©2015 Renée van Aller en John de Vries
Curaçao en Sint Maarten staan onder financieel toezicht van het Koninkrijk. Vele afspraken zijn decennia lang door Nederland en Aruba gemaakt om de overheidsschulden te verminderen en een begrotingsevenwicht te bereiken.
Verwezen wordt naar het Protocol van 2 mei 2015 en het Witte Donderdag Akkoord/Protocol (WDP) van 28 mei 2013.
De afgelopen jaren verklaarde de Arubaanse regering voortdurend dat de overheidsschuld en het begrotingstekort zouden verdwijnen. De begroting 2014 werd afgekeurd. De begroting 2015 was nauwelijks beter. Op 24 juni 2015 reageerde de RvA op de Landsverordening (Lv) Aruba financieel toezicht (CAFT). De RvA meende dat Lv financieel toezicht was gebaseerd op de Rijkswet financieel toezicht van Curaçao en Sint Maarten.
Daarom meende de RvA dat:
• bevoegdheden worden toegekend aan Koninkrijks- en Nederlandse organen;
• Koninkrijks- en Nederlandse organen verplichtingen opgelegd krijgen;
• De toezichtslandsverordening behoeft een geschillenregeling;
• Bepaalde beslissingen worden bij koninklijk besluit (KB) genomen nadat daarover op rijksniveau is beraadslaagd.
De RvA meent dat Arubaans financieel toezicht niet bij lv kan worden geregeld, tenzij het gaat om een regeling volgens artikel 52 Statuut. Dat is volgens de RvA niet het geval. De RvA meent dat het toezicht hoofdzakelijk bij Rijkswet moet worden geregeld. De regering stelde dat door de toepassing van artikel 52 van het Statuut in het toekennen van bevoegdheden aan Koninkrijksorganen, de Landsaangelegenheden in kwestie, géén Koninkrijksaangelegenheden worden. Die redenering lijkt op de curieuze cirkelredenering: “in de zin van deze lv is de Paashaas de Kerstman.”
Wishful thinking
De Raad van Advies (RvA) meende dat er sprake is van een onderlinge regeling volgens artikel 38 Statuut. Dat lijkt ons juist. De Arubaanse regering laat via de minister van Justitie (MinJus) weten het oneens te zijn met die opvatting. Dat wordt onderbouwd in een raadselachtige reactie op 14 augustus 2015.
De regering meent dat het Protocol is uitgewerkt als een duurzaam begrotingsevenwicht is bereikt. Hoe dat feitelijk moet gebeuren is obscuur. Het gaat volgens de regering om concrete afspraken met Nederland voor een bepaalde periode. De regering meent dat een regeling op grond van artikel 38 Statuut langdurig is.
De regering wijst de RvA op de belangrijke beleidsbeslissingen die zijn genomen voor de begroting 2015, waaronder belastingverhoging en belastingherziening en achterstallige belastingen snel incasseren. Er werd een wachtgeldregeling, een VUT regeling en een vacaturestop ingevoerd. Zorgvuldige lezing wijst uit dat de regering een totale herstructurering van de overheidsschulden door Nederland wenst, via het WDP. De rentelasten op de overheidsschuld zijn te hoog. Een Protocol kan geen wettelijke regeling vervangen. De regeling mag geen strijd opleveren met een hogere regeling.
Algemene maatregelen van rijksbestuur (AMvRB) zijn geregeld in artikel 4, artikel 13, jo artikel 5, eerste lid Statuut. Verdere regelingen zijn opgenomen in artikel 14 Statuut (artikel 89 tweede lid GW). Hieruit kan de opvatting van de RvA worden afgeleid dat als een regeling met straffen gehandhaafd moet worden dit bij rijkswet moet gebeuren (p. 30, 185, 185, C. Borman, het Sta-tuut voor het Koninkrijk, 2005). Is het nodig actief in te grijpen in het landsbestuur wegens taakverwaarlozing, dan is artikel 51 Statuut van toepassing. Het toezicht op de eilandsbesturen is geregeld in artikel 52 Statuut. De regering dient de Staten duidelijkheid te verschaffen over de inhoud en gevolgen van de voorliggende landsverordening.
Wat is de clou van de Lv CAFT?
Artikel 9 van de Lv regelt wat er moet gebeuren als het College de opgedragen taken onvoldoende uitoefent. Er kunnen dan voorzieningen worden getroffen nadat het College in gebreke is gesteld. Dit geldt voor meerdere tekortkomingen (artikel 12, 14, 23, 24, 26 lv). Om problemen te voorkomen moet dit in een rijkswet worden geregeld. Deze lv lijkt geen voorbeeld van rechtmatige regelgeving. De Memorie van Toelichting op de lv begint met een loflied op de regering. De toelichting op artikel 52 is zo cryptisch en afwijkend van de gangbare uitleg dat het een magische formule lijkt. Controle van hogerhand blijft dwang ook als het politiek positief wordt omschreven. Artikel 52 Statuut lijkt geen juiste basis voor deze lv. De lv blijft een vreemde eend in de bijt. Het is een gekunstelde constructie om toezicht bij rijkswet te voorkomen. Heeft de regering de opdracht gegeven een dergelijke raadselachtige regeling op te stellen? De afdeling wetgeving kan de voorliggende regeling niet serieus bedoeld hebben. Een duidelijke visie/doelstelling voor de duur van dit toezicht ontbreekt. Bovendien gaat deze regeling er per definitie vanuit dat de regering zich niet aan de wettelijke regels zal houden. Het failliet van de rechtsstaat is hiermee een feit.
Daar het nodige houvast ontbreekt, stellen wij het volgende voor.
1. De RvA moet duidelijk zeggen wat geregeld moet worden in een rijkswet en waarom. Welke regelingen in het ontwerp van de lv CAFT zijn in strijd met het Statuut en de Staatsregeling en waarom?
2. De uitleg van de regering over artikel 52 is ondeugdelijk. Artikel 52 gaat over hoger toezicht. De Kroon grijpt dan in en de taken van ministers/regering worden tijdelijk aan andere instanties opgedragen. Dat gebeurt als er sprake is van ondeugdelijk bestuur. De regering lijkt de lv onvoldoende te hebben aangepast. Waarom zou de regering de adviezen van het CAFT wel volgen? Andere belangrijke adviezen worden meestal genegeerd.
Dat Nederland dit Arubaanse toezichthoudend orgaan moet bekostigen lijkt ons smartelijk in strijd met de autonomie. Als binnenkort de begrotingsbalans is bereikt zal het College vervallen en wordt een Begrotingskamer ingesteld die bij de RvA wordt ondergebracht, zegt de regering. Dubbelop? Waarom is de basis van deze regeling artikel 52 en niet artikel 38 of 43 jo artikel 3 Statuut?
Deze lv is een fiasco en dient te worden verworpen. Renée van Aller&John de Vries
Renée van Aller en John de Vries schrijven hun artikelen vanuit een veelzijdige vakkundigheid voor de Knipselkrant Curaçao en de Amigoe. Vanuit hun kennis en ervaring, toetsen ze de theorie in de praktijk. Renée werkte als jurist lange tijd voor de Universiteit van Aruba en de Arubaanse overheid. John J.P. de Vries was jarenlang werkzaam als jurist bij de overheid en voormalig hoofd van de Arubaanse veiligheidsdienst. Zij presenteren een analytisch en onderbouwd oordeel op actualiteiten. Op alle artikelen rust het copyright bij zowel de Knipselkrant Curaçao en Amigoe als de Auteurs.
Publicatie door: Knipselkrant Curaçao © 2010-2015
Aller praat recht wat krom is en krom wat recht is. Al naar gelang.
Onbegrijpelijke wirwar van achter elkaar gezette woorden. Opeenvolgende zinnen zonder te begrijpen samenhang etc.
We bedoelden duidelijk te maken dat de wettelijke regeling (lv CAft) onbegrijpelijk is en dat Aruba zelfstandig het eigen hoger toezicht geregeld heeft (artikel 52 Statuut). Dat is nooit eerder gebeurd. Het is min of meer je eigen executie via een zelfaangereikte strop organiseren. De strop heb je dan ook nog eigenhandig gepunnikt. Door zo te handelen geven de regering en de Staten onder dikke rookwolken bewust de eigen autonomie weg. Waarom? Omdat de regering meent na jarenlang ‘happy spending’ en grote schulden maken, dat nu afgelopen is (in theorie). Er komt een sluitende begroting en het ongebreideld schulden maken is taboe. Het begrotingstekort daalt. Dus is het hoger toezicht dat de regering zelfstandig in de steigers heeft gezet, maar van korte duur. Daarmee is de schuldenlast niet betaald en deze zal nog jaren de bevolking op kosten jagen. Hoe de regering binnen no time met een schone lei wil beginnen, blijft bij welluidende woorden. Het is ons zo helder als koffiedik. De begeleidende daden ontbreken. De echte gebakken peren worden opgediend aan de regering die na de zittende komt. Dus de zittende regering kan nog wel wat extra lenen om stemmen te werven. Verkregen giften, vrij eten en drinken en muzikale opmontering betaalt de burger dus uit eigen zak.
Alle burgerlijke opschudding na goedkeuring van de lv CAft heeft óók geen zin. De meerderheid van uw en mijn volksvertegenwoordigers heeft het ontwerp goedgekeurd. Ook klagen bij de VN of Nederland over afbraak van de autonomie is zinloos. Het hoogste landelijk gezag heeft aldus besloten. Het is een landszaak om de overheidsfinanciën beheersbaar te houden. Dat is deze regering niet gelukt en zal ook niet lukken zonder duidelijkheid te verschaffen over de te nemen maatregelen. Renée van Aller&John de Vries
Nou bedankt >>>? ben er stukken wijzer van geworden !.