John van den Heuvel

John van den Heuvel zal zich woensdag 18 oktober 2023 nog lang heugen. Joran van der Sloot gaf op die dag tegenover de Amerikaanse justitie eindelijk toe dat hij Natalee Holloway heeft vermoord, inmiddels achttien jaar geleden.

De misdaadverslaggever las deze bekentenis twee jaar geleden al in dagboeken die hij exclusief kreeg en wees de autoriteiten hierop. Een journalistieke mijlpaal, maar in de kern ’een diep tragisch verhaal’.

Na een kort nachtje slaap – want toch lichtjes stuiterend van de adrenaline – en met een matig Starbucks-broodje achter de kiezen vergezeld van gelukkig wél een goede kop koffie blikt Van den Heuvel vanuit Alabama terug op een waanzinnige dag. Na achttien jaar kwam met Van der Sloots bekentenis een einde aan de geruchtmakende vermissingszaak waarvan Nederland in 2005 in de ban was. Het was de misdaadverslaggever die na het lezen van dagboeken van de Nederlander de autoriteiten wees op de mogelijkheid Van der Sloot nog eens te laten praten over die bewuste nacht op het strand van Aruba.

Is dit de grootste scoop van je loopbaan?

„Nou, het komt wel in mijn top vijf. Al vind ik het niet gepast om met zo’n zaak persoonlijke eer op te eisen. In de kern is dit een diep tragisch verhaal. Maar natuurlijk ben ik er trots op dat alles waar ik met mijn team al twee jaar aan werk voor de documentaire De biecht van Joran heb laten samenvallen. Maar als je in de rechtszaal de familie en ook vriendinnen van Natalee ziet zitten besef je: dit is één grote tragedie. Ook voor de familie Van der Sloot. Geen gitzwarte bladzijde, maar gitzwart boek in hun leven.”

Toch moet je journalistieke hart wel harder zijn gaan kloppen toen je de dagboeken in handen kreeg.\n\n„Jazeker. Ik zag voor het eerst dat Van der Sloot op belangrijke punten het achterste van zijn tong liet zien. Ook over wat hij heeft meegemaakt in zijn jeugd. Zelfs met enig zelfinzicht. Hij omschrijft zichzelf als ziek, wat in feite zo is. Deskundigen hebben een bipolaire stoornis bij hem geconstateerd, medicijnen tegen psychoses zijn nodig. Dat wordt weleens vergeten. Als hij dit alles had geflikt in Nederland, was misschien wel een tbs-behandeling voorgesteld. Misschien waren dingen wel heel anders gelopen als hij op jongere leeftijd psychiatrische hulp had gehad.”

Wanneer ontmoette je Joran van der Sloot voor het eerst?

„In 2010 in de gevangenis in Peru. Het weekend ervoor had ik zijn moeder Anita bezocht. Ze was boos op hem. Ze zei: ’Het blijft altijd mijn kind, maar ik ga hem niet bezoeken’. Toch stond in de kamer een grote tas met kleding, een lief kaartje erbij. Ik bood aan om dat mee te nemen. Het was Vaderdag en ik heb me bij de honderden vrouwen in de rij voor de gevangenis aangesloten. Daar heb ik hem voor het eerst ontmoet: ik keek letterlijk tegen een boomlange knaap op. Hij was 22, zag er heel jongensachtig uit maar het enorme zelfvertrouwen dat hij uitstraalde viel me al op. Ook in de rechtszaal keek ik weer met verbazing. Hij werd daar keihard gekapitteld. Menigeen zou denken: ik maak er een einde aan. En hij gaf geen krimp bij het vooruitzicht dat hij nog 22 jaar in die hel in Peru moest zitten.”

Begrijp je de onvrede van het publiek over deze deal die hem strafvermindering oplevert?

„Zeker! Dat chagrijn proefde je ook bij de rechter. Ze zei het niet expliciet, maar in haar ogen verdient hij het niet ooit nog vrij te komen. Maar Van der Sloot was zeventien jaar, dus minderjarig, toen hij Natalee ombracht. Vervolgens werd hij opgejaagd wild dat zijn ziektebeeld uiteraard niet ten goede kwam. Toen heeft hij de tweede moord gepleegd. In Nederland zou je daar, denk ik, maximaal 30 jaar voor krijgen. En daar gaat nog voorwaardelijke invrijheidstelling vanaf. Nu leeft hij in totaal 35 jaar in een gevangenis waarin ik het nog geen twee weken zou volhouden. Dan kun je niet stellen dat hij hiermee goed is weggekomen. Dat zul je althans mij niet horen zeggen.”

Hoe kijk je als vader naar deze zaak?

„Op de eerste plaats heb ik mededogen met zijn moeder. Net als ik, heeft ze drie zoons. Twee doen het hartstikke goed, de derde is zacht uitgedrukt het zwarte schaap. Dat is hard. En als ik me probeer voor te stellen dat iemand een van mijn kinderen om het leven zou brengen… Beth Holloway zei tegen Joran: ’You look like hell’ en keek hem vol walging aan. Dat snap ik héél goed.”

Andere misdaadverslaggevers twijfelen aan de bekentenis van Van der Sloot. Is dat afgunst richting jou?

„Nee, dat geloof ik niet. Ik ken die twijfel, die heb ik ook gehad. Omdat er geen lichaam is, kent dit een open einde. Omdat ondersteunend bewijsmateriaal bij de verklaring ontbreekt, blijft een onbevredigend gevoel knagen. Maar als je alles tegen elkaar afzet, denk ik dat dit verhaal wel het dichtst bij de waarheid ligt. ”

Van der Sloot heeft naar eigen zeggen het licht gezien. Hij wil een goede echtgenoot en vader zijn. Heeft hij die kant wel in zich?

„Dan moet hij heel hard aan zichzelf werken. Zijn mails aan mij bevatten allerlei Bijbelteksten. Toch zal hij ook in de gevangenis hulp moeten krijgen voor zijn gok- en drugsverslaving. Ik moet zeggen dat ik anders tegen zijn vrouw Leidy ben gaan kijken. Eerst dacht ik: jij spoort toch niet als je met zo’n persoon zelfs een kind krijgt. Maar ook zij is erg gelovig, zonder haar was hij nog veel verder weggezakt.”

Beth Holloway zegt dat ze het nu kan afsluiten. Geldt dat ook voor jou?

„Ik denk niet dat het boek Van der Sloot nu voor mij dicht is, eerlijk gezegd. Met die man gebeurt gewoon altijd weer wat. Dat is al zo sinds 2005. Maar ik heb genoeg andere zaken om me op te richten. Vanuit hier werk ik alweer hard aan nieuwe reportages voor deze krant en m’n programma Ontvoerd.”

Bron: Telegraaf