DEN HAAG/WILLEMSTAD — Het is voor inwoners van Curaçao, Aruba en St. Maarten veel moeilijker geworden om een huis te kopen in Nederland. Een inkomen in Antilliaanse of Arubaanse guldens, maar ook Amerikaanse dollars of andere vreemde valuta, wordt vrijwel niet meer geaccepteerd voor een hypotheek.

Het Nederlandse ministerie van Financiën onderzoekt de kwestie.

Het probleem is een gevolg van de Mortgage Credit Directive (MCD), een Europese hypotheekrichtlijn die bedoeld is om de rechten van consumenten te beschermen en die sinds kort ook in Nederland geldt. De regels beschermen mensen onder meer tegen te hoge hypotheeklasten en vergemakkelijkt het vergelijken van hypotheekoffertes.

De richtlijn kent in feite geen verbod op het verstrekken van hypotheken aan mensen met een inkomen in buitenlandse valuta, maar verbindt daar strikte voorwaarden aan om consumenten te beschermen tegen risico’s van koerswijzigingen. Een voorbeeld is de mogelijkheid dat de Antilliaanse en Arubaanse gulden of de Amerikaanse dollar flink in waarde dalen versus de euro, waardoor de hypotheeklasten stijgen. Banken en andere hypotheekverstrekkers moeten klanten in dat geval de mogelijkheid bieden om hun hypotheek in een andere valuta voort te zetten of op zijn minst een regeling aanbieden om risico’s te beperken. Een onbekend aantal banken en hypotheekaanbieders ziet er daarom maar helemaal van af.

Het Curaçaohuis in Den Haag laat desgevraagd weten dat er geen klachten zijn binnengekomen van Curaçaoënaars die benadeeld zijn door de richtlijn, maar de Amigoe ontving die signalen wel. “Momenteel kiezen alle geldverstrekkers ervoor om geen hypotheekoffertes aan te bieden in een andere valuta dan de euro. Dit betekent dat alleen nog maar klanten worden geaccepteerd waarvan het inkomen in euro’s wordt uitbetaald,” schreef financiële dienstverlener Independer aan een klant uit Curaçao.

Banken

De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) is ook bekend met de negatieve gevolgen van de richtlijn. “Dit betekent voor banken dat als ze deze klanten willen blijven bedienen, zij bovenop het kredietrisico ook een valutarisico gaan lopen en dat ze grote investeringen moeten doen voor een kleine groep klanten om het omzetten van een hypotheek in vreemde valuta mogelijk te maken. Regelingen of producten die het koersrisico afdekken bieden geen oplossing, omdat ze niet geschikt zijn voor consumenten”, meldt NVB-woordvoerder Jelle Wijkstra desgevraagd. “Op basis van de extra risico’s en de hoge kosten besluiten veel banken om geen nieuwe woninghypotheken te verstrekken aan klanten met inkomens in vreemde valuta.”

Volgens Wijkstra had de NVB de overheid ook al eerder gewaarschuwd voor negatieve gevolgen van de extra voorwaarden. “Anders dan in het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Tsjechië heeft Nederland er niet voor gekozen dat een hypotheekverstrekker kan volstaan met het afdoende waarschuwen van de klant tegen het valutarisico”, aldus Wijkstra.

Ook in de Tweede Kamer waren er zorgen. “(We) hebben signalen ontvangen dat kredietgevers door de aanvullende eisen geen hypotheken meer willen verstrekken aan personen die in een andere valuta dan de euro hun geld verdienen”, schreef D66-Tweede Kamerlid Wouter Koolmees in een brief aan de minister. Koolmees doelde vooral op expats en Nederlanders die in het buitenland werken, maar een huis in Nederland willen kopen. In Zwitserland woont bijvoorbeeld een grote groep. “Ik kende geen gevallen uit de voormalige Antillen, maar die hebben daar natuurlijk ook mee te maken”, zei hij desgevraagd.

Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën antwoordde eind vorige maand nog dat het niet duidelijk is of hypotheekverstrekkers terughoudender zijn. “Om die reden acht ik het op dit moment niet opportuun om een onderzoek hiernaar te starten. Als er op termijn signalen komen dat de nieuwe hypotheekregels ertoe hebben geleid dat kredietverstrekkers veel minder of geen hypothecaire kredieten verstrekken aan Nederlanders die in het buitenland werken of expats, dan ben ik bereid dit te onderzoeken”, schreef hij vlak voor het zomerreces.

‘Uitsluiting niet beoogd’

Navraag door de Amigoe wijst uit dat de signalen inmiddels wel bekend zijn bij het ministerie van Financiën en bij het ministerie van Veiligheid en Justitie, dat betrokken is omdat de regeling ook verband houdt met bepalingen in het Burgerlijk Wetboek. “Beide ministeries zijn inmiddels bekend met de signalen. Uiteraard is door de MCD-richtlijn niet beoogd om de groep consumenten met een salaris in een andere valuta dan de euro uit te sluiten van het verkrijgen van een hypothecair krediet. De regering zal de omvang van dit probleem onderzoeken en, als daartoe aanleiding bestaat, kijken welke maatregelen nodig zijn”, aldus woordvoerder Elise van den Bosch van Financiën.

Koolmees zei dat hij verdere ontwikkelingen nauwlettend in de gaten zou houden en na het zomerreces ook aandacht zou vragen voor de problemen die Caribische Nederlanders ondervinden.

Bron: Amigoe