Herman Stil
Na jaren geruzie heeft de G7 een grote stap gezet in de strijd tegen belastingontwijking. Het handig wegsluizen van winsten om zo min mogelijk belasting te betalen gaat wereldwijd aan banden.
Bedrijven moeten altijd ten minste 15 procent belasting betalen over de winst, ongeacht in welke landen ze actief zijn. Dat heeft de G7, de zeven belangrijkste industrielanden van de wereld minus China, dit weekend in Londen afgesproken. De afspraak moet er uiteindelijk voor zorgen dat multinationals niet langer bij verschillende landen in de wereld belastingvoordeel kunnen shoppen om per saldo nauwelijks belasting te betalen.
Nederland is voor internationale bedrijven een populaire tussenstop, omdat ze hier geen belasting hoeven te betalen over rente, dividend en royalty’s (denk aan het recht om een merknaam te gebruiken) van buitenlandse dochters. Ook kunnen ze individuele belastingafspraken (rulings) met de Belastingdienst maken.
Dat gebeurt niet zelden door papieren bedrijfsonderdelen op te zetten en die onder te brengen bij advocatenkantoren of gespecialiseerde trustbedrijven. Met 140 bedrijven en ten minste 8000 werknemers geldt de Amsterdamse Zuidas daarbij als epicentrum voor tienduizenden brievenbusfirma’s: papieren bedrijven met nauwelijks of geen personeel die alleen zijn bedoeld om geld door te sluizen.
Veel multinationals vestigen ook hoofdkantoren of bedrijfsonderdelen in ons land vanwege het gunstige belastingregime. Een derde van de 155 in Nederland gevestigde grote multinationals droeg in 2016 geen winst in ons land af omdat ze op papier verlies maakten – mogelijk door winstgevende activiteiten elders te vestigen. Zulke belastingontwijking is niet strafbaar. Door vervolgens verwante belastingvoordelen in andere landen te zoeken – Luxemburg, Ierland of Zwitserland of echte belastingparadijzen als de Bahama’s of de Kaaimaneilanden – reduceren veel grote bedrijven hun belastingaanslag tot nihil.
Gunstig belastingregime
Jaarlijks stroomt er 7866 miljard euro via ons land om gebruik te maken van onze gunstige belastingregels. De ngo Tax Justice heeft eind vorig jaar becijferd dat er wereldwijd elk jaar 359 miljard euro belasting wordt ontweken.
Volgens Frans onderzoek, waar het Algemeen Dagblad zaterdag over schreef, wordt voor ruim 11 procent van alle belastingontwijking in de wereld gebruikgemaakt van een route via Nederland. Nederlandse bedrijven die fiscale voorsprong zoeken zijn nog eens goed voor eenzelfde percentage. Dat maakt ons land een van de belangrijkste spelers in de discussie over belastingontwijking.
De VS, zelf verre van vlekkeloos met een fiscaal eldorado als Delaware, zette ons land al eens op een lijst belastingvrijhavens. Amerika lag echter jarenlang dwars tegen een mondiaal minimumtarief omdat het ‘digitale’ multinationals als Google, Facebook en Amazon wilde vrijwaren. De regering-Biden heeft dat onderscheid nu laten varen. In ruil daarvoor zien landen als Frankrijk af van een digitaks.
Notoire dwarsliggers
De afspraak in de G7 is nog maar het begin. De industriële kopgroep poogt in oktober de G20, de ‘eerste divisie’ van 20 economische krachtpatsers mee te krijgen. Daaronder de Europese Unie, maar ook notoire dwarsliggers als China, Rusland en India. Zelfs als dat lukt, is uitvoering nog ver weg: veel landen zullen wetten moeten aanpassen. In Ierland, Cyprus en Hongarije ligt de vennootschapsbelasting onder de nu afgesproken grens; Ierland heeft al bezwaar gemaakt. Belastingafspraken moeten binnen de EU unaniem worden genomen.
Nederland dat via de EU tot de G20,behoort, juicht de afspraak toe. ‘Zo kunnen we belastingontwijking effectief aanpakken,’ tweet staatssecretaris Hans Vijlbrief (D66) van Financiën. ‘De afspraken passen bij bij de vele maatregelen die Nederland heeft genomen om belastingontwijking aan te pakken. Nederland wil binnen de EU ook de leiding pakken deze afspraken snel in te voeren.’
Voor ons land maakt de afspraak op zich niet veel uit: de vennootschapsbelasting ligt hier op 25 procent, gemiddeld hoger dan in de rest van de wereld.
Bron: Parool