Op Bonaire was vrijdag opnieuw een groot protest tegen armoede en ongelijkheid. Zo’n 500 mensen gingen de straat op tegen politiek Den Haag. Dat is fors meer dan bij de laatste demonstratie vorig jaar.
Bijna veertig procent van de inwoners van deze bijzondere gemeente zit in armoede, omdat ze lang niet dezelfde rechten hebben als inwoners van Europees-Nederland. Het minimumloon en de uitkeringen zijn bijvoorbeeld fors lager. Dat terwijl voedselprijzen, water en elektriciteit juist veel duurder zijn op de eilanden.
Inwoners delen heftige verhalen over hun eigen situatie en van mensen die zij kennen.
Video: Marit Severijnse
“Ik hoop dat Nederland dit ziet en dat ze ons helpen, want we hebben echt hulp nodig”, zegt Ulie. “De mensen die het diepste in armoede zitten, zijn waarschijnlijk niet eens hier. Die komen niet, want er is erg veel schaamte hier. Terwijl je hier juist voor moet opkomen.”
Over de bittere armoede en de ongelijkwaardigheid op Bonaire zijn er in de afgelopen jaren verschillende rapporten gemaakt. Toch is er door de Nederlandse regering nog steeds geen sociaal minimum vastgesteld. Dat is het bedrag dat je minimaal nodig hebt om te kunnen leven.
Geen ww-uitkering
Uitkeringen zijn niet alleen fors lager, soms bestaan ze zelfs helemaal niet voor de Caribische gemeenten. Wie werkloos raakt, krijgt bijvoorbeeld geen ww-uitkering. Maar wie in Europees-Nederland zonder werk komt te zitten, kan wel de ww-uitkering meenemen naar Bonaire.
“Na een operatie kon ik niet meer werken”, vertelt Felipe Winklaar. “Ik weet eerlijk gezegd niet hoe het verder moet. Ik heb ook geen ouders om op terug te vallen.”
Kinderopvang
Ook is er veel minder subsidie beschikbaar dan in Europees-Nederland. “We wachten al 13 jaar. Onze regering schreeuwt hard, maar er wordt niet geluisterd”, zegt mevrouw Pedro. Ze is eigenaar van een kinderopvang. “In Nederland krijgen ze 1.100 euro subsidie, hier maar 400 per kind. Ze stellen ons wel allemaal kwaliteitseisen: een kindplanner, gezonde maaltijden.. Maar dat gaat niet.”
Zwangerschapsverlof
Ook ouders hebben in de drie bijzondere gemeenten minder rechten. Moeders die op Bonaire zelfstandig ondernemer zijn, hebben geen recht op betaald zwangerschapsverlof. Wie net vader is geworden, krijgt vaak maar twee dagen vrij van werk omdat ook dat niet wettelijk geregeld is.
‘Steeds meer mensen willen demonstreren’
Angelo Vrolijk van Vakbondskoepel USIBO ziet dat de opkomst bij deze demonstratie groter is dan de vorige keer. Bonairianen zijn trots en bescheiden, maar ze willen nu steeds meer de straat op, merkt hij. “De vrees is minder geworden.”
“Wat meehelpt is nu bijvoorbeeld ook de andere zaken van de consumentenbond Unkobon en Greenpeace tegen Nederland. Je ziet ook dat er mensen met verschillende culturen zijn, want uiteindelijk is dit voor ons allemaal en moeten we met een stem praten.”
Docent Linda verruilde Nederland voor Bonaire. Ze is geschrokken van wat ze van de armoede meekrijgt. “Ik werk zelf op een middelbare school waar elke ochtend brood met pindakaas wordt uitgedeeld, omdat er kinderen zijn die zonder ontbijt naar school gaan. Goed dat onze school dat doet, maar dat zou toch eigenlijk niet meer mogen in 2023.”
“Ik zag het op Facebook de oproep voorbij komen in het Nederlands, Papiaments, Spaans en in het engels en toen dacht ik dit is een goede manier om bij elkaar te komen en te laten zien dat er nog steeds heel veel verschil is.”
Bron: NTR/Caribisch Netwerk
Heel Nederland betaald ook heel veel belasting om dit soort dingen te kunnen financieren. En regels mbt zwangerschapsverlof dat kan prima door Bonaire zelf worden geregeld.
Je zou in bittere armoede zitten omdat je niet dezelfde rechten hebt als in Europees Nederland? Lijkt mij lekker kort door de bocht geredeneerd.
Inderdaad, als je naast een zomergarderobe een voorjaars-/najaarsgarderobe ėn een wintergarderobe nodig had en duur aardgas moet betalen om de winter door te komen.
In plaats van gemakkelijke kreten na laten kraaien op Bonaire moet er haast worden gemaakt met onderbouwing en vaststelling van Caraïbisch sociaal minimum en daarvan afgeleide sociale voorzieningen.
Docent Linda.verteld dat kinderen zonder eten naar school komen. In NL wordt sinds 1/1/23 100 milj per jaar uitgetrokken voor schoolmaaltijden, dat zouden ze in Carib. NL ook moeten doen.
Berguensas
Ook hier op Curaçao gebeurt dit dagelijks en betalen leerkrachten uit eigen zak brood met beleg.
De armoede hier is schrijnend.
Voorrang geven deze bestuurders aan nutteloze tripjes. Als ze de vier jaar hebben volgemaakt komen ze met hun hoed om je stem vragen.
De M class vluchten Car. NL/ Spl zitten dagelijks vol met NL ambtenaren, v.a.101010.