Ulko Jonker

Gregory Elias begrijpt eerst niet dat zijn naam 312 keer voorkomt in de Panama Papers. En zijn trustkantoor 1200 keer. United Trust beheert maar tien vennootschappen in Panama en daarvan zijn maar twee geregistreerd via Mossack Fonseca, de bron van het beruchte documentenspoor naar grootschalige belastingontduiking vanuit de hele wereld.

‘Ik weet niet waar mensen die informatie op baseren maar het is erg vervelend’, zei hij vrijdagmiddag bij de verhoren van de onderzoekscommissie fiscale constructies van de Tweede Kamer. ‘Ik wil de betreffende journalisten graag spreken want het kan niet waar zijn’. Later tijdens het verhoor komt hij daarop terug. In de loop der tijd kan er best dertig keer per jaar per vennootschap worden gecorrespondeerd. ‘Dan begrijpen we elkaar’, zegt hij minzaam.

Sfinx van de Antillen

Elias wordt gezien als een hoofdpersoon in de trustwereld. Hij werd groot bij Intertrust op Curacao, waar hij in 1980 begon als een van de drie werknemers en dat hij als mede-vennoot verkocht voor €240 mln aan Fortis toen er 800 à 900 mensen werkten. In 2007 richtte hij zijn eigen trustkantoor op, met een deel van de portefeuille van Intertrust. Nu heeft hij behalve op Curacao ook vestigingen in onder andere Nederland, Groot-Brittannië, Ierland en Luxemburg en bij elkaar weer 200 werknemers.

De commissie kreeg geen vat op de ‘sfinx’ van de Antillen die zijn bijnaam eer aandeed. Belastingstructuren worden door fiscaal adviseurs ontworpen en hij werkt alleen mee aan de opzet ervan als dat wettelijk geoorloofd is. Cliënten worden allemaal zorgvuldig gescreend, de uiteindelijk gerechtigden zijn bekend en als er iets niet door de beugel kan, worden ze geweigerd. Er zullen best ‘bevriende concurrenten’ zijn die het wat minder nauw nemen want die heb je in elke beroepsgroep. Maar heus, er wordt op Curacao belasting betaald. Hij betaalt zelf ‘heel veel’. Dus het idee dat het een belastingparadijs is, ‘is uit de tijd’.

Teniet doen van transparantie

Elias was de eerste getuige uit de trustwereld die door de ondervragingscommissie onderhanden werd genomen. Eerder in de week waren er belastingambtenaren die hadden gezegd dat de betrokkenheid van een trustkantoor op de Antillen altijd ‘een rode vlag’ was voor een mogelijk ongeoorloofde constructie. Maar bij United Trust gaat het veelal om het faciliteren van grote bedrijven en reële activiteiten, zoals het ‘fabriceren van snaarinstrumenten’.

‘Ik stel dat u uw brood verdient met het teniet doen van transparantie’, zei Commissielid Chris van Dam (CDA). Dat ben ik echt niet met u eens. Zoals wij zaken doen is transparant’, aldus Elias. De essentie is volgens hem veeleer dat iemand liever 15% belasting betaalt in Luxemburg of Curacao dan 25% in Nederland. ‘

Als je geen enkele bepaling bruskeert, dan mag dat’. Maar dat heet dan belastingontwijking, wierp commissievoorzitter Henk Nijboer (PvdA) hem voor de voeten. Ook dat wierp Elias verre van zich. ‘Dat is belastingbespáring. Kunt u mij uitleggen wat daar verkeerd aan is?’ En een moreel oordeel wil Elias daar niet over vellen. ‘Als die persoon zich daar goed over voelt, heb ik daar geen oordeel over’.

Bron: Financieel Dagblad