Seije Slager
Donald Trump sluit gratie voor zijn veroordeelde ex-medewerker Paul Manafort niet uit. Die hielp hem, bleek deze week, aan informatie over het onderzoek van speciaal aanklager Mueller.
Speciaal aanklager Mueller, die de mogelijke banden tussen de Trump-campagne en Rusland onderzoekt, hield zich de afgelopen tijd opvallend stil. Waarom barstte Trump dan, schijnbaar zonder aanleiding, zo vaak uit in twitter-tirades tegen dat onderzoek?
Het antwoord luidt misschien wel: Trump wist heel goed waar Mueller achter de schermen mee bezig was. Naar deze week bleek hadden zijn advocaten een akkoord gesloten met de advocaten van Paul Manafort om vertrouwelijke informatie uit te wisselen. Dat is zeer omstreden, omdat Manafort, Trumps voormalige campagnemanager, juist had beloofd om mee te werken met speciaal aanklager Mueller, in ruil voor strafvermindering.
Zo’n overeenkomst om informatie uit te wisselen, een joint defense agreement, wordt wel vaker gesloten tussen advocaten van partijen die in een strafzaak min of meer aan dezelfde kant staan. Zo kunnen die hun verdediging coördineren, zonder de vertrouwelijkheid te schenden van wat er besproken wordt tussen een advocaat en diens cliënt. Normaal gesproken vervalt die vertrouwelijkheid als een advocaat er met anderen over praat. Dan kan zo’n advocaat zelfs gedagvaard worden om onder ede te getuigen over wat hij met zijn cliënt besproken heeft.
Benadeling
Waar dergelijke overeenkomsten nooit voor bedoeld zijn, is om een geheim kanaal te openen tussen twee partijen die aan verschillende kanten van een onderzoek staan. In dit geval dus Manafort, die officieel had toegezegd mee te werken aan het onderzoek van Mueller, en Trump, die onderzocht wordt door diezelfde Mueller. Dan kun je op je vingers natellen dat één kant van het onderzoek benadeeld wordt. De meeste juridische experts in de VS hadden nog nooit van zo’n constructie gehoord en discussiëren nu over de vraag of die wel rechtsgeldig is.
Deze stilgehouden samenwerking tussen de advocaten van Manafort en Trump kan de buitengewone stap verklaren die speciaal aanklager Mueller deze week nam: hij verklaarde dat Manafort de voorwaarden van zijn strafvermindering geschonden heeft, en wat hem betreft opgeborgen kan worden in de gevangenis. De meeste juridische experts in de VS hadden ook dat nog nooit meegemaakt: een aanklager die een kroongetuige publiekelijk bij het grofvuil zet.
Machtsmisbruik
Dat kan betekenen dat Paul Manafort, die al is veroordeeld voor enkele financiële delicten, de rest van zijn dagen achter de tralies moet slijten. Of toch niet? Trump zei deze week in een interview dat de mogelijkheid om Paul Manafort gratie te verlenen ‘niet van tafel is’. Dat zou ‘onacceptabel machtsmisbruik’ zijn, reageerde Mark Warner, de hoogste Democraat in de inlichtingencommissie van de Senaat. “Gratieverlening mag geen politiek instrument worden van de president om zichzelf en zijn vrienden te beschermen.”
Een aanklager die een kroongetuige publiekelijk bij het grofvuil zet, de meeste juridische experts hadden dat nog nooit meegemaakt
Wat dit allemaal betekent voor het Mueller-onderzoek, dat volgens de geruchten bijna voltooid is, daarover is Amerika nog niet uitgespeculeerd. Hebben de advocaten van Trump de verdediging goed dicht kunnen timmeren, met dank aan de informatie die via Manafort uit de keuken van Mueller kwam? Dat is goed mogelijk. Maar sommige ‘fans’ van Mueller hopen op een sensationelere ontknoping: als de overeenkomst tussen de advocaten van Manafort en Trump inderdaad niet rechtsgeldig was, dan is datgene wat ze met hun cliënten bespraken niet meer vertrouwelijk. Dan kan Mueller hen binnenkort persoonlijk uitnodigen voor een heel interessant verhoor.
Lees ook:
Speciaal aanklager Robert Mueller zit niet stil, ondanks radiostilte
De afgelopen tijd was het stil rond het onderzoek van speciaal aanklager Robert Mueller naar de gang van zaken rond de door Trump gewonnen presidentsverkiezingen. Maar dat hij stil is, betekent niet dat hij stil zit.
Bron: Trouw