Elif Isitman en Olof van Joolen

KABUL – De evacuatie van Nederlanders en Afghanen die voor ons land hebben gewerkt vanuit Kabul verloopt moeizaam. Het grootste probleem is momenteel dat evacués het vliegveld niet op weten te komen. Daarnaast is een Nederlands militair transportvliegtuig kapot.

De Nederlandse Afghaan Hamid probeerde donderdag vanaf midden in de nacht meerdere keren het vliegveld op te komen. Dat deed hij bij verschillende ingangen zoals hem werd opgedragen in mails van het ministerie van Buitenlandse Zaken. De gedachte is dat door van poort te wisselen de doorstroming zou verbeteren.

„Het staat alleen voor alle ingangen vol met mensen”, vertelt Hamid donderdag aan het eind van de dag. „Ik ben de hele dag bij de eastgate geweest, de Taliban laten niemand naar binnen. De chaos is groter dan gisteren.”

Identificeren

Het ministerie van Buitenlandse Zaken bevestigt het beeld. Nederland heeft sinds woensdagavond een nieuw ambassadeteam op het vliegveld. Zij proberen volgens een woordvoerder van het departement evacués die op de Nederlandse lijst staan te helpen op de luchthaven te komen. „Maar de situatie is nog altijd heel chaotisch. Er staan duizenden, zo niet tienduizenden mensen voor de poorten. En je moet ze wel kunnen identificeren.”

Bekijk ook: Nederlands gezin vast in Kabul: ’Grote zorgen dat we niet wegkomen’

Een Afghaanse medewerker van de ambassade die op evacuatie wacht, oppert dat de 62 militairen die mee zijn met het team van Buitenlandse Zaken zouden kunnen helpen om evacués naar binnen te krijgen. Volgens een woordvoerder van Defensie is dat geen optie. De militairen zijn er puur voor het waarborgen van de veiligheid van de diplomaten. „Op het vliegveld komen is de eigen verantwoordelijkheid van mensen die willen worden geëvacueerd”, stelt het ministerie.
Kapot toestel

Een bijkomend probleem waar ons land mee te maken kreeg was dat één van de twee Hercules-transporttoestellen waarmee de evacuatievluchten tussen Kabul en een veilig land in de regio, waarvan Defensie niet meldt welk, wordt uitgevoerd kapot aan de grond staat.

Bekijk ook: Een van de twee Nederlandse evacuatievliegtuigen in regio rond

Afghanistan is kapot

Volgens het ministerie wordt aan reparatie gewerkt en moeten vluchten van coalitiepartners soelaas bieden. Een zegsman stelt dat er ook met de overblijvende kist drie keer per dag op Kabul kan worden gevlogen zoals is beoogd. „Maar we zijn erop gebrand het andere toestel zo snel mogelijk te repareren.”

KLM wil helpen

De Nederlandse Herculessen zijn oudere toestellen die vaker met storingen te kampen hebben. De KLM meldt bereid te zijn mee te helpen bij een luchtbrug tussen het veilige land en Nederland. Lufthansa ondersteunt op deze manier de Duitse krijgsmacht. De KLM is volgens een woordvoerder nog niet benaderd voor deze rol. Het ministerie van Buitenlandse Zaken stelt dat dit niet is gebeurd omdat de logistieke flessenhals niet in dit deel van de keten zit.

Duitsland zet niet alleen militaire vliegtuigen in, maar ook Lufthansa ondersteunt bij de evacuatie uit Kabul. De KLM is hiervoor nog niet door de Nederlandse overheid benaderd.

Terwijl Buitenlandse Zaken meerdere vluchten had aangekondigd, lukte het Nederland donderdag in ieder geval negen mensen in veiligheid te brengen. Een dag eerder waren het er 35. Dit aantal staat in schril contrast met het aantal personen dat de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk weten weg te krijgen.

Bekijk ook: Afghaanse Nederlander in Kabul: ’Taliban zijn begonnen met executies’

De Britse luchtmacht stuurt bijvoorbeeld elke dag zeven tot tien toestellen. Woensdag werden er zo’n 300 Britten en 900 Afghanen met militaire toestellen opgehaald uit Kabul. Voor donderdag waren er acht vluchten naar Kabul gepland. Volgens het Britse ministerie van Defensie zullen er geen lege toestellen terugkeren. Frankrijk is sinds zondag bezig burgers, ambassadepersoneel en Afghaanse helpers terug te halen. In Parijs kwamen donderdag tweehonderd Afghanen aan.

Goed nieuws voor bewakers

Goed nieuws was er donderdag wel voor tien bewakers die in de periode 2003-2006 de Nederlandse basis in Pol-e Khomri beveiligden. Ze kregen vorige week nog op de Nederlandse ambassade te horen dat ons land het niet nodig vond ze te evacueren. Ze zouden niet dezelfde risico’s op vergelding door de Taliban lopen als tolken. Onder dreiging van een juridische procedure door hun raadsman Michael Ruperti en na grote politieke druk vanuit de Tweede Kamer zijn ze nu wel welkom. Als ze hun arbeidsovereenkomsten kunnen laten zien.

Bron: Telegraaf