Het schrappen van de boetes voor EY en PwC door de rechtbank Rotterdam is een onverwachte tegenslag voor toezichthouder AFM. Bestuurder Gerben Everts is verrast door de uitspraak. De AFM overweegt in beroep te gaan.
Gisteren oordeelde de rechter dat de AFM de beide accountantsorganisaties ten onrechte had beboet. De toezichthouder mag geen conclusies trekken over de zorgplicht en het stelsel van kwaliteitsbewaking van accountantskantoren, alleen op basis van een beperkt aantal controledossiers.
Gerben Everts, sinds 2012 binnen de AFM verantwoordelijk voor het toezicht op accountants, is verrast door de uitspraak van de rechter. “Met deze uitspraak doet de rechter echt een grote stap terug in de tijd”, zegt hij in De Telegraaf. De AFM blijft vasthouden aan het uitgangspunt om te kunnen optreden tegen accountantsorganisaties bij het constateren van fouten in individuele controles.
Radicale draai
Volgens Everts is het voor de tuchtrechter brengen van individuele accountants weinig effectief, zo zegt hij tegenover het FD. De AFM zal haar aanpak dus niet fundamenteel veranderen. “De rechter heeft een radicale draai gemaakt, maar wij blijven de individuele controledossiers onderzoeken. Het is tegenover beleggers, voor wie de jaarrekening een belangrijke informatiebron is, niet uit te leggen als een toezichthouder zegt: ‘Naar het eindproduct wat jullie hebben bereikt, kijken wij niet’.” De AFM-bestuurder stelt dat de toezichthouder niet als doel heeft om boetes op te leggen, maar de sector naar een hoger niveau te tillen.
Tegenover NRC stelt Everts dat de rechter de bevindingen van de AFM niet heeft tegengesproken. “Het was mooier geweest als de conclusie was geweest: een boete is gepast. Maar ik denk niet dat de uitspraak knabbelt aan onze autoriteit en bevindingen. We moeten nu met opgeheven hoofd verder gaan op de route die wij én de accountantskantoren zelf belangrijk vinden om te komen tot betere kwaliteit.”
Slechtste jongetjes van de klas
Everts benadrukt in NRC dat de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit moet liggen bij het kantoor en de bestuurders. “Klanten gaan niet in zee met Jan of Piet of Klaas, maar met PwC of EY.” De AFM zou zich kunnen richten op tuchtklachten en boetes voor individuele accountants, erkent hij. “Maar wij denken dat je er niets aan hebt om een opsporingsinstantie te zijn, door je enkel op slechtste jongetjes van de klas te richten. Daar kan je decennia mee zoet zijn, maar dat verandert niets in de sector.”
De AFM is in zijn ogen geen uitzonderlijk strenge toezichthouder, vergeleken met andere landen. “Zeker landen die ook al tien jaar met toezicht bezig zijn, hebben exact dezelfde bevindingen en wegen de ernst op exact dezelfde wijze.”
Tegenover de Telegraaf stelt Everts dat de AFM, naast een hoger beroep, mogelijk zelfs denkt aan een wetswijziging, zodat de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta) wel de mogelijkheid biedt om accountantskantoren op basis van individuele dossiers te beboeten. “Wij vinden een betrouwbaar handhavingsinstrument erg belangrijk in de cultuurverandering binnen de accountancy.”
Eumedion: hoger beroep
Beleggerskoepel Eumedion roept de AFM op om in hoger beroep te gaan tegen de uitspraak van de rechtbank Rotterdam. Directeur Rients Abma stelt in het FD dat de rechter nu de verantwoordelijkheid voor fouten bij de controle bij de individuele accountant legt en niet bij het kantoor. “Dat wringt. De aandeelhoudersvergadering benoemt een kantoor als accountant en moet dat kantoor dus uiteindelijk verantwoordelijk kunnen houden.” Volgens Abma hebben beleggers “baat bij een krachtige toezichthouder die zijn tanden laat zien”.
Bron: Accountant