Edwin Koopman
Deze zomer stond Venezuela op zijn kop met demonstraties tegen de regering van Nicolas Maduro. Nu blijven de Venezolanen thuis uit angst voor repressie, teleurgesteld in hun leiders. Alleen de Resistencia, een harde kern van jongeren gaat door.
Op de slaapkamer van Juan Pablo Pernalete ligt het rugzakje dat hij droeg op de dag dat hij werd doodgeschoten, samen met zijn pet, een boek, zijn bril en een Venezolaanse vlag. “Dat is alles wat hij bij zich had,” zegt zijn moeder Elvira. Ze huilt onafgebroken. “En daarom noemen ze hem een misdadiger en een terrorist.” Op een paar spullen na hebben Juan Pablo’s ouders zijn slaapkamer moeten leeghalen. “Bij andere slachtoffers is de politie langs gekomen om alles te vernielen en in beslag te nemen.”
De 20-jarige economiestudent was een van de vele duizenden jongeren die deze zomer de straat op gingen tegen Maduro. Hij was ook een van de meer dan honderd doden die zijn gedood door de militaire politie. De protesten begonnen in april. Maduro had het parlement waar de oppositie de meerderheid heeft buiten werking gesteld, burgemeesters van de oppositie laten oppakken en politieke leiders laten vervolgen.
Veel protesterende burgers zijn bang geworden voor de repressie
Nieuwe grondwet
In reactie op het volksverzet hiertegen bedacht Maduro een nieuwe list, genaamd Grondwetgevende Vergadering. Die zou een nieuwe grondwet schrijven. Zodra die ‘Vergadering’ vol Maduro-aanhangers begin augustus was geïnstalleerd trok zij alle macht naar zich toe, inclusief de taken van het parlement. “Wij hebben nu alle macht,” zei Maduro tevreden: “Het is afgelopen met de sabotage.”
Vier maanden had de stad vol gestaan met honderdduizenden protesterende burgers. Sinds eind juli is het weer rustig. Velen zijn bang geworden voor de repressie. “Ik heb de leeftijd niet meer om te rennen voor traangas,” zegt een 72-jarige ondernemer die anoniem wil blijven. Voor het eerst in jaren demonstreerde hij mee, maar nu heeft hij het weer gehad. Daarnaast zijn veel mensen teleurgesteld in de eigen politici. Tussen de vele leuzen over “Maduro, dictator” staat ook “MUD verraders” op een muur, verwijzend naar het platform van oppositiepartijen.
Resistencia
Een demonstratie voor de doden, een maand na de laatste rellen, trekt maar een paar duizend mensen. Ze lopen met de namen van slachtoffers en politieke gevangenen op borden. Op een afstandje staat een groepje jongeren toe te kijken, opgetuigd met maskers, sjaals en gasmaskers, alsof ze naar de oorlog gaan. Ze noemen zich Resistencia en vormden tijdens de massademonstraties de stoottroepen, die de strijd met de oproerpolitie aangingen. De regering beschouwt hen als terroristen. Op muren worden de letters VR gespoten: “Venezuela Resistencia”.
“De mensen hebben ons in de steek gelaten,” zegt een 22-jarige student bedrijfskunde die zich voor de veiligheid Swat-resistencia (‘ME-verzet’) laat noemen – de naam die hij op Instagram gebruikt. Hij vindt deze demonstratie waardeloos. “Ze lopen een paar blokjes en ze zingen en zingen, daar bereik je niks mee. Vorige maand hadden we hele snelwegen zo vol dat er niemand meer bij kon.”
In de regionale verkiezingen van 15 oktober gelooft hij ook niet: “De oplossing ligt op straat.” De oppositieleiders zijn veel te soft, vindt zijn vriend met gasmasker die zich Choqueprimos (‘stoottroepen’) noemt: “Kun je iemand vertrouwen die met een tiran onderhandelt? Wij gaan door met straatacties.”
Elvira Pernalete graait thuis in een zak vol foto’s en diploma’s van haar zoon en vertelt. Over de schoenen die hij weggaf aan een dakloze, de straathonden die hij adopteerde en de brief die hij schreef als jongetje van twaalf: “Laat er vrede zijn voor iedereen, of je nu van de regering bent of van de oppositie, het maakt niet uit, we zijn één land.”
Laat er vrede zijn voor iedereen, of je nu van de regering bent of van de oppositie
De omgekomen Juan Pablo Pernalete
Dankzij de inmiddels naar Brazilië gevluchte hoofdaanklager Luis Ortega weten ze dat Juan Pablo werd gedood door een traangasgranaat die recht op hem werd afgevuurd en hem trof op het hart. Ortega werd juist om haar kritische houding door de Grondwetgevende Vergadering ontslagen. Sindsdien heeft politie noch justitie iets van zich laten horen.
Strafhof Den Haag
De organisatie van 35 onafhankelijke staten op het Amerikaanse continent (OAS) is eind vorige week begonnen met hoorzittingen over de repressie in Venezuela. Op basis van getuigenissen van slachtoffers zal de OAS bekijken of Venezuela kan worden aangeklaagd bij het Internationaal Strafhof in Den Haag.
“Hier in Venezuela is geen echte bereidheid om iets tegen de straffeloosheid te doen,” zegt Gonzalo Himiob van Foro Penal. Volgens de organisatie kwamen in totaal 101 betogers door repressie om het leven. Een kleine duizend betogers zouden er nog vastzitten.
Bron: Trouw