28 C
Willemstad
• dinsdag 19 maart 2024

CC | Marnix College and Albert Schweitzerschool pioneering as the first ‘language friendly schools’ in Curaçao

WILLEMSTAD - The Marnix College and Dr. Albert Schweitzerschool have achieved a remarkable milestone by becoming the first schools in Curaçao to receive the designation of 'Language...

NU | Ajacied Martha opgenomen in eerste selectie Advocaat als bondscoach Curaçao

Ar'jany Martha is vrijdag (lokale tijd) opgenomen in de eerste selectie van Dick Advocaat als bondscoach van Curaçao. Vitesse-doelman Eloy Room keert terug in het keurkorps, nadat...

Opinie | Illusies, verknopingen, een natte droom en luchtkastelen op Curaçao

Jan Huurman WILLEMSTAD – Tijdens een recente bijeenkomst van de Antillenkring deelde Jan Huurman, voormalig Inspecteur Volksgezondheid, zijn inzichten over Curaçao na vijf jaar afwezigheid. Met een focus...

NTR | Internationale vrouwendag: ‘balans houden is niet makkelijk’

Marit Severijnse In het kader van internationale vrouwendag werd op Bonaire een conferentie gehouden met als thema een gebalanceerde levensstijl. “Ook al is Bonaire een eiland waar alles op...

CC | Ministry of Finance reaches agreement with Capriles Clinic

WILLEMSTAD - The Ministry of Finance has reached an agreement with the Capriles Clinic, as announced by the ministry. The operational costs will be covered by this...

DH | Alida Francis to become Governor of St Eustatius

ST.EUSTATIUS -- Government Commissioner Alida Francis is to become the next governor of Statia in the coming months. The state secretary of kingdom relations and digitisation Alexandra van...
- Advertisement -spot_img

AntilliaansDagblad | Wijzigingen Burgerlijk Wetboek voorkomen misbruik

HomeMediaAntilliaansDagblad | Wijzigingen Burgerlijk Wetboek voorkomen misbruik
Anonieme vennootschap nu optioneel anoniem (KKC onderschrift) | ANP

De wijzigingen in Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek (BW) van Curaçao kunnen direct gevolgen hebben voor wie betrokken is bij rechtspersonen. Dat zijn entiteiten en organisaties die volgens een bepaalde juridische constructie zijn opgezet, waardoor zij voor de wetgeving als een volwaardig en handelingsbekwaam persoon worden beschouwd.

Een rechtspersoon kan net zoals een natuurlijk persoon schulden en bezittingen hebben, contracten sluiten, rechtszaken aanspannen en aangeklaagd worden. Boek 2 gaat over zulke rechtspersonen. De wijzigingen in de wetgeving zijn sinds 1 januari dit jaar van kracht. Het Antilliaans Dagblad heeft hoogleraar Frank Kunneman gevraagd de meest in het oog springende veranderingen toe te lichten in ‘gewone mensentaal’.

,,Aandeelhouders hebben met hun aandelen zeggenschap over de grote lijnen van de bedrijfsvoering. Zij hebben ook recht op winst, of wel ‘dividend’. Van oudsher maakt de wet daarbij onderscheid tussen aandelen ‘op naam’ en aandelen ‘aan toonder’. De naam zegt al voldoende. Wordt een aandeel op naam afgegeven dan staat de naam van de aandeelhouder in het aandeelhoudersregister. De namen van de houders van aandelen aan toonder waren van oudsher niet bekend of geregistreerd.

In beginsel is het voor de houder van een aandeel aan toonder voldoende om het ‘toonderstuk’, het vel papier waarin het aandeel is belichaamd, te laten zien. In ruil daarvoor komen hem de daarbij behorende aandeelhoudersrechten toe, zoals dividend. Theoretisch kan dat dus in volledige anonimiteit.

Personen met criminele bedoelingen kunnen op die manier heel gemakkelijk met geld en geldwaarden manipuleren zonder dat hun naam daarbij kenbaar is of openbaar wordt.”

,,In het kader van de wereldwijde strijd tegen het witwassen van zwart geld en belastingontduiking zijn heel veel landen er de afgelopen jaren toe overgegaan om deze voor de samenleving schadelijke activiteiten tegen te gaan. Curaçao is in dat kader onder andere aangesloten bij het Global Forum en bij de FATF (Financial Action Task Force). De activiteiten van deze twee wereldwijd opererende organisaties zijn gericht op het tegengaan van belastingontduiking en witwassen. Deze organisaties hebben al in 2015 aan de regeringen van de landen in het Koninkrijk de aanbeveling gedaan om aandelen aan toonder wettelijk onmogelijk te maken. Mede daarom is Curaçao al enkele jaren geleden ertoe overgegaan om de houders van aandelen aan toonder te registreren. Daarmee zijn deze al voor een belangrijk deel uit de anonimiteit gekomen. Nu, sinds 1 januari van dit jaar, bestaat het aandeel aan toonder dus helemaal niet meer. Misbruik is daarmee niet meer mogelijk.”

Aansprakelijkheidsregels en – risico’s gelden nu niet meer alleen voor bestuurders en commissarissen, maar voor alle personen die volgens de statuten toezicht houden op het bestuur. Wat betekent dat? ,,Een andere interessante aanpassing van Boek 2 betreft de aansprakelijkheid van personen die in een organisatie als toezichthouder kunnen worden beschouwd. Tot dusverre waren dat alleen de commissarissen.

Aansprakelijkheid van commissarissen is sowieso al een opmerkelijke zaak. De hoofdregel bij aansprakelijkheid is dat iedereen die door zijn fout schade veroorzaakt bij een ander, die schade moet vergoeden. In het rechtspersonenrecht is die regel enigszins aangepast. In sommige gevallen is een bestuurder of commissaris minder snel aansprakelijk dan een persoon onder soortgelijke omstandigheden zou zijn. In andere gevallen is hij eerder aansprakelijk.”

,,Men spreekt in dat verband van ‘beperkte aansprakelijkheid’ en van ‘verruimde aansprakelijkheid’. De beperkte aansprakelijkheid van een bestuurder of commissaris berust op twee pijlers. Op de eerste plaats wordt hij beschermd door het schild van de rechtspersoon zelf. Als hij als bestuurder van een rechtspersoon een derde schade toebrengt, bijvoorbeeld doordat als gevolg van zijn falende management (of toezicht) een bouwproject niet op tijd is afgerond, dan is hij voor de daardoor ontstane schade in principe niet persoonlijk aan te spreken. De gedupeerde opdrachtgever moet dan het bedrijf aanspreken en niet de persoon zelf. Zo vormt het bedrijf als het ware een beschermend schild voor de bestuurder en de commissaris.”

,,Daarnaast, en dat is de tweede pijler waarop de beperking van de bestuurdersaansprakelijkheid berust, heeft de Hoge Raad bij gevallen van bestuurdersaansprakelijkheid als uitgangspunt dat besturen van een organisatie niet mogelijk is zonder dat je fouten maakt. Dat betekent dan volgens de Raad dat de eventuele schadelijke gevolgen van die fouten minder snel aan een bestuurder kunnen worden toegerekend, zeg maar verweten. De achtergrond van deze redenering is dat bestuurders zich als angsthazen zouden gaan opstellen als een bestuurder voor elke kleine fout aansprakelijk zou kunnen worden gesteld. Juist door die angsthazenrij zou het bedrijf schade lijden. Dat moet dus met de beperkte aansprakelijkheid voor bestuurders en commissarissen voorkomen worden.”

,,De verruimde aansprakelijkheid van de bestuurder en commissarissen speelt met name een, zelfs tamelijk extreme, rol als de organisatie failliet gaat. Bestuurders en commissarissen lopen dan een sterk verhoogd risico om persoonlijk aansprakelijk gesteld te worden voor het tekort in het faillissement. Concreet betekent dit dat bij een organisatie die failliet is gegaan en die in totaal bijvoorbeeld 12 miljoen gulden aan schulden achterlaat, de bestuurders en de commissarissen ieder afzonderlijk voor dat volledige bedrag mogelijk persoonlijk met hun eigen vermogen aansprakelijk zijn. Als zij in een dure villa wonen kan die villa samen met de rest van hun bezittingen op een veiling worden verkocht en gaat de opbrengst naar de schuldeisers van de vennootschap. Dat is nogal wat. Leg dat maar eens aan je partner en je kinderen uit!”

,,De achtergrond van deze strenge regel is dat men wil voorkomen dat organisaties zoals naamloze vennootschappen worden gebruikt als mantelorganisaties. Kwaadwillende bestuurders kunnen die organisaties met heel veel schulden opschepen, ze dan failliet laten gaan en vervolgens als het ware met een schone lei een nieuwe onderneming starten. Deze regel beoogt dat te voorkomen. Met name als de organisatie zijn boekhouding niet op orde heeft of zijn jaarrekening niet heeft opgemaakt gaat Boek 2 ervan uit dat onbehoorlijk bestuur een belangrijke oorzaak is geweest van het faillissement. Niet alleen bestuurders zijn dan persoonlijk aansprakelijk voor het tekort in het faillissement, maar ook commissarissen die dat hebben laten gebeuren: de wet gaat er dan vanuit dat zij gefaald hebben in hun toezichtstaak.”

,,Met de invoering van een vernieuwd Boek 2 per 1 januari 2021 is deze regel wettelijk verder uitgewerkt. Het stelsel zoals hier beschreven geldt vanaf 1 januari van dit jaar niet meer alleen voor bestuurders en commissarissen maar – in overeenstemming met de rechtspraak op dit punt – voor alle personen die volgens de statuten van de organisatie een bepaalde toezichtfunctie hebben. De redenering is dat niet alleen de commissarissen en de bestuurders maar ook andere personen die op grond van de statuten de organisatie in de gaten moeten houden, persoonlijk aansprakelijk moeten kunnen worden gesteld als de zaken uit de hand lopen en zij zelf beter hadden moeten opletten en op tijd hadden moeten ingrijpen. Dat betekent dus een betere bescherming van de crediteuren van een rechtspersoon.”

Het bestuur van de Stichting Particulier Fonds moet voortaan de namen en adressen van begunstigden en wat ieder van hen toekomt opnemen in een register. Waarom was die verandering nodig?

,,Een Stichting Particulier Fonds (SPF) is een bijzondere vorm van een stichting die alleen in het Caribische deel van het Koninkrijk voor komt. Nederland kent deze rechtspersoon niet. Deze stichtingsvorm is bijzonder omdat vanuit de stichting uitkeringen mogen worden gedaan, bijvoorbeeld aan de oprichters. Vanuit een ‘normale’ stichting’ kan dat niet. Uitkeringen kunnen in een normale stichting alleen worden gedaan in het kader van het statutaire doel van de stichting.”

,,Tot 1 januari 2021 was het wettelijk mogelijk om in een SPF niet te registreren wie de zogenaamde ‘achterliggers’ zijn of wie de begunstigden. Dat kon desgewenst buiten alle formele bestanden blijven. Hierdoor kon de SPF gemakkelijk worden misbruikt om vermogen als het ware te verstoppen voor schuldeisers. Ook dit is aangepast in overeenstemming met aanbevelingen vanuit de FATF en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso). Onder de voormalige regeling konden SPF’s op een eenvoudige manier worden gebruikt en misbruikt voor witwaspraktijken en financiering van terrorisme. Stel iemand heeft 1 miljoen dollar aan spaargeld. Als deze persoon veel schulden maakt dan kunnen die schulden normaliter op zijn privévermogen, en dus ook op die 1 miljoen dollar, worden verhaald. Als hij dit bedrag onderbrengt in een SPF, dan is dat deel van zijn vermogen – de 1 miljoen dollar – afgescheiden van zijn privévermogen, maar kan hij die uiteindelijk nog wel zelf, weliswaar indirect, uitgekeerd krijgen.”

,,Lopen de schulden te veel op en gaat hij failliet, dan wordt zijn privévermogen – ja, alweer – door de curator ten behoeve van de schuldeisers aangesproken. Dat privévermogen is hij dan kwijt. Hij kan dan echter nog steeds via de SPF beschikken over zijn ‘verstopte’ 1 miljoen dollar. De schuldeisers blijven dan met de schade achter. Dat kan nu niet meer. Sinds 1 januari van dit jaar moeten achterliggers en begunstigden geregistreerd worden in de SPF en wat hen toekomt. Het is dus niet meer mogelijk om crediteuren op deze manier te benadelen. Geld met een onduidelijke herkomst of bestemming heimelijk in een SPF onderbrengen kan nu ook niet meer.”

,,Overigens is het jammer dat de SPF door dit soort praktijken in een negatief daglicht is komen te staan. Het overgrote deel van de SPF’s wordt op geheel legale wijze gebruikt, bijvoorbeeld als ‘pensioenpotje’, of om onroerend goed in onder te brengen of om bedrijfsactiviteiten te structureren. Daar is niets mee mis. Zolang dit transparant gebeurt, kunnen de Caribische landen alleen maar profiteren van de mogelijkheid die aan derden wordt gegeven om deze rechtsfiguur te gebruiken bij de structurering van hun vermogen of hun onderneming.”

Prof. dr. F.B.M. Kunneman is senior partner bij advocatenkantoor VanEps Kunneman VanDoorne en hoogleraar Corporate Governance aan de UoC. Hij leidt het team dat adviseert over corporate governance en schrijft en doceert al decennia over dit onderwerp.

Bron: Antilliaans Dagblad van 23 januari 2021

Geef een reactie

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Zoeken

Recente reacties