Oscar van Dam

PHILIPSBURG – Minstens duizend mensen op Sint-Maarten kunnen binnenkort aan het werk op een cruiseschip. De regering heeft een deal gesloten met Royal Caribbean Group, terwijl er juist waarschuwingen klinken om de economie van het eiland minder van toerisme afhankelijk te maken. 

Het is een ‘historische stap’ voor het eiland, vindt minister Otmar Ottley van Gezondheid, Sociale Ontwikkeling en Arbeid. De werkloosheid liep in de afgelopen twee jaar fors op door de corona-pandemie, omdat toeristen massaal wegbleven. Met zijn handtekening hoopt hij mensen aan een baan te kunnen helpen.

De economie van Sint-Maarten hangt voor een groot deel af van toerisme. Restaurants, hotels en andere toerismegerelateerde sectoren zorgen voor ongeveer 45 procent van het bruto binnenlands product (bbp).

‘Te afhankelijk van toerisme’
Voor de korte termijn zou dit goed nieuws zijn voor mensen die op zoek zijn naar een baan. Maar het eiland lijkt zich daarmee verder afhankelijk te maken van het toerisme, dat gevoelig is voor rampen en de wereldeconomie. Tot frustratie van politiek Den Haag.

Sinds de ravage van orkaan Irma (2017) en daarna de grote economische klappen door de corona-pandemie (2020-2022), weerklinken de waarschuwingen. Het Nederlandse kabinet schiet financieel te hulp, maar wil in ruil daarvoor dat het eiland zijn economie ‘minder afhankelijk’ maakt van het toerisme.

Ook staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Koninkrijksrelaties, D66) benadrukte het gevaar nog maar eens in een brief begin april aan de Tweede Kamer. “De kleinschalige en vaak eenzijdige economie maakt de landen kwetsbaar. De corona-pandemie heeft deze kwetsbaarheid pijnlijk duidelijk gemaakt.’’

Maar wat dan wel?
Niet alleen vanuit het Nederlandse kabinet komen er waarschuwingen, maar ook vanuit de Centrale Bank van Curaçao en Sint-Maarten en het College Financieel Toezicht, dat toezicht houdt op het overheidsbudget.

De politiek op de eilanden begrijpt de zorgen, maar stelt vaak meteen de wedervraag: ‘waar moeten we anders de broodnodige economische groei vandaan halen?’ Voor Sint-Maarten zou er op korte termijn geen andere keuze zijn.

‘Werkloosheid loopt sinds orkaan Irma op’
“Als minister van Arbeid kan ik met recht zeggen dat dit een mijlpaal is op onze arbeidsmarkt”, aldus minister Ottley bij de ondertekening. “Sinds de orkanen Irma en Maria (2017) loopt de werkloosheid gestaag op.”

De deal met Royal Caribbean, één van de grote spelers op de markt van het internationale cruise-toerisme, komt voor het kabinet van Sint-Maarten dan ook op een goed moment. Ook het ministerie van Justitie laat weten bezig te zijn om ‘lucratieve banen’ te creëren voor de bevolking van Sint-Maarten.

De souvenirmarkt wordt eindelijk opgeknapt
De samenwerking met Royal Caribbean Group blijkt nog andere voordelen te hebben. Volgens het ministerie van Toerisme, Economische Zaken, Transport en Telecommunicatie (TEATT) gaat het cruisebedrijf zo’n 600.000 Antilliaanse guldens steken in de wederopbouw van de Philipsburg Marketplace.

Vóór orkaan Irma was het een levendige markt en een belangrijke trekpleister voor toeristen. Er stonden kiosken vol souvenirs, maar sinds de verwoesting van de orkaan wordt de markt bestempeld als een doorn in het oog. Verkopers zitten met hun spullen onder geïmproviseerde tenten, er is geen water en er zijn ook geen wc’s.

Waarom Sint-Maarten de Amerikaanse hulp omarmt
Politici op het eiland hebben vaak het gevoel oneerlijk hard te moeten vechten voor de gelden die Nederland beschikbaar heeft gesteld voor de wederopbouw na 2017. Ook waren er met oud-staatssecretaris voor Koninkrijksrelaties Raymond Knops (CDA) veel Haagse hobbels te nemen voordat alle ‘coronaleningen’ werden overgemaakt in Philipsburg.

De daadkracht die uit de beslissing van de cruise-maatschappij spreekt, is de reden dat het akkoord met Royal Caribbean zo wordt omarmd door de regering-Jacobs.

Een ‘eigen’ akkoord met een groot Amerikaans bedrijf voor meer werkgelegenheid en investeringen op het eiland is een grote stap voor de regering, die af wil van de leningen van Nederland en meer op eigen benen wil gaan staan.

Minister Ottley vatte het in zijn speech kort samen: ‘‘Like the Rihanna song says: work, work, work!’’ ‘Meer toerisme, meer inkomsten, meer banen’ wordt gezien als middel om de economie weer op gang te brengen, na de twee grootste crises die het eiland heeft gekend.

Bron: NTR/CaribischNetwerk