WILLEMSTAD – Het Gemeenschappelijk Hof van justitie heeft op 8 december 2015 zes nieuwe advocaten in Curaçao benoemd.
Het gaat om mrs. B.J.F. Stuart (Van Eps, Kunneman, Van Doorne), A.N. Sulvaran (kantoor Sulvaran & Peterson), L.G.I. Voigt (Law Office Limon), E.P.A. Romer (Spigt), I.M.A. Wolswijk (Spigt) en B.J. Rollings (Bokkes advocaten).

Naar goed gebruik is daarbij ook een toespraak gehouden door de voorzitter van de Hofcombinatie mr. Jan de Boer (“stichtelijke woorden in het algemeen belang”) als hommage aan de nieuwe advocaten. Hij heeft dit keer stil gestaan bij het onderwerp grondwater.

Voorzitter De Boer benadrukte het belang van grondwater en refereerde aan de inspanningen van Don Martina, voormalige premier van de Nederlandse Antillen. Don Martina heeft opgericht de stichting TAS (Fundashon Tera Awa Simia Banda Bou). TAS bepleit het herstel van oude dammen, putten enreservoirs, opdat zo weinig mogelijk regenwater de zee instroomt, de herinvoering van regenbakken, de bodem van rooien niet van asfalt of beton te doen zijn, het reserveren van vruchtbare grond voor landbouw. Onlangs sprak Don Martina in de Staten en hij kreeg alom steun, zowel van de regering als van de fracties in de Staten.

Grondwater is in Curaçao een kostbaar goed. De Boer stelde de vraag of de grondeigenaar onbeperkt grondwater mag onttrekken aan de grond. In beginsel wel. De grondeigenaar kan dit doen voor eigen gebruik (bevloeien van eigen bomen en planten en gazon en het vullen van de eigen zwembad). De grondeigenaar kan dit ook doen voor de verkoop aan anderen. Zo rijdt op de George Maduroweg dagelijks een tankwagen aan en af. Ook onttrekking voor industrieel gebruik is mogelijk. Men denke aan de Shell die in het verleden waterrijke plantages aankocht voor water ten behoeve van de raffinaderij, met als gevolg dat het hofi doodging en de omringende landbouw schade leed.

Hoe is de huidige wetgeving ter zake? Artikel 5:20 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt dat de grondeigenaar pas eigenaar van het grondwater is nadat dit aan de oppervlakte is gekomen. Zo lang grondwater in de grond zit, is het van niemand. Iedere grondwater kan dus grondwater dat zich bevindt onder de grond van zijn buren onttrekken. Als de buren daarvan last menen te hebben, kunnen zij een actie uit onrechtmatige daad instellen, maar dan moeten zij de schade en de oorzaak bewijzen. Er ligt al sedert 2009 een civielrechtelijk ontwerp tot aanvulling van het Burgerlijk Wetboek om de bewijslast om te keren, maar dit ontwerp is zoek geraakt.

Beter dan een privaatrechtelijke regeling zou een publiekrechtelijke regeling zijn, waarin iedereen die grondwater onttrekt voor extern gebruik (verkoop aan anderen of gebruik voor anderen) of voor industrieel gebruik een vergunning nodig heeft van het Land. Aan deze vergunning moeten dan voorschriften worden verbonden, zoals de hoeveelheid grondwater die mag worden onttrokken met een variatie in periodes (onttrekking tijdens droge tijd en tijdens regentijd), de plicht voor de onttrekker om voortdurend de hoeveelheid resterende grondwater en de kwaliteit daarvan (vooral het zoutgehalte) te meten. Ook zou een heffing per m3 kunnen worden ingesteld ter dekking van de kosten voor het Land van toezicht en onderzoek.

Tot slot sprak De Boer als kerstwens uit dat in het komende jaar een dergelijk ontwerp-Grondwaterlandsverordening tot stand komt.

Bron: Dutch Caribbean Legal Portal