Door Ariën Rasmijn
ORANJESTAD — De deelnemers aan het Interparlementair Koninkrijksoverleg (Ipko) hebben afspraken gemaakt over een geschillenregeling in het koninkrijk.
Volgens de Nederlandse delegatieleider Jeroen Recourt (PvdA) moeten nog wel enkele details worden uitgewerkt door de regeringen van de afzonderlijke landen, maar over de meeste punten zijn de vier parlementen het eens. Een afspraak die al is gemaakt, houdt in dat geschillen over de toepassing van het Statuut tussen landen eerst door een mediation-traject moeten waarbij wordt gekeken of de landen er onderling nog uit kunnen komen.
Ariën Rasmijn in gesprek met Jeroen Recourt
Volgens Recourt was er binnen de Nederlandse delegatie onenigheid over hoe bindend de regeling moet zijn en de reikwijdte van de regeling, dus waarover precies partijen naar de rechter kunnen stappen. Die discussie laat het Ipko nu over aan de regeringen van de landen. Verder is onder meer afgesproken dat een onafhankelijke gerechtelijke instantie de arbitrage op zich neemt en dat de geschillenregeling binnen de kaders van het Statuut moet blijven.
Een mediatorregeling is geen oplossing bij een aanwijzing of ander heet hangijzer. Waarom niet een bindende uitspraak van de Raad van State (RvS)? Die weet daar het meeste over. De RvS had zich ook moeten uitspreken bij het opleggen van de maatregelen. Logisch dat er opstand komt, want Nederland heeft uit ‘inertie’ niet eerder ingegrepen. Dat had wel gemoeten. De Gouverneur is ten onrechte in Aruba onder druk gezet en misprijzend behandeld. Daarmee is ook de Koning onheus bejegend. Want de Koning heeft evenals de Gouverneur, zoals Bagehot dat reeds in 1867 uitdrukte met betrekking tot de Engelse Koning: `the right to be consulted, the right to encourage, the right tot warn. Maar dit alles zonder dat eventuele conflicten tussen de Gouverneur, de Staten of de regering naar buiten komen. De Arubaanse premier wist dit heel goed. Hij is jurist en had tactischer met deze kwestie moeten omgaan. Had hij wel de juiste raadgevers? Renée van Aller & John de Vries