Financiën-minister Jardim constante factor in afgelopen vier jaar

WILLEMSTAD — Vier jaar terug, op 19 oktober 2012, ging Curaçao voor het laatst naar de stembus. De partijen PS en MFK kwamen als grootste winnaars uit de verkiezingen. Maar pogingen om de coalitie van beide partijen en MAN voort te zetten, strandden.

Onder de hoede van formateur Glenn Camelia rolde een coalitie, bestaande uit PS, Pais, PNP en onafhankelijk Statenlid Glenn Sulvaran – goed voor samen 11 van de 21 Statenzetels – uit de bus. Later aangevuld met PAR. Deze coalitie zou het eiland tot november 2016 regeren.

De verkiezingen in 2012 werden door toenmalig MFK-premier Gerrit Schotte uitgeschreven nadat de coalitie van MFK, PS en MAN haar meerderheid in het parlement had verloren omdat Eugène Cleopa (nu Pais, toen MAN) en Dean Rozier (indertijd MFK) hun steun voor de coalitie hadden ingetrokken.

Nadat de nieuwe Statenmeerderheid van oppositiepartijen, PAR, PNP en FOL, aangevuld met de onafhankelijke Statenfracties van Cleopa en Rozier, het vertrouwen in het demissionaire kabinet-Schotte had opgezegd, besloot gouverneur Frits Goedgedrag om een interim-kabinet te benoemen, in afwachting van het aantreden van het nieuwe kabinet. Dit interimkabinet werd geleid door premier Stanley Betrian en de ministers Cornelis ‘Chucho’ Smits, Stanley Bodok, José Jardim en later Dominique Adriaens.

5 Zetels

De verkiezingen werden gewonnen door PS met 19.715 stemmen, gevolgd door MFK (18.450), PAR (17.179), Pais (15.826), MAN (8.294) en PNP (5.130). De zetelverdeling hield in dat PS en MFK ieder vijf zetels kregen, gevolgd door PAR en Pais met vier, MAN met twee en PNP met 1 zetel. Zodra de uitslagen bekend waren dacht iedereen dat dit een voortzetting zou zijn van MFK, PS en MAN, die nu over een ruimere meerderheid van 12 zetels in het Parlement zou kunnen beschikken.

Maar al snel kwam het tot een botsing tussen de leiders van PS, Helmin Wiels en MFK, Gerrit Schotte. De ruzie ging onder meer over wie de premier zou moeten leveren. PS vond dat zij als grootste partij hierop recht had, terwijl MFK aangaf dat dit geen automatisme was, omdat beide partijen vijf zetels hadden. Na het afketsen van deze formatiepoging lukte het informateur Camelia om een akkoord te bereiken met de Statenfracties van PS, Pais en PNP. Deze partijen zijn goed voor tien van de 21 Statenzetels.

Er vinden gesprekken plaats met PAR, maar op het allerlaatste moment, voordat er getekend moet worden scheidt PARStatenlid Glenn Sulvaran zich af van de fractie van de gele partij en tekent als onafhankelijk Statenlid de bereidwilligheids-verklaring voor een nieuw kabinet. Volgens Sulvaran om hiermee PAR de kans te geven om alsnog de verklaring te kunnen ondertekenen. Met de deadline in zicht van Camelia, om zijn verslag bij de gouverneur in te dienen, besloot hij te handelen.

Binnen PAR wordt de actie van Sulvaran als verraad gezien en het komt nooit meer goed tussen de twee.

Takenkabinet

Op 12-12-2012 wordt het regeerakkoord Akuerdo pa un gobernashon enfoká riba pas, trankilidat i prosperidat (Akkoord voor een regering, gefocust op vrede, rust en voorspoed) voor de nieuwe coalitie getekend. Op voorstel van Wiels is afgesproken dat het nieuwe kabinet, dat op oudejaarsdag aan zal treden, uit experts zal bestaan en de naam ‘takenkabinet’ zal krijgen. Dit takenkabinet zal een aantal specifieke taken meekrijgen met het doel om de veelal financiële problemen van het eiland aan te pakken en zal voor zes maanden aanblijven.

Het takenkabinet, dat iets minder dan zes maanden zou aanblijven, staat onder leiding van PSB-bankdirecteur Daniel Hodge, die door PS naar voren is geschoven. In dit kabinet zitten verder: Bernard ‘Ben’ Whiteman (Gezondheid, Milieu en Natuur), Rubia Bitorina (Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport), Sherwin Josepha (Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn (Soaw), allen PS. Daarnaast Etienne van der Horst (Bestuur, Planning en Dienstverlening), Steven Martina (Economische Ontwikkeling) en Nelson Navarro (Justitie) van Pais. Earl Balborda (Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning), wordt voorgedragen door PNP en Jardim keert terug op Financiën, voorgedragen door Sulvaran.

Tijdens haar regeerperiode heeft het takenkabinet onder meer ervoor gezorgd dat de pensioengerechtigde leeftijd werd verhoogd van 60 naar 65 jaar, de basisverzekering ziektekosten (bvz) werd geintroduceerd, terwijl ook de ob-differentiatie werd ingevoerd, waardoor de omzetbelasting (ob) voor bepaalde producten van zes naar negen procent werd verhoogd.

Moord

Vóór het aftreden van het kabinet-Hodge, wordt Curaçao op 5 mei 2013 opgeschrikt door de moord op PS-leider Helmin Wiels. Op dat moment is hij de populairste, maar ook de meest controversiële politicus op het eiland. De moord, op het strand van Marie Pampoen, komt net op het moment dat hij stelt grote onthullingen te gaan doen over mogelijke fraude met sms-loterijen op het eiland.

Het nieuwe kabinet onder leiding van PS-lid Ivar Asjes treedt aan in juni 2013. Van de negen ministers in het takenkabinet keerden er drie niet terug. Het gaat hier om premier Daniel Hodge, de minister van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn, Sherwin Josepha (PS) en Steven Martina (Pais). Ook de gevolmachtigde minister in Den Haag, Roderick ‘Roy’ Pieters, keert niet terug. Nieuw zijn: Jeanne-Marie Francisca (Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn, PS) en Stanley Palm (Economische Ontwikkeling, Pais). Marvelyne Wiels, de zus van Helmin Wiels, wordt gevolmachtigde minister in Den Haag. Over de laatste is er in de afgelopen vier jaar heel veel te doen geweest. Er is kritiek op haar cv, haar functioneren als gevolmachtigde minster en haar manier van omgaan met de pers.

Het belangrijkste wapenfeit van het kabinet-Asjes is dat het haar lukt om de aanwijzing die in 2012 door het College Financieel Toezicht aan Curaçao was opgelegd toen de regering Schotte aan de macht was, van tafel te krijgen in maart 2014. Asjes zou premier blijven tot augustus 2015. Hij stapt op als de PSfractie en partij aangeven geen vertrouwen meer in hem te hebben als premier.

Hij wordt vervangen door PS-minister van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) Whiteman. Voordat PS het vertrouwen in hem opzegt, hebben al twee PSministers het veld moeten ruimen: Bitorina wordt als Onderwijs-minister opgevolgd door Irene Dick, terwijl Ruthmilda Larmonie-Cecilia minister Jeanne Marie Francisca van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn opvolgt. Het kabinet-Whiteman I blijft maar een paar maanden aan.

In november 2015 trekt Pais-Statenlid Marilyn Moses de stekker uit de regering, als zij met Pais breekt over het gevoerde financieel en sociaal-economisch beleid. Met haar vertrek is het kabinet haar meerderheid van 11 in de Staten kwijt. Na enkele weken van intensief onderhandelen wordt er een akkoord bereikt met PAR.

De gele partij treedt toe en Eugene Rhuggenaath wordt de nieuwe minister van Economische Ontwikkeling. Hij volgt Stanley Palm (Pais) op. In deze samenstelling zit de coalitie haar rit uit.

Bron: Amigoe