Peter de Waard

Ondanks de coronacrisis blijven multinationals hun aandeelhouders fêteren. Volgens onderzoek van Oxfam zullen 32 van de meest winstgevende multinationals dit jaar hun winsten nog eens met 109 miljard dollar opvoeren.

Daarnaast wordt het overgrote deel van die winst overgeheveld aan aandeelhouders in de vorm van dividend of door inkoop van eigen aandelen. Tot de 32 behoren de Big Tech (Microsoft, Apple, Facebook, Alphabet, enz), farmacieconcerns als Pfizer, Merck en Johnson & Johnson, voedingsmiddelenbedrijven als Procter & Gamble en Nestlé en ook ASML, nu het grootste bedrijf op de Nederlandse beurs

Oxfam komt met het onderzoek Power, Profits and the Pandamic vanwege het feit dat precies zes maanden geleden de WHO de uitbraak van het coronavirus officieel tot pandemie bestempelde.

Volgens Maarten de Vuyst, bedrijvenexpert Oxfam Novib, heeft de coronacrisis niet tot een omslag in het economisch denken geleid. Een klein aantal supermiljardairs, zoals Jeff Bezos van Amazon, Bill Gates van Microsoft en Mark Zuckerberg van Facebook, hebben hun vermogen met miljarden zien toenemen. Daarentegen zijn wereldwijd 500 miljoen mensen in armoede geraakt en hebben nog eens 400 miljoen mensen hun baan verloren.

430 miljoen mkb-bedrijven dreigen failliet te gaan. Hoewel banken zijn opgeroepen dit jaar het dividend te passeren en dat deels ook doen, gaat het overgrote deel van hun winsten direct naar de aandeelhouders in plaats van dat zij die besteden voor investeringen en het veiligstellen van banen voor de toekomst of het opbouwen van buffers.

Van 2016 tot 2019 hebben de 59 meest winstgevende bedrijven 2000 miljard dollar aan winsten uitgekeerd – een pay-out ratio van 83 procent. Dit jaar zal dat 87 procent zijn. State Street Global Advisers zegt dat de pay-out ratio voor de S&P 500, de 500 grootste Amerikaanse beursbedrijven, in het eerste halfjaar steeg tot 72,24 procent tegen 47,72 procent in het eerste halfjaar van 2019. Deels heeft dat te maken dat de winst bij die 500 ondernemingen per saldo in het tweede kwartaal wel degelijk daalde.

‘Tien van de grootste kledingmerken ter wereld keerden vorig jaar 21 miljard dollar aan dividend uit, terwijl in Bangladesh 2,2 miljoen werknemers hun baan verloren door het annuleren van bestellingen door grote modemerken‘, stelt Oxfam over de gulheid van de bedrijven ten opzichte van hun aandeelhouders.

De Vuyst: ‘Het is niet meer uit te leggen dat grote bedrijven en hun aandeelhouders zulke winsten maken terwijl gewone mensen de prijs betalen.’ Oxfam pleit voor een speciale coronabelasting op de winsten dat kan worden gebruikt voor het ontwikkelen van vaccins en geneesmiddelen tegen covid-19.

De Vuyst erkent dat de selectie is gemaakt op grond van winstgevendheid: ‘Bedrijven zoals de big four uit de tech wereld die buitensporig meer omzet halen uit of tijdens deze pandemie’. ‘Maar het zijn echt niet alleen de winstgevende bedrijven die met de beursbonanza zijn meegegaan’ zegt De Vuyst. Ook multinationals die hun winsten hebben zien dalen of in de verliezen zijn geraakt, keren nog op grote schaal dividend uit.

De zes grote olieconcerns in de wereld (Exxon Mobil, Total, Shell, Petrobas, Chevron en BP) verloren in het eerste halfjaar 61 miljard dollar, maar wisten toch hun aandeelhouders nog 31 miljard dollar te geven. Tegelijkertijd ontsloegen ze duizenden werknemers.

In het rapport noemt Oxfam 400 bedrijven die meer winst aan de aandeelhouders uitkeren, terwijl ze tegelijkertijd werknemers ontslaan en/of overheidssteun hebben aangevraagd.

Bron: De Volkskrant.nl