Nederland is op oorlogspad. De laatste aanwijzing van de Rijksministerraad voor Sint Maarten is opmerkelijk, maar past in de nieuwe verhoudingen die het moederland heeft met de eilanden overzee. Niet eerder bemoeide Nederland zich zo nadrukkelijk met de poppetjes: de gouverneur krijgt opdracht te wachten met de benoeming van kandidaat-ministers en de kandidaat-minister-president op het Bovenwindse eiland. 

De basis voor dit ingrijpen in de politieke constellatie van Sint Maarten ligt besloten in twee rapporten over de integriteit van het bestuur op het eiland, waarbij sprake is geweest van ongewenste belangenverstrengeling en misbruik van macht, op alle niveaus en bij cruciale instellingen van het openbaar bestuur van Sint Maarten. Een opmerkelijk vonnis van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie over stemfraude op het eiland was het laatste zetje dat Nederland nodig had, om te doen wat het voorheen nooit durfde: het aanpakken van corruptie in de politiek en het bestuur van de eilanden.

Grondvesten
Wie denkt dat het ingrijpen vanuit Den Haag een voorlopig hoogte- of dieptepunt is in de relaties binnen het Koninkrijk, moet ik teleurstellen: you ain’t seen nothing yet. Op Curaçao is een politieke ontwikkeling bezig die het Koninkrijk op z’n grondvesten zal doen schudden. Een ontwikkeling die door velen met lede ogen wordt aangezien, maar waar niemand vooralsnog een antwoord op lijkt te hebben.

Voormalig premier Gerrit Schotte en Theo Heyliger zijn innig verbonden door een gezamenlijke, Italiaanse casinovriend: Franscesco Corallo. Deze Italiaanse maffiabaas heeft veel geïnvesteerd in het aan de macht krijgen van zijn kompanen in de politiek. Dat ging relatief eenvoudig. Schotte kreeg genoeg cash om met een vinger in zijn neus de eerste nieuwe premier van Curaçao te worden. Twee jaar lang ging dat goed en bijna mocht Corallo de scepter zwaaien in het instituut dat als enige geld mag drukken voor de twee landen, de Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten.

Aan de macht komen was geen probleem, aan de macht blijven wel. Het eerste en enige kabinet van Gerrit viel in augustus 2012. Een streep door de rekening van de mensen met nieuw geld. Die wezen het westerse, door Nederland geïntroduceerde  parlementaire democratische stelsel als schuldige aan. Dit stelsel maakte het mogelijk om regeringen naar huis te sturen. Bovendien konden individuele Statenleden binnen de eigen fractie een eigen koers gaan varen, waardoor een zittende regering niet altijd zeker is van steun en dus van behoud van de macht.

Reformá
Schotte bedacht met zijn geldschieters een nieuw parlementair systeem: Reformá, het Papiamentse woord voor ‘hervorming’.Kern van dit nieuwe systeem is dat het volk een leider kiest, zijn eigen minister-president en dat die – eenmaal gekozen – niet meer afgezet kan worden binnen zijn termijn. Hij kiest zijn eigen ministersploeg, die geen vertrouwen van het parlement nodig heeft om te kunnen (blijven) regeren.

Er hoeven geen coalities meer gevormd te worden, de minister-president krijgt een blanco volmacht om te regeren. Dat laatste heeft gevolgen voor de relatie in het Koninkrijk. Omdat er geen coalitiekabinetten meer nodig zijn, is er ook geen rol meer weggelegd voor de gouverneur, ‘ook niet in een formatieproces van een regering, om zich te mengen in interne politieke aangelegenheden van ons land’, zoals Schotte dat omschrijft.

Nou, als je oorlog wilt, dan krijgt Nederland met Reformá die oorlog op een presenteerblaadje aangeboden.

Obstakels
De geldschieters van Gerrit Schotte hebben het goed uitgedacht en weten dat de charismatische leider van MFK de man is die een groot deel van de arme bevolking van Curaçao voor een appel en een ei aan zich kan binden. Bij de verkiezingen in 2012 kon die bevolking al afrekenen met zijn beleid, dat Curaçao binnen twee jaar opnieuw in een schuldencrisis had gestort. Maar dat gebeurde niet. Sterker: zijn coalitie won één zetel in het parlement: Schotte kreeg 21,2 procent van de stemmen en moest alleen Helmin Wiels van Pueblo Soberano voor hem dulden.

Na het wegvallen van zijn grootste opponent, in mei 2013 zijn er nog maar twee obstakels, die hem en zijn geldschieters afhouden van een nieuwe periode waarin groot geld verdiend kan worden: het parlement en het Koninkrijk.

Met Reformá is dat probleem in één keer opgelost.
Nederland wil oorlog? Wacht maar…

Bron: NOS

Door Dick Drayer