DEN HAAG — Het voortijdig opheffen van financieel toezicht dat bij Rijkswet is vastgelegd zou tot aanzienlijke risico’s leiden voor Curaçao en St. Maarten. Dat antwoordt minister Liesbeth Spies op vragen van de Tweede Kamer over het jaarverslag van het ministerie van Koninkrijksrelaties voor 2011.
In het verslag schrijft Spies onder meer dat het College financieel toezicht (Cft) hard heeft gewerkt aan de samenwerking met de overheden van beide landen.
“Het jaar 2011 laat zien dat de landen sterker dan voorheen aan de slag moeten met de adviezen van het Cft, zodat het toezicht op basis van de Rijkswet op termijn overbodig wordt”, aldus de minister in de toelichting.
Leden van de Tweede Kamercommissie Koninkrijksrelaties vroegen hierover uitleg. Ze wilden onder meer weten wat de minister bedoelde met deze opmerking.
“Vindt u dit vooruitzicht op dit moment realistisch en aan welke voorwaarden zouden de landen moeten voldoen? Welk financieel risico zou Nederland lopen wanneer het toezicht wordt opgeheven?”, aldus de commissie in een gezamenlijke brief aan de minister.
De minister legt vervolgens uit dat de Rijkswet financieel toezicht vijf jaar na de inwerkingtreding wordt geëvalueerd en dat de Rijksministerraad dan per land besluit of het toezicht beëindigd kan worden of met drie jaar wordt verlengd.
Voorwaarde voor het beëindigen van het toezicht is dat een land drie achtereenvolgende jaren een sluitende begroting heeft.
“Op een oordeel en advies van die (evaluatie) commissie wordt uiteraard niet vooruitgelopen. De Rijkswet financieel toezicht is enerzijds gericht op een groeiproces bij de landen in de financiële huishouding (…) en voorkoming van risico’s voor Koninkrijkspartners onderling anderzijds. Een te vroege opheffing van het toezicht verhoogt die risico’s aanzienlijk”, aldus Spies.
Gunstige leningen
In de Rijkswet financieel toezicht is overigens ook geregeld dat Curaçao en St. Maarten tegen een gunstig tarief obligatieleningen kunnen uitschrijven en dat Nederland zich verplicht inschrijft, schrijft Spies.
Meteen na de ontmanteling, op 15 oktober 2010, heeft Curaçao een vijftal obligatieleningen uitgeschreven voor een totaalbedrag van 1,65 miljard gulden, waarop Nederland zich heeft ingeschreven. St. Maarten heeft op 21 oktober 2010 en 12 oktober vorig jaar via dezelfde constructie 328 miljoen gulden van Nederland geleend.
De obligatieleningen hebben looptijden van vijf tot dertig jaar en zijn dus ook nog niet afgelost of in een lening met een nieuwe looptijd omgezet. De minister schrijft verder dat er veel overleg plaatsvindt tussen de regeringen van Curaçao en St. Maarten en het Cft en dat ze van St. Maarten geen formeel verzoek heeft ontvangen om het financieel toezicht te beëindigen, maar dat de Curaçaose regering op zijn minst de mogelijkheid tot beëindiging geregeld wil zien.
“Curaçao heeft in aanloop op de Koninkrijksconferentie 2011 het standpunt ingenomen dat een land binnen het Koninkrijk het recht zou moeten hebben onder andere de Rijkswet financieel toezicht op te zeggen.”
De overige antwoorden van Spies hebben vooral betrekking op de samenwerking binnen het Koninkrijk. Ze herhaalt dat de subsidie aan de Antilliaanse Medefinancieringsorganisatie (Amfo) dit jaar ten einde loopt en zowel Curaçao als St. Maarten geen definitief besluit heeft genomen over de overname van de subsidiëring.
De Tweede Kamer vroeg in navolging van de Algemene Rekenkamer ook naar de doelmatigheid van de samenwerkingsprogramma’s.
Spies antwoordt hierop dat de doelmatigheid van Amfo na afloop van de projecten geanalyseerd zal worden en dat de FDA deze week een onderzoek is begonnen naar de effectiviteit van subsidies.
Met betrekking tot de Sona verwijst ze naar haar werkbezoek.
“In de nieuwe beheersovereenkomst met Sona is veel aandacht besteed aan onder andere de wijze waarop in de rapportages de voortgang en het bereiken van de doelstellingen van de afzonderlijke programma’s op hoofdlijnen voortaan moet worden beschreven en in financiële overzichten gepresenteerd.”