Kan jij Sint-Maarten in één keer goed op de wereldkaart aanwijzen? En uitleggen hoe de relatie met Nederland precies zit? Dat eerste is misschien te doen, het tweede is een uitdaging. De verhouding met Nederland zit ingewikkeld in elkaar. En dat merk je nu ook bij de noodhulp die op gang komt na orkaan Irma.
We beginnen even bij het begin. In de Caribische Zee liggen duizenden eilanden, waaronder de Nederlandse. Sint-Maarten is, samen met Saba en Sint Eustatius, onderdeel van de Bovenwindse Eilanden. Die liggen zo’n 1000 kilometer van Bonaire, Curaçao en Aruba, die onderdeel zijn van de Benedenwindse Eilanden.
Deze eilanden vallen allemaal onder het Koninkrijk der Nederlanden, maar hebben wel een andere status: Bonaire, Saba en Sint Eustatius zijn zogeheten openbare lichamen (een soort bijzondere gemeentes). Terwijl Sint-Maarten, Curaçao en Aruba aparte landen zijn binnen het Koninkrijk der Nederlanden.
Dat is niet altijd zo geweest. Tot 2010 maakte Sint-Maarten, samen met Curaçao, Bonaire, Sint Eustatius en Saba onderdeel uit van de Nederlandse Antillen. De Nederlandse Antillen vormden dan weer samen met Aruba en Nederland drie aparte landen in het Koninkrijk der Nederlanden.
Maar in 2010 hielden de Nederlandse Antillen op met bestaan. Curaçao en Sint-Maarten gingen verder als zelfstandige landen binnen het Koninkrijk. Een zelfde soort positie als Aruba dus. Dat betekent dat deze eilanden een eigen regering en parlement hebben en zelf verantwoordelijk zijn voor bestuur en wetgeving.
Bonaire, Sint-Eustatius en Saba zijn op datzelfde moment openbare lichamen geworden. De eilanden hebben een eigen lokale overheid, maar Nederland is verantwoordelijk voor zaken als de politie, brandweer, onderwijs, zorg en uitkeringen. Deze eilandbewoners stemmen dan ook mee tijdens de Tweede Kamer-verkiezingen.
Die verschillende statussen hebben ook invloed op wat ‘we’ moeten doen als er een ramp is. “Als er op Bonaire, Sint-Eustatius of Saba iets gebeurt, is dat in principe niet anders dan een ramp op de waddeneilanden of in Zeeland”, zegt Gerhard Hoogers, onderzoeker aan de Universiteit Groningen. “Het is wettelijk geregeld dat gemeentes en provincies geholpen worden.”
Voor Aruba, Curaçao en Sint-Maarten ligt het iets anders: daar zijn afspraken gemaakt, in het het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden. “Daarin staat dat de landen in het koninkrijk in principe opdraaien voor hun eigen problemen, want ze hebben autonomie”, zegt Hoogers. “Maar er is wel afgesproken dat we elkaar helpen.”
Waar die hulp precies uit bestaat, is niet vastgelegd. “Maar daar zullen de regeringen van die landen achter de schermen vast over onderhandelen”, denkt Hoogers.
Sint-Maarten
Wat betreft Sint-Maarten ligt het allemaal bestuurlijk nóg ingewikkelder: het eiland is namelijk ook nog eens voor de helft van Frankrijk. En de Fransen hebben het weer net wat anders geregeld. “De Fransen zeggen: onze overzeese gebieden zijn gewoon Frankrijk”, legt Hoogers uit. “Daar betalen ze dus ook gewoon met de euro.”
En dat heeft ook weer gevolgen voor de status die de Franse kant van het eiland in de Europese Unie heeft. Saint-Martin hoort officieel wel bij de Europese Unie en kan dus aanspraak maken op noodgeld uit Brussel. Voor de zes Nederlandse eilanden in de Caribische Zee is ervoor gekozen geen onderdeel uit te maken van de EU.
Deze constructie heeft voordelen waar de Franse kant nog wel eens met jaloezie naar keek. Maar ik denk dat nu met Irma de rollen wel even omgedraaid zijn.
Gerhard Hoogers, onderzoeker staatsrecht
“Deze constructie heeft voordelen waar de Franse kant nog wel eens met jaloezie naar keek”, licht Hoogers toe. “Zo hoeven de zes Nederlandse eilanden niet aan strenge Europese milieuregels voldoen en kunnen ze de dollar gebruiken, wat handiger is voor het toerisme. Maar ik denk dat nu met Irma de rollen wel even omgedraaid zijn. Sint-Maarten kan namelijk juridisch gezien geen aanspraak maken op EU-hulpgeld.”
Bron: NOS
Wellicht dat vA en dV het verschil tussen AOW en AOV en de ontstaansgeschiedenis kunnen bestuderen voor dat het (neo)kolonialisme weer eens van stal wordt gehaald.
AOWAOV wordt betaald uit de belastingopbrengsten van het onderscheiden land zelf. En dus niet uit een niet bestaande centrale pot in Nederland voor alle rijksgenoten. Van Aller schrijft dus weer eens dikdoenerige quatsch . Salarisniveaus zijn toch ook onvergelijkbaar in de verschillende deelgebieden van het koninkrijk, werkloosheiduitkeringen zijn daar weer een afgeleide van. Moet de Rijksoverheid er voor zorgen dat die salarisniveaus ook gelijk getrokken worden? Dan snapt ze niet hoe het werkt in een kapatilistische economie. Maar ja, water naar de zee dragen…
@Van Aller: u zegt: ” Daarin staat dat alle burgers gelijk moeten worden behandeld”.
Dat staat nergens in.
Er staat in: “alle burgers dienen in gelijke gevallen, gelijk behandeld te worden”.
“Gelijke monniken, gelijke kappen” impliceert ook “ongelijke monniken, ongelijke kappen”.
Het constructie status aparte heeft nooit goed kunnen functioneren omdat Nederland veel teveel bemoeide met politiek interne zaken. Dit neo kolonaile strategie methode belemmerd het ontwikkeling van lokale die affiniteit en een hart heeft voor de eilanden. Het st Maarten politie korps hebben ze vele lokae staf weg georganiseerd om Nederlandse gedetacheerd in staf positie te plaatsen. die na 6 jaar of na het heftig orkaan de eerste die met hun familie weg vluchten wil van de eilanden . Het is niet voor niks dat eilanden Bonaire en St Eustatia en andere eilanden graag een status wenst een Commowelth systeem wat Engeland heeft met Caribisch Britse eilanden zoals Barbados, Trinidad e.d. Op Curacao het zelfde probleem er wordt vaak van lokale advocaten die met feiten bezwaar hebben gediend hoe strategie met een koloniale dubbel agenda het instituut OM macht uit oefend. Wat Jammer nooit heeft onzoek journalist aandacht besteed aan de klachten en lokale bevolking gevraagd wat ze vinden van het machtig rol OM in het westen
Sint Maarten en Curaçao laboreerden onder dezelfde misvatting als Aruba. Ze wilden zelfstandig worden, dan zouden er geen financiële tekorten meer zijn. Dat beloofde Henny Eman bij de Arubaanse status aparte. Nu wordt het geld nog ruimhartiger over de balk gegooid, dan toen de eilanden onderdeel vormden van de Nederlandse Antillen (NA). Er was voorheen nog toezicht van de Nederlandse Antillen op de eilanden. Zoals in Nederland de staat toezicht houdt op de provincies en de provincie op de gemeenten en o.a. de waterschappen (trias politica en drie kringenleer). De kleine eilanden wilden niet uit de NA, maar werden gedwongen BES-eilanden met woonlandbeginsel. Vergelijkbaar: een AOW’er in Amsterdam krijgt meer AOW dan eentje in Appelscha. BES bewoners zijn dus tweederangs Nederlanders. Wordt er nog steeds koloniale politiek bedreven? Of je bent Nederlander, of niet. De Grondwet geldt ook gedeeltelijk voor de eilanden. Daarin staat dat alle burgers gelijk moeten worden behandeld. Het Statuut gaat boven de Grondwet. In het Statuut wordt geen onderscheid gemaakt naar soorten Nederlanders. De feitelijke uitwerking van het woonlandbeginsel komt overeen met het Nederlands Indische concept van Nederlands Onderdaan, niet Nederlander. Dat is afgeschaft bij de invoering van het Statuut in 1954. Is het nu via een slinkse sluipweg weer ingevoerd? Renée van Aller&John de Vries