Persbureau Curacao

Op een kaart staat Curaçao als spiegel tegenover Tobago. Beide delen een vage gelijkenis met een sigaar. Tabak is vernoemd naar tabak. De oorsprong van de naam Curaçao is niet bekend, maar wordt verondersteld te zijn gegeven door de Arawaks die op het eiland woonden.

Dr. Anjani Ganase kijkt naar twee vergelijkbare Caribische eilanden, twee uur uit elkaar, met zeer verschillende eilandecosystemen.

Terwijl Curaçao 61 km lang en 7 km breed is, volgt het eiland een noordwest- naar zuidoost-uitlijning, Tobago is korter en dikker – 41 km lang en 12 km breed – met een noordoost- naar zuidwest-uitlijning. Het zijn de locaties, de geologische geschiedenis en de ecologie van de eilanden die Curaçao en Tobago zo onderscheidend maken met betrekking tot hun aanzienlijke natuurlijke wonderen en biodiversiteit.

Schouder

Op de schouder van Zuid-Amerika ligt Curaçao 70 km van de Venezolaanse kust maar buiten het Zuid-Amerikaanse continentale plat. Rond Curaçao is de oceaan meer dan 1200 meter diep. Curaçao wordt dan ook volledig overspoeld door het turquoise water van de open Caribische Zee. Tobago ligt verder van Venezuela, ongeveer 118 km verderop, maar ligt op het Zuid-Amerikaanse plat in relatief ondiepe wateren.

Het grootste deel van Tobago is omgeven door wateren van minder dan 100 meter diep, waardoor het geologisch meer verbonden is met Venezuela. Tobago wordt beïnvloed door de Caribische Zee in het westen en de Atlantische Oceaan in het oosten. Bovendien profiteert Tobago’s nabijheid van de Orinoco-delta van de seizoensgebonden instroom van voedselrijk zoet water tijdens het regenseizoen, wat een sterke invloed heeft op de mariene gemeenschappen rond Tobago.

In het zuidelijke Caribisch gebied zijn beide eilanden zeker vreemden voor orkanen met een aantal van de laagste blootstellingen, vooral in vergelijking met de noordelijke Caribische eilanden zoals de Bahama’s, die elk jaar worden getroffen. De laatste en meest verwoestende orkaan die Tobago trof was Flora in 1963, terwijl Curaçao nog nooit een voltreffer van een orkaan heeft gehad.

Rifgroei

Curaçao, een plat koraaleiland, is ontstaan uit meer dan 145 miljoen jaar rifgroei bovenop vulkanisch gesteente. Het eiland werd gevormd door een reeks tektonische verschuivingen, rifgroei en zeespiegelverschuivingen, wat resulteerde in een laaggelegen koraaleiland. Het hoogste punt van het eiland is de Christoffelberg op slechts 300 meter boven de zeespiegel en met uitzicht op het grootste deel van West-Curacao.

Tobago, aan de andere kant, was een deel van het vasteland van Zuid-Amerika en geologisch gezien is de Tobago Main Ridge het uiteinde van de Andes met het hoogste punt op Pigeon Peak, 550 meter. Tobago was een eiland geworden, grotendeels vanwege de stijging van de zeespiegel die het van Venezuela scheidde tijdens het laatste smelten van de ijskappen ongeveer 10.000 jaar geleden. De unieke omgevingsomstandigheden, de ligging en de geologie van de twee eilanden maken een wereld van verschil als het gaat om de rijkdom aan biodiversiteit en ecologie boven en onder de oceaan.

Gevormd door de zee

Omdat Curaçao uit de zee is voortgekomen, is alles wat op Curaçao leeft gemigreerd van het vasteland en in de loop van de tijd geëvolueerd. Dit betekent dat Curaçao een veel lagere diversiteit op het land heeft in vergelijking met Tobago, dat zijn biodiversiteit heeft behouden na de scheiding van Zuid-Amerika.

Er zijn een paar endemische soorten op Curaçao, zoals het witstaarthert, de drieschalige grondslang en de bruinkeelparkiet. Het landschap van Curaçao is een semi-aride omgeving. De flora bestaat uit stands die worden gedomineerd door doornige acacia.

Giraffen van de Afrikaanse savanne passen misschien precies in het Curaçaose terrein, knabbelend aan de acaciabladeren. Andere veel voorkomende bezienswaardigheden op Curaçao zijn de warawara-vogels met de noordelijke kuif die de wegen vaak bezoeken voor verkeersdoden, en leguanen die vaak verkeersdoden worden. Curaçao is de thuisbasis van de bedreigde diersoorten.

Boka Ascencion, Curaçao. – Anjani Ganase

Tobago daarentegen is het klassieke natte tropische Zuid-Amerikaanse regenwoud met een veel hogere biodiversiteit door de verbinding met het Zuid-Amerikaanse vasteland. Tobago heeft een paar endemische soorten, zoals de Tobago-valse koraalslang en de Bloody Bay-gifkikker.

Curaçao heeft geen rivieren; regen verzamelt zich in het poreuze gesteente en stroomt snel naar de oceaan. Geen rivieren betekent geen rivierbeddingen of rivierbeddingecosystemen, in plaats daarvan bieden zoutwaterinhambaaien een extreem zoute omgeving voor het leven van flamingo’s, maar het is ook waar zout werd geoogst. De natuur van Tobago is afhankelijk van de waterwegen; het grondwater maakt de groei mogelijk van een reeks fruitbomen en landbouw, wat tot de jaren zestig de steunpilaar van Tobago was.

Curaçao is beneden net zo magisch als Tobago boven water. Met dergelijk helder tropisch water kunnen we enkele van de mooiste riffen in het Caribisch gebied bekijken. De rifstructuur met aanzienlijke koraaldiversiteit en groei ondersteunt een rijkdom aan zeeleven. Er zijn nog maar heel weinig locaties in het Caribisch gebied waar nog steeds rifgemeenschappen zijn die een afspiegeling zijn van de riffen van de jaren vijftig en zestig.

Dit wordt zeker niet waargenomen in Tobago. De ondiepe riffen van Curaçao, blootgesteld aan golven, zitten vol met vertakte elandhoorns, vuurkoralen en bedden van vingerkoraal, en naarmate je dieper gaat, zijn er rotssterren- en bergsterkoralen met hersenkoralen, zeepluimen en zeewaaiers ertussen. Op de riffen van Tobago is aanzienlijk koraal verloren gegaan en hoewel er nog veel rots- en bergkoralen zijn, zijn veel riffen overwoekerd door zeepluimen en zeewaaiers.

In het water als op het land

Voor beide eilanden geldt dat het land erboven een directe invloed heeft op het onderwaterleven beneden. Curaçao is, net als Tobago, vatbaar voor afvloeiing en vervuiling die de poreuze kalksteen van koraalrots binnendringt. Het belang van beheer en bescherming van verbonden ecosystemen boven en onder water die gezonde en veerkrachtige koraalriffen en bossen in stand houden is belangrijk.

Koraalriffen rond Tobago worden bedreigd door een gebrek aan afvalwaterbeheer, verergerd door grote kustontwikkelingsprojecten zoals huisvesting, hotels, winkelcentra en infrastructuur voor cruiseschepen. Dit patroon dat ontwikkeling op het land bevordert, waardoor de riffen kunnen worden vernietigd, is in het hele Caribisch gebied gemeengoed geweest.

Curaçao heeft een onderzoeks- en beheersautoriteit die verantwoordelijk is voor de gezondheid van nationale parken op zee en op het land. Bezoekers betalen ongeveer US $ 15 om de parken te betreden, en parkwachters zijn aanwezig om de regels te handhaven en ook om de kennis over de rijke ecologie en natuurlijke historie van het park te delen.

Delen van de parken zijn beschermd vanaf het hoogste punt tot de kust- en mariene zones en bestrijken de volledige reikwijdte van richel tot rif. Dit is iets dat nog niet volledig wordt gewaardeerd in Tobago. We hebben het geluk om de Main Ridge sinds 1768 te behouden, maar nog steeds om de verbinding te maken tussen een gezonde bergkam en gezonde riffen. Instandhouding van ecosystemen van richel tot rif kan winst opleveren voor de duurzaamheid en het beheer van de natuur (op het land en in de oceaan) die bezoekers en hun inkomsten naar het land trekt.

Bron: Persbureau Curacao