26 C
Willemstad
• donderdag 28 maart 2024

Extra | Journaal 26 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Monday, March 25, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 25 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Friday, March 22, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 22 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Thursday, March 21, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...
- Advertisement -spot_img

Aruba | nota Financiën bij begroting 2014

HomeLandenCuraçaoAruba | nota Financiën bij begroting 2014
Facebookcharme: Aruba nota Financiën de begroting van 2014
Facebookcharme: Aruba nota Financiën de begroting van 2014

Op Facebook zet men continu een positief beeld van zichzelf neer. Dat is ook de uitstraling van de Nota Financiën bij de begroting van 2014.

Het begrotingsbeleid van het Land in de Nota gaat alleen om de cijfers. De Nota zegt niets over een structureel beleid van alle ministeries en over de gevolgen voor die ministeries. Hoe moeten de taken goed worden uitgevoerd bij een forse bezuiniging en het heenzenden van personeel? Ook blijft het onduidelijk hoe de koopkracht van de bevolking op een aanvaardbaar niveau kan blijven.

En die koopkracht is nodig voor voldoende overheidsinkomsten door belastinginkomsten en voor een gezonde binnenlandse markt.

Oorzaak en gevolg?
De oorzaak voor de forse daling van het Arubaanse binnenlands product (BBP) is door de regering in de nota Financiën bij de begroting van 2014 omschreven als de sluiting van de raffinaderij en de mondiale en financiële en economische crisis. Dit is de eerste keer dat de overheid deze oorzaken officieel erkend. Voordien ging het altijd financieel en economisch geweldig. Nu zijn genoemde oorzaken de reden voor het opzienbarend dalen van de overheidsinkomsten. De al jarenlange te hoge overheidsuitgaven blijven onvermeld. Desondanks groeide het BBP van 2009 tot 2013 volgens grafiek 1.1. (p. 3). Is dit werkelijk zo, of zijn de cijfers aangepast aan het gewenste resultaat?

Het statistische orgaan van de EU, Eurostat, maakte in januari 2014 bekend dat het BBP voor alle 28 EU-lidstaten anders wordt berekend per 1 september 2014. De hele economie van de Europese Unie groeit daardoor 2,4 % met één pennenstreek. De maximale staatsschuld moet eigenlijk 60% van het BBP zijn. Dat wordt nauwelijks gehaald. Tot de crisis van 2008 zat Nederland er ruim onder, maar in 2014 en 2015 wordt een staatsschuld van bijna 77% verwacht. Die schuld lijkt verder te stijgen. Maar daling is wat ‘Brussel’ eist. De berekening wordt dus rekenkundig aangepast. Het verwachte tekort van 2015 was verontrustend, net op of boven de 3,0 procent. Door de explosieve economische groei van 1 september 2014 wordt het tekort volgend jaar 2,9 procent.

Worden de cijfers in Aruba ook op favorabel weergegeven? De regering investeerde fors in de infrastructuur en verbetering van de koopkracht, volgens de Nota, cijfers daarvoor ontbreken.

Op gezag van het IMF en de Centrale Bank (CBA) neemt de regering zonder onderbouwing aan dat economische groei de komende jaren aanhoudt. Die aanname is niet op de feiten gebaseerd. De afgelopen jaren werd ook groei voorspeld, zodat hogere inkomsten verantwoord konden worden begroot. Vervolgens trad achteraf een aanzienlijke krimp op waardoor de CBA de ontwikkelingen steeds naar beneden moest bijstellen. De tarieven voor water en energie zullen zeker moeten worden aangepast voor stijging van de marktprijzen, al wordt dat ontkend.

De komende vier jaren gelden volgens het trendmatig begrotingsbeleid van het Land de volgende begrotingsregels.

  1. Er is sprake van een strikte scheiding tussen inkomsten en uitgaven.
  2. Het nominale uitgavenplafond bedraagt Afl. 1.350 miljoen.
  3. Het inkomstenkader is gelijk aan Afl. 1.150 miljoen in 2014 en zal in de daarop volgende jaren toenemen met de verwachte economische groei.
  4. Hogere dan de te verwachten inkomsten leiden niet tot hogere uitgaven, terwijl lagere inkomsten dan verwacht ook niet direct gecompenseerd zullen worden met lagere uitgaven.
  5. Bovendien dienen tegenvallers aan de uitgavenkant binnen het uitgavenplafond gecompenseerd te worden.
  6. Incidentele of tijdelijke meevallers aan de uitgavenkant kunnen niet worden gebruikt voor structurele uitgaven.

Tabel 3.2: Financieel kader van het trendmatig begrotingsbeleid (in Afl. miljoen)

2014

2015

2016 2017

Totale ontvangsten

1.150

1.190

1234 1294
Stijging inkomsten in %

+3,5%

+3,7% +4,9%
Totale uitgaven 1350

1350

1350 1350
Netto krediet verlening 21

21

21 21
Financerings te kort -221

-181

-137 -77
In % vann het BBP/GDP -4,6%

-3,7%

-2,7% -1,4%

Bron: Ministerie van Financiën en Overheidsorganisatie

Naar het schijnt zal het BBP van Aruba met het percentage in cursief elk jaar moeten stijgen. Het is onduidelijk waarop de regering die stijging baseert. Het kan niet gebaseerd zijn op de werkelijke financiële cijfers van de laatste jaren. Frappant is dat de overheidsuitgaven ondanks de recessie en de teruglopende inkomsten onverantwoord toenamen (p. 18).Het lijkt erop dat de financiële cijfers de laatste jaren te positief zijn voorgesteld. Zoals voorspeld werd, kwamen de bezuinigingen pas na de verkiezingen. Verkiezingsbeloften hoefden niet meer te worden ingelost.

De regering zal het trendmatig begrotingsbeleid ondersteunen door institutionele kaders om het beheer van de openbare financiën te verbeteren. De regering zal binnenkort een meerjarenraming voor de periode 2015-2017 opstellen, die het beoogde herstelpad van de overheidsfinanciën op de middellange termijn ondersteunt. Dit gebeurt volgens de doelen gesteld in het ‘Balanced Budget Akkoord’.

Deze meerjarenraming zal per kostensoort worden opgesteld, met vermelding van de gehanteerde uitgangspunten. De structurele hervormingen en maatregelen, die in de begroting van 2014 zijn verwerkt, zullen als basis dienen voor deze raming. Indien nodig kunnen tijdig corrigerende maatregelen worden genomen. Conform het ‘Balanced Budget Akkoord’, zal de meerjarenraming weergeven dat het primaire saldo vanaf 2015 een overschot zal tonen. De groei van de schuldquote zal in 2014 sterk verminderen. Vanaf 2015 zal deze niet verder stijgen. Vanaf 2017 zal de stijging structureel zijn omgebogen. Uitstekende, maar vage uitgangspunten. Hoe de feitelijke uitvoering zal plaatsvinden en of dat binnen de aangegeven termijn mogelijk is, blijft onduidelijk.

Elegant etaleren is de kunst
Het rapport van de commissie ‘Balanced Budget Rule’ voor Aruba van 8 april 2013 werd op 22 april 2014 door de Ministerraad goedgekeurd. Daarin verplichtte de regering zich om het begrotingsevenwicht te realiseren. De ‘Balanced Budget Rule’ zal ook in de Staatsregeling van Aruba worden verankerd.

Een implementatiecommissie met technische bijstand van het ‘Fiscal Affairs Department’ van het IMF, ondersteund door de Directie Wetgeving en Juridische Zaken, de CBA en het Ministerie van Financiën van Aruba zal in mei 2014 beginnen met de formulering van voorstellen hiervoor. Ook zal er een extra en zwaar opgetuigd toezichtorgaan komen om de verantwoorde overheidsuitgaven te consolideren. Kennelijk vertrouwen regering en parlement zichzelf daarin niet?

Duidelijk is te zien in onderstaande tabel met cijfers uit de door de De Vries bijgewerkte tabel dat de inkomsten helemaal niet meegroeien met het percentage van de groei van het GDP (BBP). Die aanname in het beleid is dus niet realistisch. Hoe de uitgaven in de hand kunnen worden gehouden terwijl dat sinds de Status Aparte is mislukt, wordt niet onderbouwd. Wat precies de samenhang is van de Arubaanse economie met de wereldeconomie is onduidelijk en wordt ook niet cijfermatig toegelicht. De toeristische cijfers groeiden jarenlang explosief volgens de regering. Daling wordt nu pas genoemd. Zijn de groeicijfers wel reëel?

Tabel: stijging/daling Inkomsten, uitgaven en GDP (JdV)

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Inkomsten

746.1

735.7

754.7

989

836.1

909.1

985.2

1034

1365.1

1108.9

1183.9

978.4

1017.4

1137

Stijging/Daling

inkomsten

-1.4%

+2.5%

+31%

-15.5%

+8.7%

+8.4%

+5%

+32%

-18.8%

+6.8%

-17.5%

+4%

+11.8

Stijging/daling GDP

-3%

-3.3%

+2%

+7.9

+1.2%

+1.1%

+2

+0.2%

-11.3%

+3.3%

+3.5%

-1.3%

+3.9%

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Op pagina 13 van de nota wordt aangegeven dat de deviezenuitstroom verminderd moet worden door het bevorderen van alternatieve energie en het geaccelereerd terugdringen van energie gebruik in Aruba. Klinkt prima maar wat wordt ermee bedoeld? Een uitvoerbaar plan met een bijpassend kostenoverzicht ontbreekt. Dat lijkt een ernstige omissie, omdat alternatieve energie opwekking gepaard gaat met zeer hoge investerings- en aanloopkosten. Op p. 19 wordt gesteld dat een complete herziening van het belastingstelsel noodzakelijk is. Waarom, op welke termijn door wie en wanneer die herziening moet plaatsvinden, wordt evenmin uitgelegd. Dat is treffend daar de Belastingdienst, evenals de meeste overheidsdiensten de laatste jaren continue zijn gereorganiseerd. Feitelijke plannen voor het voorgenomen herstel van de overheidsfinanciën met een heldere toelichting ontbreken. Het lijkt alsof er grote weerzin bestaat om de werkelijke reden van de langdurig bestaande financiële problemen en de noodzakelijke oplossingen uit te leggen.

Tabel 1.1. op p. 6 geeft de voorgenomen bezuiniging op investeringen aan. In één jaar gaan de investeringen van Afl. 12 miljoen florin naar Afl. 4,5 miljoen florin. Een cijfermatige toelichting ontbreekt. Dat is een vermindering van 62,5%. Niet goed voor de arbeidsmarkt en het BBP. Hoeft de koopkracht niet meer in stand te worden gehouden? Opmerkelijk is dat SVB grote tekorten kent in beheerskosten, maar dat die tekorten moeten worden gecompenseerd door de SVB zelf of de SVB moet verder interen op de reserves. Dat lijkt een zeer ongezonde situatie. Moet de SVB die tekorten aanvullen uit de snel afnemende reserves en tegen wil en dank optreden als bankinstelling voor de overheid? Ook de overheidsbedrijven moeten de tekorten verminderen. Dat zal hooguit een positief rekenkundig effect hebben op de overheidsschuld en het begrotingstekort. De koopkracht dreigt alarmerend te verminderen, evenals de overheidsinkomsten. Door de SVB indirect als geldschieter voor de overheid te laten optreden, wordt een ontoelaatbare wissel getrokken op de toekomst van de burgers. Het lijkt een kwestie van tijd voordat het APFA pensioenfonds wordt uitgenodigd de magere reserves over te dragen aan de regering om de overheidstekorten aan te vullen. Nederland wil ook dat pensioenfondsen gaan investeren in de economie. Het past dus in een begrijpelijk, maar desperaat Koninkrijksbeleid om stijlvol een sigaar uit eigen doos te presenteren, mooi verpakt als cadeau van onze bezorgde politieke leiders. Over de groots opgezette olie en gaswinning in Aruba is niets meer vernomen.

Was dat een politiek fata morgana?

Op p. 18 van de nota wordt de stijging in de personeelskosten aangegeven. Tussen 2008 en 2013 steeg het aantal personeelsleden bij de overheid met 651. Waarom is onduidelijk. Overheidspersoneel ontving maar een gedeeltelijke koopkrachtcompensatie.

Bevorderingen worden zoveel mogelijk uitgesteld en periodieken liggen vast. De pensioenkosten stegen voornamelijk omdat al jarenlang de overheid de ingehouden premies niet afdraagt, maar het gebruikt als kasgeld. Zo wordt een steeds grotere schuld opgebouwd aan het APFA en de SVB. De AZV is door de laatste AVP-regering van Henny Eman ingevoerd.

De achtereenvolgende regeringen wisten wat er gebeurde, maar namen de nodige maatregelen niet. Noot 13 op p. 19 geeft aan dat bij dreigende structurele afwijking van het herstelpad zal worden ingegrepen, maar hoe en op welke wijze dat zal gebeuren, is onduidelijk. Wat de verdere afspraken zullen inhouden wordt niet vermeld.

Uitspraken met grote gevolgen

Geconcludeerd kan worden, dat een duidelijke visie over hoe deze overheidscrisis moet worden bestreden, in de nota ontbreekt. Er wordt veel gesproken over gederfde inkomsten, terwijl de structureel te hoge uitgaven nauwelijks worden genoemd. De te hoge uitgaven worden achteraf gelegitimeerd door de genomen maatregelen om de koopkracht op peil te houden. De indruk wordt gewekt dat er sprake is van paniekvoetbal. Het doeltreffend imago van de regering moet tegen elke prijs in stand worden gehouden. Het noodzakelijke licht in de duisternis ontbreekt. Het wezenlijk verlagen van de staatsschuld blijft vaag en lijkt weer structureel te worden verplaatst naar een steeds wijkende toekomst. De kosten van de PPP worden niet genoemd. Het creëren van financiële meevallers is nog niet gelukt.

Verder kunnen de volgende maatregelen worden verwacht.

  1. Verhoging van de AOV-leeftijd, de premieloongrens, de premies van de werkgever en de werknemer.

  2. Verhoging BBO, winstbelasting en grondbelasting. Een onroerend goedbelasting zoals de WOZ (waardering onroerend goed in Nederland) kan ook nog worden ingevoerd.

  3. Invoering landsverordening ketenaansprakelijkheid belastingen en premies.

  4. Verhoging APFA pensioenleeftijd van 60-65 jaar en aanpassing jaarlijkse pensioenopbouw van 2% naar 1, 75% tot maximaal 70% van het gemiddelde loon.

  5. Mogelijke invoering VUT regeling in verband met vervroegd pensioen voor de oudere ambtenaar. Hoe dat moet worden gefinancierd wordt niet uitgelegd.

  6. Inhaalmanoeuvre ambtenaren slechts mogelijk in combinatie met APFA hervorming. Waarom moet het APFA hervormd worden en hoe kan dat de ambtenaren worden uitgelegd?

  7. Verlagen overheidspersoneel door natuurlijk verloop en het niet verlengen van arbeidscontracten, onderwijs is uitgezonderd.

  8. Voor personeel in de overtolligheidspool zal een wachtgeldregeling worden ingevoerd. Hoe moet die worden gefinancierd?

  9. Rationalisering schoonmaak contract ploegen. Hoe moet dat gebeuren?

  10. Rationalisering duurtetoeslag. Hoe moet dat gebeuren?

  11. Bezuinigen op aanschaf:

    1. Kantoorinventaris;

    2. telefoon, fax internet;

    3. deskundig advies;

    4. overige kosten;

    5. subsidies en overdrachten. Hoe dat moet gebeuren wordt niet vermeld. De gevolgen van die plotselinge vermindering zijn niet in kaart gebracht. Hoe beïnvloedt dat de bejaardenzorg?

  12. Verlagen overwerk KPA, brandweer en KIA. De gevolgen zijn niet afgewogen.

 

  • AZV landsbijdrage maximaal 105 miljoen florin. Hierdoor wordt de AZV bevoegd tot het invoeren van een eigen bijdrage. De AZV wordt dus een jaarlijkse lotterij. Wat is wel verzekerd en wat niet.
  • Serlimar invoering vuilnisophaal bijdrage van Afl. 25,- per maand.
  • Vermindering aantal personen die onderstand ontvangen. Welke criteria worden aangelegd? De bestaande criteria waren al heel streng.
  • Verminderiing sportsubsidies.<
  • Bezuiniging op innovatieprojecten van de Directie Onderwijs.
  • Bezuiniging door efficiëntere bedrijfsvoering directies en diensten. Hoe moet dat gebeuren?

  • Vermindering bedrijfsbenodigdheden Landslabaratorium. Hoe moet dat gebeuren?
  • Verlaging exploitatie- en projectsubsidies (niet onderwijs). Hoe moet dat gebeuren?
  • Aanscherping verstrekking en incasso studieleningen.

 

De meeste bezuinigingen zijn in het verleden al uitgeprobeerd, maar werden niet doorgezet door de ambtenaren, regering en Staten. Structurele aanpassingen zijn te lang uitgesteld.

  1. Structurele aanpassingen in de nota zijn:

  • De AOV.
  • Het APFA pensioen.
  • Invoering ketenaansprakelijkheid.
  • Aanpak overtolligheidspool.
  • Algehele herziening belastingsysteem.
  1. Structurele aanpassingen die ontbreken zijn:
  • Wijziging van de bestuursorganisatie, zoals aantal ministers en maximale bezetting van hun bureaus. Afschaffinfg 25% toelage.

  • Wijziging van het overheidsapparaat, kerntaken.

  • Herziening arbeidsvoorzieningen en salarisstructuur van politici en ambtenaren.

  • Daadwerkelijke invoering “deugdelijk” bestuur.

  • Verbetering financieel beheer.

  • Invoering van een Rijksrekenkamer, Rijksplanbureau en zo meer.

  • Verbetering samenwerking binnen het Koninkrijk bij grensbewaking, onderling personenvervoer, visa en werk- en verblijfsvergunningen.

  • Bescherming van het milieu en voldoende afvalverwerking. Een milieuheffing voor huurauto’s is te weinig.

  • Flexibilisering, verruimen en opschalen van de arbeidsmarkt.

Toekomstbestendig Aruba

Misschien is het goed een prijsvraag uit te schrijven en elke burger te vragen wat hij of zij zou doe om de huidige problematiek verantwoord op te lossen als hij één dag minister president, minister van Financiën en minister van Economische Zaken zou zijn. De regering zou de adviezen van de Algemene Rekenkamer vooral voor wat betreft de doelmatige werking van de ministeries moeten opvolgen. Vaak doen regering en parlement maar wat, zonder te weten waar ze aan beginnen of wat ze veroorzaken, zegt Laurens Berentsen in het Financieele Dagblad van 24 mei 2014. Het gebruik van rekenkundige modellen heeft een keerzijde. Steeds moet worden gecontroleerd of de aannames nog wel corresponderen met wat er gebeurt in de samenleving. Gaat het om een conjuncturele neergang in Aruba of om een structureel probleem? Wordt er gekeken naar probleemoplossende toepassingen en worden die ook ingevoerd?

Enige suggesties

In ieder geval moet het onderwijs verbeterd worden zodat onze jeugd in een snel veranderende samenleving zinvol en redelijk betaald werk kan doen. Trots zijn op het succes van een ander moet worden aangemoedigd, om daar wat van te leren zonder afgunst, lijkt nuttig. Elke maatregel dient een bijpassende kostenverantwoording te hebben en een duidelijke en verantwoorde financieringslijn. Extra heffing op de salarissen van Statenleden en ministers lijkt noodzakelijk. Zij zijn immers verantwoordelijk voor de ontstane situatie, waarvoor de rekening tot nu toe uitsluitend bij de burgers wordt gelegd. Geen douceurtjes meer voor de amigocratie. Tabel 3.4 op p. 23 laat zien dat de overheidsschuld in 2014 zal stijgen tot bijna 80% van het BBP.

Hoe het begrotingstekort toch feitelijk kan afnemen wordt niet verklaard. Gezien de hoge kosten van de bezuinigingen is het essentieel dat Aruba tegen gunstige voorwaarden met hulp van Nederland kan lenen. Zo niet dan raken Land en bevolking aan de bedelstaf, uitgezonderd de politieke elite, die toch het goede voorbeeld zou moeten geven. Een minder opgepoetste versie van de werkelijkheid is geboden. Er wordt zoveel invloed uitgeoefend
on line en off line dat de burgers een enorme behoefte hebben gekregen aan realiteit. Schijn bedriegt toch meestal? Sociaal wenselijk suggereren dat er een perfecte configuratie, constellatie, context en existentie bestaan, is niet alleen op Facebook zo verleidelijk. Lees Machiavelli er maar op na.
De bestaande ambiguïteit moet inzichtelijk worden gemaakt , ook in de Financiële Nota bij de begroting van 2014

John de Vries & Renée van Aller

Geef een reactie

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Zoeken

Recente reacties