Pim Brasser | Financieel Dagblad

De belangrijkste toezichthouders ter wereld sluiten het net rond de reservevaluta’s van de cryptowereld. Zogenoemde stablecoins, het ruilmiddel in veel cryptotransacties, vormen een systeemrisico en moeten zo snel mogelijk voldoen aan de strenge regelgeving van banken, schrijven Amerikaanse toezichthouders in een langverwacht rapport.

In het kort

• Amerikaanse toezichthouders willen stablecoins, de reservevaluta’s van de cryptowereld, onder bankentoezicht plaatsen.
• Ze vrezen systeemrisico’s, witwassen en mededingingsproblemen.
• Stablecoins krijgen mogelijk moeite om aan alle eisen te voldoen.

De toezichthouders zijn bang dat stablecoins, die een-op-een gedekt zouden moeten zijn door de dollar, een breed publiek bereiken zonder dat het toezicht op orde is. De munten zijn nu nog bij uitstek aantrekkelijk voor witwassen en terrorismefinanciering. Ook zijn stablecoins onderpand bij zeer risicovolle cryptohandel. Een gebrekkige dekking kan volgens toezichthouders leiden tot financiële instabiliteit.

‘Het ontbreken van voldoende toezicht creëert risico’s voor gebruikers en het bredere systeem’, zei minister van financiën Janet Yellen in een aankondiging. ‘Het huidige toezicht is inconsistent en gefragmenteerd, waarbij sommige stablecoins in de praktijk helemaal uit het zicht van toezichthouders blijven.’

Onderpand tether

Zo is er tumult over het onderpand van de tether, dat met ruim zeventig miljard uitgegeven stablecoins ruim de helft van de markt in handen heeft. Als veel mensen hun tether willen inruilen en de munt crasht, kan een groot deel van de cryptohandel tot stilstand komen. Dat kan ook andere financiële markten in problemen brengen.

Een nieuwe cryptowet zou stablecoins onder het strenge bankentoezicht op onder meer kapitaaleisen, witwassen en transparantie brengen. Stablecoins moeten zich dan laten verzekeren. De overheid staat bij calamiteiten dan garant tot een bepaald bedrag. Ook bedrijven die voor klanten crypto’s bewaren en verzenden met wallets (elektronische portemonnees), moeten onder toezicht komen.

De toezichthouders, onder wie het stelsel van Amerikaanse centrale banken Federal Reserve en beursautoriteit SEC, willen dat het Congres zo snel mogelijk deze cryptowet goedkeurt die er al sinds eind vorig jaar ligt. Anders zullen ze via een andere weg zelf maatregelen nemen.

Tether moet mogelijk de boeken openen

De wet kan grote gevolgen hebben voor het bedrijf achter de tether, eveneens Tether geheten, dat beweerde dat zijn United States Dollar Tether (USDT) één op één door dollars gedekt was. Dat was gelogen: het onderpand zat stiekem in onder meer Chinees schuldpapier en andere cryptomunten. Tether wil nog steeds niet zeggen aan welke bedrijven het heeft geleend. Yellens ingrijpen kan het bedrijf, dat bankiert op de Bahama’s, dwingen de boeken te openen.

Toezichthouders willen stablecoins ook lostrekken van andere bedrijven. Dat lijkt een aanval op de diem (voorheen libra) van Facebook, dat nog altijd geen toestemming voor zijn cryptomunt heeft. Het kan ook gevolgen hebben voor de tether, die zeer sterk is vervlochten met Bitfinex, een van de grootste cryptobeurzen ter wereld. In 2018 redde Tether Bitfinex van de ondergang, toen de cryptobeurs $850 mln kwijtraakte in Panama.

De regels moeten gaan gelden voor alle stablecoins die beschikbaar zijn in de Verenigde Staten. Stablecoins kunnen de wetgeving mogelijk alleen ontwijken door het gebruik in heel de VS te verbieden.

USDC, na tether de grootste stablecoin, kan mogelijk makkelijker aan de regels voldoen. Het achterliggende betaalbedrijf Circle en diens partner Coinbase, de cryptobeurs die aan Wall Street staat genoteerd, vallen al onder toezicht.

Yellens rapport volgt een paar dagen nadat antiwitwasorganisatie Financial Action Task Force had gezegd dat stablecoins hun gebruikers en geldstromen moeten gaan controleren. Bij banken drukt deze verplichting zwaar op hun winstgevendheid.

IMF bezorgd over schuldenmarkt

Eerder deze maand uitte het IMF al zorgen over stablecoins. De risico’s kunnen volgens het Internationaal Monetair Fonds ‘systemisch’ worden, en bedreigen nu al cryptobeurzen en handelaren. Een tether-crash kan bovendien ertoe leiden dat Tether al zijn schuldpapier in één keer wil verkopen. Dit zou bodemprijzen veroorzaken op de schuldenmarkt met grote gevolgen voor banken en lenende bedrijven.

Het IMF ziet extra risico’s in opkomende markten. In bijvoorbeeld Zuid-Amerika zijn stablecoins een alternatief voor reguliere valuta’s, die lijden onder geldontwaarding. De ‘cryptoization’ kan het monetaire beleid van centrale banken daar ondermijnen en belastingontduiking in de hand werken, schrijft het IMF.

Ook het Financial Stability Board (FSB), een groep centrale bankiers van de G20 waarvan DNB-president Klaas Knot binnenkort voorzitter wordt, waarschuwde deze maand dat meer toezicht noodzakelijk is. Landen kiezen nu elk nog hun eigen aanpak, constateerde het FSB. Als overheden niet beter samenwerken kunnen stablecoins zich straks massaal vestigen in landen met de minst strenge regels, zoals cryptobedrijven ook al zijn uitgeweken naar belastingparadijzen.

Bron: Financieel Dagblad