Vasco van der Boon Bas Knoop | Financieel Dagblad
Justitie verdenkt Box Consultants uit Waalre ervan fraude te hebben gepleegd met de vermogens van rijke Nederlanders en leden van het Koninklijk Huis. De vermogensbeheerder trekt ter verdediging de getuigenverklaring in twijfel van een ex-boekhouder, Erwin Hogers.
‘Weet onze koning wel dat meneer Hogers steekwagentjes met informatie heeft uitgedraaid over de Koninklijke Familie?’, vraagt advocaat Tim de Greve verontwaardigd, terwijl hij naar het portret wijst van Willem-Alexander aan de wand van de rechtbank in Den Bosch.
Erwin Hogers, aanwezig in de rechtszaal, is de voormalig boekhouder van Box Consultants, de Brabantse vermogensbeheerder van leden van het Koninklijk Huis en andere vermogende Nederlanders. Hij zou in strijd met zijn vroegere arbeidscontract bedrijfsgeheimen van Box hebben gedeeld met derden, waaronder financiële geheimen van het Koninklijk Huis. Dat betoogt althans De Greve van het advocatenkantoor Stibbe namens Box en oud-directeur Remy M.
Hogers lijkt niet onder de indruk van de verwijzing naar koninklijke banden. ‘Weet de koning wel dat zijn vermogensbeheerder wordt verdacht van valsheid in geschrifte?,’ fluistert de ex-boekhouder volgens aanwezigen, starend naar het portret aan de wand.
Beleggingsprovisies
Daarmee snijdt Hogers een pijnlijk punt aan. Zowel Box als M. zijn onderwerp van een strafonderzoek van het Openbaar Ministerie (OM). De vermogensbeheerder zou met buitenlandse beleggingen provisies hebben opgestreken zonder dat klanten dit wisten. Er zou ruim €8 mln mee zijn weggesluisd naar Box en Boulder-BV, een privévennootschap van M. Er zou sprake zijn van valsheid in geschrifte, aldus het strafdossier dat wat het OM betreft klaar is voor behandeling door een rechtbank.
In dit strafonderzoek, met de codenaam Castor, heeft de fiscale opsporingsdienst Fiod de 49-jarige Hogers herhaaldelijk als getuige gehoord. Sterker nog, volgens Box was een tip van de boekhouder zelfs mede aanleiding voor het strafonderzoek naar de vermogensbeheerder. Reden voor Box om sinds maart vorig jaar civiel te procederen tegen de boekhouder die dan al vijf jaar weg is bij de deftige onderneming. Box vermoedt dat de boekhouder voor zijn vertrek bedrijfsgeheimen over de chique clientèle heeft gestolen.
‘Uiterst gevoelige informatie’
De koninklijke familie heeft namelijk minstens 51 beleggingsrekeningen bij Box Consultants lopen, volgens documentatie die Box inbrengt bij de rechter. Een koningshuis is normaliter het kaliber klant waar een vermogensbeheerder trots op is. Maar vermogensbeheerder Box vreest hierdoor nu in verlegenheid te worden gebracht. Volgens de advocaat van Box dreigen ‘onomkeerbare gevolgen’ als de ‘uiterst gevoelige informatie over cliënten van Box Consultants c.s. – onder wie leden van het Koninklijk Huis – op straat kan komen te liggen’.
Lees het arrest van 15 augustus 2017 (pdf)
Bij de rechtbank in Den Bosch krijgt Box aanvankelijk nul op het rekest in zijn poging de voormalige boekhouder aan te pakken, maar bij het gerechtshof haalt de vermogensbeheerder een overwinning. Uit een arrest van 15 augustus 2017 dat het gerechtshof op verzoek van het FD en ondanks protesten van Box – geanonimiseerd – heeft verstrekt, blijkt dat het gerechtshof de boekhouder een sanctie van €2 mln in het vooruitzicht stelt als hij zijn mond tegen derden opent over Box. M., Box en hun advocaat zijn gebaat bij zo weinig mogelijk ruchtbaarheid. Als de klanten van Box lucht krijgen van de ruzie met Hogers, kan de vermogensbeheerder een kapitaalvlucht duchten.
Tegen de Staat der Nederlanden
Erop vertrouwend de zaak stil te kunnen houden, namen Box en M. vorige maand een nieuwe gerechtelijke stap. De vermogensbeheerder van het Koninklijk Huis procedeert tegen de Staat der Nederlanden. Dat zit zo. De Staat staat Box niet toe om 16 getuigen civielrechtelijk te laten horen. Box wil onder anderen 14 ambtenaren van de Belastingdienst, de Fiod en het OM die betrokken zijn bij de zaak-Castor laten getuigen. Daaronder zijn ook de twee officieren van justitie.
Box wil van hen weten welke rol de tip van de boekhouder heeft gespeeld. Maar de Staat steekt een stokje voor de getuigenverhoren. Ze zouden de strafzaak doorkruisen en deze getuigenverzoeken zouden eerder in de strafzaak al zijn afgewezen door de rechtbank. Box eist nu bij de Hoge Raad dat de Staat haar verzet staakt.
Box en Madoff
De Belastingdienst krijgt eind juli 2009 per brief een tip van de Amerikaanse collega-dienst ISR. Vermogensbeheerder Box Consultants zou betrokken zijn bij de Ponzi-fraude van de bekende Amerikaanse belegger Bernard Madoff. De brief is echter geschreven door Erwin Hogers, de boekhouder van Box.
Toch komt de aantijging niet helemaal uit de lucht vallen. Op 29 juni 2009 schreef het FD dat klanten van Box hun inleg deels hebben toevertrouwd aan Madoff. De geldstroom liep via twee beleggingsfondsen beheerd door Maxima Alpha in Breda. Via deze route ging $22 mln van Maxima Alpha verloren. Oud-directeur M. van Box was lid van het beleggingscomité van de Maxima Alpha-fondsen.
Maxima Alpha had het beheer van de fondsen uitbesteed aan Sandra Manzke van het bedrijf Maxam Capital Management. Zij was eerder verbonden aan vermogensbeheerder Tremont. Via Manzke vloeide $3,3 mrd naar Madoff.
‘Lone wolf’
De advocaten van Box schilderen de voormalig boekhouder ondertussen af als een onbetrouwbare getuige van het OM. Ze noemen Hogers een rancuneuze ‘lone wolf’, die zijn ex-werkgever wil beschadigen. Zonder het strafdossier tegen Box te kennen, heeft het gerechtshof in Den Bosch in de civiele procedures Box grotendeels gelijk gegeven met zijn verwijten tegen de boekhouder.
Dat komt vooral door een recente ontdekking van Box. De advocaat van het bedrijf, De Greve, kreeg begin vorig jaar toestemming van de rechtbank om een deurwaarder ‘bewijsbeslag’ te laten leggen op de privécomputers, privételefoon en privéadministratie van Hogers. Bij het doorzoeken van de computers zijn meer dan een miljoen bestanden aangetroffen die erop zouden duiden dat de boekhouder bedrijfsgeheimen van de vermogensbeheerder kopieerde en mee naar huis nam. Box vermoedt dat hij een deel daarvan aan het tijdschrift Quote gaf voor een publicatie over Box in 2009.
Amerikaanse belastingdienst
De grootste vondst betreft duizenden concept-versies van een — naar later bleek vervalste — brief die de Amerikaanse belastingdienst IRS op 30 juli 2009 stuurde aan hun collega’s van de Nederlandse Belastingdienst en de Fiod. Daarin tipt de IRS de Fiod dat M. en de aan hem verbonden ondernemingen Box en Boulder betrokken zouden zijn bij witwassen, ongebruikelijke transacties en de Ponzi-fraude van Bernard Madoff.
Hogers, die van 2002 tot 2012 bij Box werkte, heeft vorig jaar toegegeven dat hij de auteur is van de zogenaamde IRS-brief. De reden was volgens hem dat hij de Nederlandse autoriteiten wilde attenderen op onregelmatigheden bij zijn werkgever, zonder het risico te lopen als berooide klokkenluider te eindigen. De boekhouder wilde een onderzoek van de Fiod naar zijn werkgever bewerkstelligen, maar wel graag zijn baan houden, legde hij de rechters uit.
Box en Hiddink
In 2003 tapt de politie vanwege een later veel ophef veroorzakende zedenzaak de telefoon af van de toenmalig directeur van voetbalclub PSV, Fons Spooren. Hij praat met een belastingadviseur over de problemen die een fiscale constructie van voetbaltrainer Guus Hiddink zou kunnen opleveren.
Hiddink staat een zak met geld uit Zuid-Korea te wachten. Hij heeft zich door Box Consultants laten adviseren. Hij laat het geld pas overmaken als hij zich zogenaamd in België heeft gevestigd. Dat is fiscaal voordeliger voor Hiddink dan wanneer hij in Nederland zou wonen.
Omdat Hiddink in werkelijkheid zelden in België komt en eigenlijk in Nederland is gevestigd, moeten er allerlei toeren worden uitgehaald om dit te verdonkeremanen. Een van zijn adviseurs – niet die van Box overigens – raadt Hiddink zelfs aan, in het kader van “gewoon de zaak te flessen” om ook meteen maar het overzicht voor de belastingen van zijn puts en calls met Tippex bij te werken.
In 2007 legt de strafrechter Hiddink een boete op van €45.000 voor belastingfraude. Hij gaat daar niet tegen in beroep.
CIA en Mossad
Bij Hogers thuis troffen de onderzoekers andere documenten aan die volgens het gerechtshof ‘de fantasie’ van de boekhouder aantonen. Zoals nagemaakt briefpapier van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA, hun Israëlische collega’s van de Mossad en van het Amerikaanse Congres. In reactie daarop heeft de boekhouder de rechters voorgehouden dat spelen met logo’s en briefpapier een hobby van hem is.
Ook troffen de onderzoekers van Box vermogensopstellingen aan van klanten van Box. Die had Hogers als ‘brief ome Jan’, ‘brief tante An’, ‘brief tante Emmy’ en ‘brief tante Cor’ vanaf zijn werkplek bij de vermogensbeheerder gemaild naar zijn privéadres. Dat komt omdat hij nou eenmaal veel thuis moest doorwerken, legt de boekhouder de rechters uit. Omdat zijn werkgever kosten wilde besparen, was het computernetwerk van de vermogensbeheerder van het Koninklijk Huis volgens hem nauwelijks beveiligd tegen verbindingen van buiten.
Quentin Tarantino
In de civiele procedures meldt M. ook als grief dat bij zijn ex-boekhouder scenario’s zijn gevonden die hij aan regisseurs Steven Spielberg en Quentin Tarantino heeft verstuurd. Scenario’s voor films waarin Hogers oud-directeur M. en zijn bedrijf herkenbaar opvoert als witwassers voor Colombiaanse cocaïnebazen. Fictie, volgens Hogers. Hij meldt de rechters dat de regisseurs zijn scripts ongebruikt retour hebben gestuurd omdat het copyright niet was geregeld. Hij vindt het onbegrijpelijk dat een achtenswaardige vermogensbeheerder zich zou herkennen als dienstverlener van de maffia.
Box noch M. hebben aangifte gedaan tegen hun voormalig boekhouder. Voor het OM is Hogers geen verdachte en ook nooit een verdachte geweest, maar een getuige. De valse IRS-tipbrief van Hogers is volgens het OM ook nooit aanleiding geweest voor het strafonderzoek naar Box. De echte aanleiding was een onbevredigend verlopen boekenonderzoek in 2011 door de Belastingdienst bij Box, blijkt uit documenten in bezit van het FD.
Zuid-Afrika
Om de barrage aan juridische acties van zijn voormalig werkgever te ontlopen, is Hogers eind vorig jaar geëmigreerd naar Zuid-Afrika. Enkele weken na de Fiod-invallen bij Box en in zijn woning is hoofdverdachte M. afgetreden als statutair directeur van Box Consultants. Daaraan geeft hij sindsdien nog wel feitelijk leiding.
Remy M., Box, Hogers en de Rijksvoorlichtingsdienst beantwoordden geen vragen van deze krant.
Bron: Financieel Dagblad