‘Alternatief feit ’ is gewoon een leugen | Door Guus Valk
NEW YORK – Op woensdagmiddag zat Jacob Weisberg, hoofdredacteur van online tijdschrift Slate , somber in zijn studio in New York. Weisberg maakt elke week Trumpcast, een podcast over Donald Trump.
De journalistiek, zei Weisberg in de microfoon, heeft geen strategie om met Trump om te gaan. „We hebben dit nog nooit meegemaakt. We zijn collectief duizelig. Het is alsof we opeens een post-structuralistische literaire theoreticus moeten verslaan, maar dan één met oranje haar en een lage handicap met golf.” Weisberg ergert zich aan de „journalistieke debatjes in de marge”, zoals de vraag of je Trumps onwaarheden leugens mag noemen, en of je nog wel naar het White House Correspondents’ Dinner moet gaan.
Hoe moeten Amerikaanse journalisten hun werk doen als president Trump het bestaan van feiten betwist?
Het debat over de rol van de journalistiek in het Trump-tijdperk moet fundamenteler, vindt hij.
„We hebben een plan nodig.” Maar welk plan? Een dag later weet Jacob Weisberg (52) het nog steeds niet. De Amerikaanse journalistiek, zegt hij in een gesprek, „zit gevangen”.
We hebben een president die het simpele bestaan van feiten betwist.
Hij geeft ruimte aan media die hem vleien, zoals Breitbart en Fox News, en brengt serieuze media in diskrediet. Wij zijn niet langer een instituut dat een rol speelt in de democratie. We zijn tot een vijand gemaakt.”
De eerste week van het presidentschap van Donald Trump werd in grote mate gedomineerd door zijn aanvallen op de pers. Trump noemde journalisten deze week
„de oneerlijkste mensen op aarde”, met wie hij „in een lange staat van oorlog” is.
Zijn topstrateeg Steve Bannon zei donderdag tegen The New York Times:
„De media moeten zich schamen, hun kop houden en gewoon luisteren. De pers is de oppositie.”
Paranoia en verwarring
Trump, zegt Jacob Weisberg, creëert bewust een sfeer van paranoia en verwarring. Media die hem kritisch volgen, zoals CNN, The New York Times, of Politico, verwerpt hij als brengers van ‘nepnieuws’. Tegelijkertijd prijst hij op Twitter tv-zender Fox News aan, dat sterk pro-Trump is, en haalt hij medewerkers van de website Breitbart binnen, onder wie Bannon. Breitbart geldt als een bastion van radicaal rechts en voert voluit campagne voor Trump.
Weisberg:
„Trump betwist alle feiten die de traditionele media brengen, en stelt daar zelfbedachte onwaarheden tegenover. Of het nu gaat om de omvang van het publiek tijdens zijn inauguratie of zijn beschuldiging van stembusfraude. Hij maakt zich zo immuun voor de pers, hij hoopt dat niemand onthullingen over hem meer gelooft. Het is een propagandamachine, waarbij hij de paar Trumpgezinde media opzet tegen de rest.”
Hier is de journalistiek deels zelf schuldig aan, vindt Weisberg.
„Lange tijd is Trump niet serieus genomen. Hij werd beschouwd als een curieus verschijnsel, en kreeg onbeperkte media-aandacht. CNN zond alle toespraken van hem rechtstreeks uit, omdat het spektakel opleverde. Pas later kwam de inkeer, maar toen was het te laat.”
Weisberg zelf moest, zegt hij,
„ook even op stoom komen”.
Hij begon zich zorgen te maken in het najaar van 2015, vlak voor de Republikeinse voorverkiezingen. Begin 2016 begon hij met zijn Trumpcast. Het is deels satire, een imitator leest Trumps tweets voor. En deels bittere ernst.
„Vandaag geen tweets, alleen maar tranen”, zei hij de dag na de verkiezingen. Hij verbergt zijn mening nooit. Weisberg noemt Trump „een charlatan, een boef met een ego”. „Ten diepste totaal oninteressant.”
De nieuwe president heeft Weisberg, die zichzelf „geen progressief” noemt, én zijn online tijdschrift Slate gedwongen partij te kiezen. Een middenweg is niet langer mogelijk, zegt hij.
„Ik was gewend te zeggen: dit vinden progressieven, en dit vinden conservatieven. Maar dat gaat niet meer. Ik kan niet zeggen: dit zijn de feiten, en dit zijn de post-waarheidsfeiten. Ik ben gedwongen mijn eigen vak opnieuw uit te vinden, want de veilige middenweg is niet meer mogelijk.”
Slate heeft vanaf het begin kritisch over Trump geschreven. Hetzelfde geldt voor (min of meer) progressieve media als The Washington Post, The New York Times, Buzzfeed, The New Yorker en Politico. Overigens kozen ook conservatieve media als National Review vroeg partij tegen Trump.
Hoe blijf je neutraal?
Media die zichzelf als neutraal profileren, zoals nieuwszenders NBC en CNN, hebben het lastiger. Moet je Trumps ‘alterna – tieve feiten’, zoals zijn strateeg Kellyanne Conway het noemde, zonder commentaar aan de kijker laten zien? Hoe voorkom je dat je onbedoeld partij trekt? Woensdagavond, in een uitverkocht theater in New York, gaat Jacob Weisberg over die vraag in debat met drie andere hoofdredacteuren, onder wie David Remnick van The New Yorker.
„Ons materiaal is bot”, zegt Remnick. „Het wapen van de journalist is de taal, maar we hebben niet eens woorden om Trump te beschrijven. ‘Post-waarheid.’ ‘Alternatieve feiten.’ Het is geen taal, het is mist. We moeten niet bang zijn Trumps woorden te noemen wat ze zijn: linguïstische bagger.”
David Remnick is even somber als Jacob Weisberg. De pers, zegt hij, is het laatste instituut dat Trump nog ter verantwoording kan roepen. Juist daarom staat de journalistiek zo onder druk.
„Amerikanen hebben het nooit eerder meegemaakt, maar al onze vrijheden, al onze instituties staan op het spel. Trump gokt erop dat er vermoeidheid over de zoveelste rel ontstaat bij het publiek. Het is een noodsituatie, en we kunnen dit gewoon verliezen.”
CNN-presentator Brian Stelter zegt tijdens het debat dat de nieuwszender een omslag heeft gemaakt. Niet langer probeert CNN een middenpositie te bewaken. Als Trump iets zegt dat ongefundeerd is, wordt dat er nu meteen bij gezegd. Uitspraken worden meteen in de uitzending gefactcheckt, net als kranten nu doen. Maar vaak gaat het nog mis. Stelter:
„Tijdens mijn uitzending, afgelopen zondag, kwam de tekst ‘Zijn alternatieve feiten ook feiten?’ in beeld. Ik kromp ineen van schaamte, en stuurde meteen een bericht naar de producer. Die veranderde het in ‘Alternatieve feiten zijn leugens’.”
Zulke grote woorden worden veel sneller in de pers gebruikt dan tijdens de verkiezingen, zegt Jacob Weisberg na het debat.
„Langzaam gaat het beter. Ik weet niet hoe we Trump echt goed journalistiek kunnen verslaan. Behalve dat we gewoon ons vak moeten blijven uitoefenen, alles onthullen wat we kunnen. Dat is onze taak in een democratie. We moeten voorkomen dat het een persoonlijke vete wordt, dat is precies wat hij wil. Als hij ons aanpakt, moeten we gewoon verder. We hebben geen keus.”
Bron: NRC Handelsblad
Goed zo Trump ga zo door en zorg dat geen taferelen als 9-11 meer gebeurd, geen Amerikaanse kinderen meer cocaïne junkie word enz en leden van drugskartels die elkaars hoofd afhakken in Mexico blijven.
Ach, ik zou me maar niet druk maken over ene Joep meloen. Er zijn mensen op dit forum waar je al heel gauw achterkomt wat ze zijn en wat hun gedachtegoed is. Joep Meloen heeft namelijk een ziekelijke admiratie voor geestelijk gestoorde narcistische massamoordenaars, zo erg dat hij dat soort gasten openlijk op een podium tilt en bovendien schroomt hij niet om hun wandaden op Curacao en de mislukte Kurazoleños toe te passen. Bijvoorbeeld een president Duterte van de Filipijnen waar nu in een halfjaar tijd niet minder dan 6700 moorden op zijn bevel en in zijn naam zijn gepleegd op arme landgenoten die drugsverslaafd zijn of verdacht worden drugsdealer te zijn. De meeste slachtoffers zijn verslaafden en onschuldige arme Filipijnen. Die aap van een joep meloen heeft zelfs ge-opperd om dat ook op Curacao toe te passen! Dus dan weet je met wie je te maken hebt!
Hij heeft openlijk hier op dit forum geschreven dat we alle junkies en dieven op Curacao moeten afschieten, net zoals zijn grote massamoordende narcistische held Duterte in de Filipijnen met zijn eigen volk doet..
Dus dat hij natural born narcist als Trump bewierookt komt niet uit de lucht vallen. Eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat ik het juist goed vind dat een natural born narcist als Trump tot president van de USA is gekozen. Politiek is niet mijn ding, maar in gesprekken met anderen heb ik vaak genoeg aangegeven dat ik juist gasten als Trump aan de macht zie, geldt trouwens ook voor Wilders, hoewel Wilders volgens mij geen geweldadige narcist is. Maar om te weten wat dit soort gasten echt gaan doen als ze de macht hebben, moeten ze aan de macht komen. Daar ben ik namelijk reuzebenieuwd naar…Mijn gespreksgenoten kijken me dan altijd met een schuin oog aan, vaak denkend dat ik met dat soort gasten heul. Maar dat is het dus niet.
Maak je niet druk over Joep meloen die altijd een ontzettende grote bek opzet over criminaliteit op Curacao, maar gestoorde massamoordenaars zijn voor hem wel grote helden..rijmt dat?
@ Hoedanook
Leg mij eens uit wat voor intellectuele bijdrage de gemiddelde artiest kan leveren ?
Spijt me zeer, maar wanneer jij een acteerprestatie of een zangkunst wenst te koppelen aan een taak om onderbouwd commentaar te leveren op gebeurtenissen in de wereld…………..dan ben je echt ver heen.
Ik hecht geen enkele meerwaarde aan de mening van een supermodel, een zanger als Bono of een opmerking van een acteur. Het gros van hen heeft geen enkele opleiding gevolgd en is hooguit in staat om de eigen mening te verkondigen. De grootste huichelaar in deze is inderdaad Bono. Hij huilt tranen met tuiten om de armoede in Afrika, maar sluist ondertussen miljoenen weg voor de belastingdienst via zijn off-shore bedrijfjes in Amsterdam.
Artiesten kunnen wel degelijk een situatie onder de aandacht brengen of geld doneren, maar laten we het daar toch echt bij houden.
@ Renee v Aller
Het zijn helaas wel de media, die in hun haast om maar als eerste iets te brengen, de waarheid al lang geleden overboord hebben gegooid. Het gaat er niet meer om of het waar is, het gaat er om ‘the scoop’ te hebben en dan gaat men later wel kijken of het waar is of niet.
Echter, erger nog zijn zaken, waar ik zelf getuige van ben geweest, waar de media doelbewust de publieke opinie heeft gestuurd d.m.v. verkondigen van feitelijke onjuistheden, puur en alleen omdat de aangepaste waarheid meer ‘ellende’ zou opleveren en dus beter bekeken zou worden. De eerste keer dat ik hier mee te maken heb gekregen is meer dan 20 jaar geleden, maar het is me altijd bijgebleven.
Ik zeg niet dat Trump de waarheid verkondigt, verre van dat, doch het is de taak van de media dat naar buiten te brengen, puur de feiten te presenteren, maar de veroordeling over te laten aan de kiezer. Reeds zeer lang wil de media het ‘debat’ sturen omdat dit goed is voor hun kijkcijfers, de oplage en dus ook de advertenties oftewel inkomsten.
Die onzin moet ophouden, de media moet gewoon weer terug naar de basis.
@Joep Meloen
Straks gaat Joep ook verkondigen dat artiesten ‘back to basics’ moeten en zich niet moeten bemoeien met maatschappelijke thema’s en/of politiek. Het enige wat Trump tot nu toe voor elkaar heeft gekregen is dat er geen “honeymoon” is voor zijn presidentschap en dat de weerstand alsmaar toeneemt.
E.g.: Sia Offers To Match $100,000 In ACLU Donations As Celebrity Funds Pour In; http://www.huffingtonpost.com/entry/sia-matches-aclu-donations_us_588df5e3e4b017637794edb7?
Naast alternatieve feiten en “Post-Truth’ geniet nepnieuws nu ook een upward trend.
zestien islamitische landen verbieden al tientallen jaren alle Israëli’s de toegang tot hun land. Acht landen verbieden zelfs de toegang aan mensen die in Israël zijn geweest, een extra maatregel om te verhinderen dat Joden toegang zouden kunnen krijgen.
Het zijn niet de media, het is de onberekenbaarheid van de Tweettoddler en het feit dat hij gevolgen van zijn besluiten niet afweegt. Dat krijg je met alternatieve feiten. Alleen gevoelens en emoties tellen de waarheid is afgeschaft. Komt u bekend voor? Renée van Aller&John de Vries
Aardig stukje, maar ik lees hier wel WAAROM het zo fout zit in de media.
De media is er niet voor om politiek te bedrijven, de media is er niet voor om politici aan te vallen of kapot te maken. Het is niet de taak van de media te bepalen welke politicus waar moet zitten.
De taak van de media is het rapporteren van de feiten, meer niet. De media is de waakhond van de gemeenschap, ze behoren misstanden naar buiten te brengen, doch dienen het oordelen daarover aan de kiezer over te laten. In een democratie bepaalt de kiezer wat er uiteindelijk met de politicus dient te geschieden.
Wanneer ik het relaas van Jacob Weisberg en zijn collega’s lees dan laat hij slechts op het eind zien dat de media terug naar de basics moeten. De zelf aangemeten taak van ‘politiek bedrijven’, iets dat ze decennia lang hebben gedaan, moet er weer af, het wordt weer puur sec rapporteren, meer niet.
Als Trump dat voor elkaar kan krijgen dan heeft hij toch nog iets goed gedaan, want ook ik erger me al jaren aan de ingenomenheid van de pers, die selectief shoppen in het nieuws om de publieke opinie te sturen. Meer dan genoeg meegemaakt in het verleden, wordt tijd dat het ophoudt.
Greg Auerbach een artiest in LA:
“We spent so much time focusing on his antics that we barely explored the fact that all of our disconnects with each other left a gap wide enough for president Trump to squeeze through,” Also, “Many of us feel that the biggest shortcoming of this new administration and president is a lack of qualification, and a sense of recklessness, be it a political recklessness, or (more dangerously) a moral one.”