Jaco Alberts
ORANJESTAD, 5 OKT. Minister-president Henny Eman van Aruba zegt nooit geld te hebben ontvangen van de Italiaanse aannemer Spartaco Ghini. Ghini heeft een dergelijke betaling genoemd tijdens een geheim verhoor in april van dit jaar.
De Italiaan zegt in 1987 50.000 dollar in de AVP-verkiezingskas van de premier te hebben gestort als beloning voor een overheidsgarantie voor de bouw van het Beta-hotel op Aruba.
Eman spreekt de verklaring van Ghini tegen: “Ik ken de man niet. Ik heb hem ooit drie minuten ontmoet bij het leggen van de eerste steen van het Beta-hotel. Daarna niet meer. Ik heb nooit een cent van hem ontvangen.” Verder wenst de premier “niet in discussie te gaan met een crimineel”.
Ghini is verdachte in het strafproces rond de Beta-fraude dat maandag begonmaar na een dag werd verdaagd tot november. De nieuwe geheime verklaringen van Ghini tegenover twee Nederlandse politiemensen wekten bij de verdediging zoveel interesse dat ze de aannemer bij de aanvang van het proces meteen ook zelf al als getuige wilden horen. De Italiaan kwam echter niet opdagen.
Eman geeft toe dat er “zoals heel gebruikelijk” regelmatig geld wordt gestort in de verkiezingskas van zijn AVP, maar dat het gaat om “veel kleinere bedragen” dan de genoemde 50.000 dollar. Ook notaris Croes, hoofdverdachte in de Beta-zaak, deed volgens Eman net als anderen geregeld kleinere donaties. Ghini verklaarde op Schiphol dat het Croes was die hem verzocht het bedrag aan Eman te geven. Croes trad daarbij volgens Ghini op als tussenpersoon.
Eman erkent dat de Arubaanse justitie onderzoek heeft gedaan naar “geruchten” over omkoping van politici in de Beta-zaak. Maar volgens Eman is er geen sprake geweest van een apart onderzoek naar corruptie – zoals ingewijden beweren.
Overigens zegt Eman nauwelijks betrokken te zijn geweest bij het verlenen van de garantie. Hij was zelf aanvankelijk tegen, maar toen de op de Antillen en Aruba goed bekend staande Citco Bank verklaarde dat de hotelexploitanten zelf kapitaal bezaten om in het hotel te investeren ging hij naar eigen zeggen akkoord. Op basis van die garantie konden Croes en de zijnen 50 miljoen dollar lenen bij een Italiaanse bank. Toen de bouw van het Betahotel ongeveer halverwege was en Ghini het grootste deel van de bouwsom gekregen had, vertrok de aannemer met de noorderzon.
Volgens Eman is Aruba de problematiek van de dubieuze garanties – waarover ook met Nederland veel is overlegd – bijna te boven. Aanvankelijk bestond het gevaar dat het eiland zo’n 170 miljoen dollar zou moeten ophoesten. “Binnenkort vertrekt er een Arubaanse delegatie naar Rome om over de garanties te praten.”
De Italiaanse regering heeft de garanties via de herverzekeraar Sace overgenomen van de Italiaanse banken. Eman verwacht niet veel te hoeven betalen: “Er komen zoveel oplichtingspraktijken uit die hoek. Ze hebben geen poot om op te staan.” Sace is momenteel onderwerp in een Italiaans mafia-onderzoek.
Aruba heeft ook geld gekregen uit de verkoop van een aantal niet afgebouwde hotelkarkassen. Het beruchte Beta is overgenomen door Marriot, terwijl het eveneens onafgebouwde Eagle Beach gekocht is door de Amerikaanse hotelketen Divi. Eman verwacht zelfs geld over te houden uit de spaarpot die is opgebouwd door enkele jaren lang reserveringen voor de hotelproblematiek te doen. Daaruit hoopt hij nieuwe projecten te kunnen financieren, zoals de opknapbeurt voor Aruba’s tweede stad San Nicolas.
Garanties geeft de Arubaanse overheid niet meer. Toch houdt Eman vol dat ze in het verleden niet lichtvaardig zijn afgegeven, zoals de Arubaanse oppositie en enkele Nederlandse onderzoekscommissies hebben beweerd. Ze waren volgens de premier noodzakelijk om te investeren in de toeristenindustrie toen Aruba in een crisis verkeerde na de sluiting van Lago-olieraffinaderij die duizenden arbeidsplaatsen kostte.
Bron: NRC Handelsblad