in het hoger beroep laat CBCS/Ennia na voldoende concreet te stellen welke gedragingen hem worden verweten. ,,Daarmee handelt CBCS/Ennia in strijd met de op haar rustende stelplicht.”

Ook handhaaft Van Doorn zijn stellingen met betrekking tot de ‘zeer passieve rol van de CBCS’. De Centrale Bank is in juli 2018 door middel van de noodregeling gemachtigd die maatregelen te treffen die zij nodig achtte in het belang van de gezamenlijke schuldeisers van Ennia en de CBCS is feitelijk bestuurder van Ennia. De noodregeling is destijds aangevraagd ‘in het licht van het voortdurende solvabiliteitstekort bij de verzekeraars, de concentratierisico’s, het na 2012 jarenlang structureel negeren van instructies van CBCS door de verzekeraars en zeer verontrustende onttrekkingen van activa aan Ennia door Ansary’.

Zijn advocaten: ,,Van Doorn vraagt zich hardop af hoe het mogelijk is dat ‘na 2012 jarenlang structureel instructies van de toezichthouder kunnen zijn genegeerd’. Dit onderschrijft zijn stelling dat de CBCS de op haar rustende taak niet naar behoren en daadkrachtig heeft uitgeoefend. ,,Het lijkt erop dat de CBCS – gebruikmakend van Ennia – haar straatje schoon tracht te vegen.”

De raadslieden gaan terug in de tijd. In een uitspraak van juli 2013 wordt reeds melding gemaakt van de problematiek van het herverzekeren, het ontbreken van kapitaal, niet afgedekte risico’s en de daarmee samenhangende nu door CBCS/Ennia gestelde verweten gedragingen. ,,Conclusie Centrale Bank van Aruba: Ennia voldeed niet meer aan haar vergunningseisen.”

DNB: CBCS wilde niet daadkrachtig optreden

Op Bonaire is De Nederlandsche Bank (DNB) genoodzaakt geweest Ennia diverse sanctiemaatregelen op te leggen, ‘aangezien de CBCS niet daadkrachtig wilde optreden tegen Ennia’ (op dat moment stond de Centrale Bank in Willemstad onder leiding van president-directeur Emsley Tromp; ten tijde van de noodregeling medio 2018 was de huidige financieel-economisch directeur, José Jardim, een half jaar daarvoor in deze functie bij de CBCS aangetreden, red.).

,,De maatregelen – een bestuursrechtelijke last plus dwangsom – werden opgelegd aangezien uit onderzoek door DNB in 2014 en 2015 is gebleken dat de solvabiliteitspositie van Ennia uitermate zwak is. In de procedures is door DNB gesteld dat, hoewel Ennia op papier solvabel lijkt, in werkelijkheid bij Ennia sprake was van een zeer verontrustend solvabiliteitstekort.” Het toont aan, aldus de advocaten De Baar en Van Bemmelen namens Van Doorn, dat binnen Ennia ‘allang bekendheid was omtrent de door CBCS/Ennia in deze procedure gestelde verweten gedragingen’.

,,Veeleer is van belang dat deze bekendheid ook heeft te gelden voor CBCS zelf, dat thans feitelijk bestuurder is van Ennia.” De gemachtigden benadrukken verder dat in de bestuursperiode van Van Doorn de jaarrekeningen tot en met 2010 ‘alle zijn goedgekeurd’. Aan hem is dus ‘decharge verleend’. Bovendien stelt hij dat in deze jaarrekeningen onderdelen zijn opgenomen op grond waarvan niet anders kan worden geconcludeerd dan dat Ennia – ‘en dus ook de toezichthouder’ – kennis en wetenschap hebben gehad van intercompany transacties, vergoedingen voor leden van de raad van commissarissen, kosten key management (reiskosten, leningen en creditcarduitgaven), en investeringen in S&S en Mullet Bay (met bedragen erbij opgesomd). ,,Reeds hierop moeten de vorderingen van Ennia jegens Van Doorn stranden.”

Het staat naar de mening van zijn advocaten voorts vast dat in zijn geval geen sprake is van onbehoorlijk bestuur, waarbij de belangen van Ennia en haar polishouders zouden zijn veronachtzaamd en waardoor schade is geleden. ,,Van Doorn volgde niet zonder slag of stoot hetgeen door Ansary werd opgelegd. Tegenstand van Van Doorn leidde tot de escalatie bij gelegenheid van de bespreking op 18 januari 2011 in New York, op grond waarvan Van Doorn op 26 januari 2011 zijn ontslag heeft ingediend.”

Bron: Antilliaans Dagblad

Naschrift KKC

2021 11 29 – VONNIS Ennia Hushang Ansary Nina Ansary Abdallah Andraous Ralph Palm Gijsbert Van Doorn Parman

2022 01 21 – VONNIS Ennia accountants Victor Bergisch en Eric Vesseur ECLI_NL_TACAKN_2022_1