De bitcoinhype trekt ook de aandacht van oplichters. Ze spelen met de hebzucht en onwennigheid van nieuwbakken beleggers. Door onze redacteur Marc Hijink AMSTERDAM. Zeshonderd euro had ze in bitcoins gestoken, klaar om rijk te worden. Maar nog voordat dat bedrag op haar online portemonnee was bijgeschreven, was de 26-jarige Bertine uit Zwolle haar geld kwijt.
Een goede vriend had haar door de stappen heen gepraat: eerst een wal – let aanmaken op blockchain.info, daarna via Bitonic.nl euro’s omzetten in bitcoins. Bertine (haar achternaam ziet ze liever niet in de krant) koos een wachtwoord dat ze vaker gebruikte. Waarschijnlijk was dat wachtwoord al in omloop bij criminelen – gejat bij een datadiefstal.
Criminelen en oplichters liften mee op de bitcoinhype. De oplopende koers trekt gebruikers die het cryptojargon niet kennen en haast hebben om het feest niet te missen. Crypto-experts waarschuwen mensen die weinig ervaring met computers hebben, weg te blijven. Minister Wobke Hoekstra van Financiën (CDA) zei woensdag nog in een gesprek met RTL-Z dat bitcoins geen veilig alternatief zijn voor sparen.
Rolf van Wegberg, cybercrime-onderzoeker bij TNO: „Cryptobeleggers zijn dankbare doelwitten voor criminelen, want er valt veel bij ze te halen.” Als consument ben je niet beschermd, waarschuwt Van Wegberg. „Je geld zit niet in een kluis, maar achter een inlognaam en een wachtwoord. Er is geen garantiestelsel. Al worden de meeste transacties in de cryptowereld keurig bijgehouden in een blockchain, ze zijn niet terug draaien. Je kunt een overboeking niet storneren, zoals bij een bank.”
Wat zijn nog meer valkuilen?
1. De phishingmail
Of je de boete van 41,25 euro voor te snel rijden maar wilt betalen in bitcoins, vraagt het Centraal Justitieel Incassobureau. Nep, natuurlijk. André Vermeulen van fraudehelpdesk.nl zegt dat hij deze maand duizenden meldingen kreeg van phishingmails die vragen om bitcoins. „Een explosieve groei.”Hij wijt de trend aan de koersstijging van de digitale munt en de anonimiteit die betaling via bitcoin biedt voor afpersers.
2. De nep-ICO
Een ICO (initial coin offering) is een manier om investeerders te trekken voor een project. De deelnemers financieren door middel van een nieuwe cryptomunt. Er zit nogal wat kaf onder het koren, zoals de startup Confido (de oprichter gebruikt een Nederlandse naam) die deze maand 374.000 dollar ophaalde en van de aardbodem verdwenen lijkt. De mislukking was geen opzet maar overmacht, laten zijn advocaten weten. De beleggers zijn hun geld kwijt.
3. De gehackte ICO
In juli werd de website van de Israëlische startup Coindash gekraakt, minuten voordat de muntverkoop begon. De hacker veranderde het rekeningadres en ging er met 7 miljoen dollar van cryptobeleggers vandoor, voordat hij ontdekt was. Ze hadden geen idee dat hun geld in de verkeerde portemonnee belandde.
4. Het piramidespel
Er zijn piramidespellen die gebruikmaken van cryptomunten. Bitconnect ‘garandeert’ dagelijkse rentes van 1 tot 2 procent per dag op geld dat je aan Bitconnect uitleent. Een klassieke ponzi in een modern cryptojasje, zeggen kenners. Bitcorrent is op verschillende plekken al geblokkeerd, onder meer bij Bitonic.nl.
5. Nepadvertenties
‘Bitcoin for dummies’ stond er in een advertentie die afgelopen week in De Limburge r en NRC verscheen. Deelnemers aan deze workshop moesten 50 euro in bitcoin betalen. De advertenties bleek nep: Diederik Koopman van Dutch Crypto Consultancy w ist de zwendelaar te ontmaskeren.
6. Cloudmining
Je kunt munten als bitcoin, ethereum en litecoin delven met een computer. Dat is duur en het vreet stroom. Je kunt ook meedoen met een organisatie die mining via de cloud verhuurt. Er zijn legitieme bedrijven die zich daarmee bezighouden, maar ook veel oplichters.
7. De nepportemonnee
Er rouleren malafide wallet apps (portemonnees voor cryptomunten) in de downloadwinkels van Apple en Google Android. Ook worden er nepversies van websites gebouwd, om zo bezoekers wachtwoorden van hun online portemonnees af te troggelen.
8. Belastingfraude
Voor je het weet ben je zelf een bitcoinboef: je moet namelijk je cryptobezit bij de belastingdienst opgeven in box 3. Als koers geldt die van 1 januari van het jaar van aangifte.
9. Dief van eigen portemonnee
De pijnlijkste vorm van oplichting: mensen die het wachtwoord van hun portemonnee niet meer weten. Enthousiastelingen die voor de lol jaren geleden een bitcoinaccount aanmaakten, zien een kapitaal in rook opgaan.
Bron: NRC Handelsblad