Opinie: De knellende band van het Koninkrijk leidt tot een sfeer van ruzie
en drijft de landen steeds meer uiteen.
Op 15 december is het 60 jaar geleden dat het Statuut voor het Koninkrijk werd opgesteld, de Grondwet van Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten. Een bijzonder feestelijke gelegenheid wordt dit niet.
Nederland heeft in het kader van het Koninkrijk dit jaar verschillende keren ingegrepen in het bestuur van de andere landen. Aruba kreeg een aanwijzing over de overheidsfinanciën, Sint Maarten kreeg een onderzoek naar corruptie en vriendjespolitiek. Ook op Curaçao moest de afgelopen jaren meermaals worden ingegrepen.
Volgens het Statuut is het Koninkrijk verantwoordelijk voor mensenrechten, rechtszekerheid en goed bestuur in elk van de landen. Het verzekeren van deze ‘waarborgen’ komt in de praktijk vooral op de schouders van Nederland. Er is geen Koninkrijksregering, alleen een Rijksministerraad, waar ons land altijd een meerderheid heeft. En er is geen Koninkrijksparlement, belangrijke beslissingen worden genomen in de Tweede Kamer, waar inwoners van Aruba, Curaçao en Sint Maarten niets over te zeggen hebben.
Autonomie
Het Statuut is eigenlijk een soort echtscheidingsdocument. Na de onafhankelijkheid van Indonesië was het idee dat de overige koloniën ook snel hun eigen weg zouden gaan. Het Statuut bood Nederland de mogelijkheid om koloniën meer autonomie te geven, maar tegelijkertijd toezicht te houden op de overgang naar onafhankelijkheid. In 1975 werd Suriname onafhankelijk. De eilanden in de Cariben werden in 1954 omgedoopt tot de Nederlandse Antillen. Door de geringe omvang van de eilanden en de onderlinge wedijver bleek onafhankelijkheid van dit land geen echte optie.
In 1986 wilde Aruba een ‘status aparte’, in 2010 scheidde de rest. Sint Maarten werd een autonoom land, Bonaire, Saba en Satia werden onderdeel van Nederland. Nieuwe verhoudingen vroegen ook om heldere verantwoordelijkheden. SP en VVD hebben in 2010 aangedrongen op herziening van het Statuut. Een meerderheid in de Tweede Kamer besloot echter anders. Nederland saneerde wel de schulden, maar liet na voldoende waarborgen en zekerheden in te bouwen voor goed bestuur.
2010 gaf mensen op Curaçao en Sint Maarten hoop, maar leidde tot teleurstelling. Door slechte screening en gebrekkige controle kwamen bestuurders aan de macht die gevoelig bleken voor corruptie en vriendjespolitiek. Ook slecht financieel beleid leidde ertoe dat de bemoeienis van Nederland alleen maar groter werd. Dat geldt ook voor Aruba, dat vanwege slecht financieel beleid eveneens te maken kreeg met ingrijpen. De weerstand tegen bemoeienis vanuit Nederland blijft groeien, de premier van Aruba ging deze zomer zelfs in hongerstaking.
Het is tijd voor verandering. Nederland kan goed bestuur niet afdwingen als bestuurders op de eilanden dat niet willen
Onze landen hebben eeuwenoude banden, die wij voor de toekomst graag willen behouden. De knellende band van het Koninkrijk leidt echter tot een sfeer van ruzie en achterdocht en drijft ons steeds verder uiteen. Om een gezamenlijke toekomst mogelijk te maken moeten de verantwoordelijkheden tussen de landen helder worden. Wat ons betreft gaan onze landen samenwerken op basis van gelijkwaardigheid en volgens duidelijke afspraken.
Het is tijd voor verandering. Nederland kan goed bestuur niet afdwingen als bestuurders op de eilanden dat niet willen. We kunnen wel hulp bieden op het moment dat de eilanden ons daarom vragen. Dat kan in de vorm van een gemenebest, een verband van onafhankelijke staten. Wij hebben hiertoe gezamenlijk een initiatiefnota ingediend, die vandaag in de Tweede Kamer wordt besproken. Politici op de Antillen hebben in het verleden al vaker gepleit voor een vorm van gemenebest, zoals begin jaren zeventig ‘Betico’ Croes, voorvechter van een autonoom Aruba. In ons land maakte minister Hirsch Ballin in 1990 al een Schets van een Gemenebestconstitutie voor het Koninkrijk.
Nederland zou met elk land een verdrag kunnen sluiten over samenwerking, waarbij wordt aangesloten bij de wensen en behoeften van elk eiland. Het is aan de bevolking om te bepalen hoe nauw de bestuurlijke band met Nederland wordt en welke taken door ons land worden uitgevoerd. Wij kunnen daarbij voorwaarden stellen, zodat we die verantwoordelijkheid ook echt kunnen waarmaken.
De bevolking van elk eiland blijft volledig vrij om haar eigen toekomst te bepalen en de hulp van Nederland op te zeggen. Daardoor kunnen de eilanden werkelijk autonoom worden, maar kan onze eeuwenoude vriendschap behouden blijven.
Bron: Volkskrant
Het probleem is dat het veel lokale politici niet echt kan schelen mocht Nederland besluiten het Koninkrijk op te blazen. Zij zitten altijd goed. Zij zijn vrij om, wannneer hun dat uitkomt, hun niet met hun prestaties in de pas lopende hoge salarissen en fringe benefits, naar een nog hoger niveau op te krikken.
En als het schip dreigt te zinken hebben ze voldoende “gespaard” om de rest van hun leven elders rustig door te brengen.
De achterblijvers zijn de pineut.
Daar de druk in zowel rechts als links Nederland aan het toenemen is en de niet denkende massa alhier zich graag in ruil voor een mandje verroeste blikken met verlopen inhoud laat paaien om op leeghoofden en opportunisten te stemmen, is het oppassen geblazen voor allen die niet voldoende gespaard hebben om deze politici straks na te kunnen reizen !
De Volkskrant berichtte op 1 december 2014 dat het verstandig zou zijn van het Koninkrijk een Gemenebest te maken. Er is hier – naar onze mening – sprake van het na-ijlend effect van de remmende voorsprong. Om het gemenebest goed te verkopen wordt Hirsch Ballin genoemd samen met Betico Croes. Die hadden een heel andere opvatting over de invulling van een gemenebest dan thans zo lichtvoetig wordt voorgesteld door de SP en de VVD en nog subliem wordt uitvergroot door onze onafhankelijke pers. Evenals de onjuiste stelling dat het Statuut eigenlijk een echtscheidingsdocument is. Dat is het dan sinds kort, maar dat was het zeker niet in 1954. Twee maal links is ook rechts. Zonderlinge bedgenoten de VVD en de SP, die nu zo’n welgemeende reclame maken voor het Gemenebest. Misschien is een passende Nederlandse aanpak, die door Real Madrid werd voorgestaan. Geweldige oplossing als je geld nodig hebt. Het aantrekken van multinationals is niet nodig, dus er is ook geen ruling van de Nederlandse belastingdienst noodzakelijk. Het naakte eigenbelang openlijk volgen is cool, vooral in bestuurlijke kringen en zonder verhullende verpakking. In de politiek en het voetbal is alles mogelijk. De NOS meldde op 28 november 2014 ‘dat Real Madrid het kruis uit zijn clublogo heeft verwijderd als gevolg van een driejarig sponsorcontract met de Nationale Bank van Abu Dhabi, dat 90 miljoen euro opbrengt.’ Prettige vorm om het uw islamitische geldschieter naar de zin te maken. Principes verkopen voor geld. Daar zijn we gevoelig voor in het Koninkrijk. Nederland zal geen bakken vol met geld bieden voor het gemenebest. Wie wel? Er zijn genoeg belangstellende partijen die geld willen overmaken naar de eilanden, maar tegen welke tegenprestaties? Zo meteen IS op de stoep of een andere haatdragende bankier? Renée van Aller en John de Vries
De meeste intelectuele Antillianen wonen en werken elders, en hebben geen stemrecht aldaar, hebben ze dit wel zoals Hollanders die elders wonen en werken dan zal het politieke plaatje compleet veranderen. De haagse politiek en de heersende corupte Antiliaanse politiek werken de lokale domheid via het eenzijdige onderwijs in de hand, verdeel en heers politiek.
Je kunt stellen alle politiek denkt alleen aan zich zelf en niet aan het volk, al propageren ze het tegengesteld.
In verband met het debat van vandaag over bovenstaande in de Tweede Kamer zou ik gaarne het volgende willen opmerken.
In de nota van de heren Van Raak en Bosman staat het onderstaande te lezen:
Het is aan de bevolking om te bepalen hoe nauw de bestuurlijke band met Nederland wordt en welke taken door ons land (= Nederland) worden uitgevoerd. Wij kunnen daarbij voorwaarden stellen, zodat we die verantwoordelijkheid ook echt kunnen waarmaken. De bevolking van elk eiland blijft volledig vrij om haar eigen toekomst te bepalen en de hulp van Nederland op te zeggen. Daardoor kunnen de eilanden werkelijk autonoom worden, maar kan onze eeuwenoude vriendschap behouden blijven.
Ik zou hier het volgende op willen zeggen.
De meerderheid van de Curaçaose bevolking is nog onontwikkeld en politiek slecht geïnformeerd door bepaalde omstandigheden buiten hun schuld (onderwijs, sociale problematiek). De bevolking is hierdoor uiterst kwetsbaar voor manipulatie door politici en partijen die slechts uit zijn op macht en bewegingsvrijheid om des te beter te kunnen zorgen voor hun eigen belangen.
Zo zijn er politici die niets liever willen dan de consensusrijkswetten schrappen om Justitie en Financiën te kunnen beheren naar eigen goeddunken.
We hebben kunnen constateren waartoe dit heeft geleid: een aanwijzing voor Curaçao. Maatregelen voor Aruba en Sint Maarten.
In het belang van de bevolking zou ik daarom willen pleiten voor wat meer geduld. Over 20, 30 jaar is de bevolking misschien rijp voor volledig eigen bestuur onder competente bestuurders.
Het idee van een Gemenebest zou ik daarom voorlopig willen opschorten.
Verder zet ik mijn vraagtekens bij de zinsnede ‘eeuwenoude vriendschap’. Daarop valt nogal wat af te dingen, lijkt me.
drs F.W. de Haas