28 C
Willemstad
• vrijdag 29 maart 2024

Extra | Journaal 28 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Wednesday, March 27, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 27 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Tuesday, March 26, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 26 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Monday, March 25, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...
- Advertisement -spot_img

RTL | Slavenregisters Curaçao online: ‘Dit is een manier om je familie terug te krijgen’

HomeMediaRTL | Slavenregisters Curaçao online: 'Dit is een manier om je familie...
Archivaris Modianne Cathalina van het Nationaal Archief Curacao met één van de boeken van het Curacaose slavenregister.

De slavenregisters van Curaçao komen in augustus online, zo werd vandaag bekendgemaakt. Dat is heel belangrijk voor nakomenlingen. “Je moet je familiegeschiedenis kennen om te weten wie je bent.”

In de registers staan 21.500 namen van slavenhouders en van mensen die tussen 1839 en 1863 op het eiland Curaçao in slavernij leefden. En er staat informatie in over geboorte, overlijden, verkoop en vrijkomen van slaafgemaakten. Voorheen was die informatie alleen fysiek te vinden in het Nationaal Archief Curaçao.

Voor Naomie Pieter (30) is de digitalisering op 17 augustus, de dag waarop de slavernij op Curaçao herdacht wordt, ‘héél belangrijk’. Haar ouders komen van Curaçao en op haar twintigste ging ze er voor het eerst als volwassen vrouw naartoe. Sindsdien wil ze meer weten over haar familiegeschiedenis.

‘De bolletjesslikker’

“Ik groeide op met het stereotype idee dat mensen van Curaçao bolletjesslikkers zijn. Je vraagt je af wat dat over jou zegt. Maar op Curaçao kon ik aarden. Ik zag mensen op hoge posities die op mij leken, ik kwam winkels in waar iedereen mijn taal sprak. Dat was een verademing. Ik werd daardoor nieuwsgieriger naar mijn geschiedenis.”

Haar zoektocht bracht haar terug tot 1900, toen een van haar overgrootoma’s werd geboren. “Zij zong altijd een bepaald lied van slaafgemaakten. In het Guene, een codetaal. En ze ging naar tambufeesten, vertelde mijn opa. Dat zijn oorspronkelijk feesten van slaafgemaakten om hun emoties te uiten en te protesteren. Die feesten waren tot 1939 illegaal.”

Die wetenschap maakte dat Naomie zichzelf beter snapt. “Mijn overgrootoma schaamde zich dus niet en ging naar die illegale feesten. Dat vind ik stoer en ik dacht: vandaar dat ik zo rebels ben. Want ik zie dat niet terug in mijn ouders en grootouders.”

Naomie Pieter Naomie Pieter
© Naomie Pieter

Ook voor de 54-jarige Charlton Marcos – opgegroeid op Curaçao – is het beter weten wie hij is en waar hij vandaan komt een drijfveer om zijn familiegeschiedenis uit te zoeken. Bij hem thuis werd nooit gesproken over het slavernijverleden. Uit schaamte, vertelt hij. “Het slavernijverleden was bij ons niet bespreekbaar.”

Waar die schaamte precies vandaan kwam, daar kon Charlton de vinger niet precies op leggen. “Mijn oma groeide op in armoede, met een achtergrond van slavernij. Ik denk dat dat vernederend was voor haar, want een ander deel van de familie had het heel breed.”

Charlton Marcos zoekt naar zijn familiegeschiedenis. Charlton Marcos zoekt naar zijn familiegeschiedenis. © Charlton Marcos.

Vijf jaar geleden kwam er dan toch mondjesmaat informatie los. Charlton bleef vragen stellen, googelde en deed twee jaar geleden een DNA-test. Zijn zoektocht voerde hem terug tot 1841, naar zijn overgrootoma die als hoedenvlecher werkte in de buurt Bonam.

Maar heel veel meer weet hij niet. “Ik heb minimale informatie over mijn voorouders. Nu kan ik eindelijk op zoek gaan naar wie ze waren. Ik wil weten waar ik vandaan kom. Ik heb daar altijd onrust over gevoeld. Waar komt bijvoorbeeld mijn creativiteit vandaan?”

Verschillen

Charlton ziet een groot verschil in de levens van de familie aan vaders en moeders kant. “Aan mijn moeders kant zijn mensen hoogopgeleid. Aan mijn vaders kant is dat minder. Aan die kant zit bloed van slaafgemaakten én slavenhouders. Zowel succesvolle middenstanders als mensen die bittere armoede hebben gekend. Aan die kant zie je meer de negatieve dingen die we horen over Curaçao. Ik wil snappen hoe dat komt.”

Voor Naomie betekent de digitalisering toegankelijkheid. “Als je geen geld had om naar Curaçao te gaan, kon je dus niet zoeken.” En persoonlijk hoopt ze via de registers nóg meer informatie te krijgen over haar voorouders, zodat nog meer puzzelstukjes op hun plek vallen. Want door je familiegeschiedenis te kennen, leer je jezelf beter kennen, zegt ze.

Het zorgt ook voor rust en bewustzijn, zegt ze. “Ik wist bijvoorbeeld niet dat de familie Pieter op Curaçao een stuk grond had. Ik groeide op in een arbeidersklasse in Nederland, met het idee dat zwarte mensen geen grond hebben. Als je dan hoort dat jouw familie ergens land heeft, zorgt dat voor trots.”

Kracht en hoop

Bovendien laat de geschiedenis zien welke strijd er is afgelegd. “Ik sta op de schouders van mijn voorouders. Hun strijd van de afgelopen eeuwen geeft mij kracht, trots, hoop en energie om door te gaan en te weten dat er verandering komt.”

Een slavenregister in het nationaal archief van Curaçao. Een slavenregister in het nationaal archief van Curaçao. © Coen van Galen

Naomie wil het moment vinden waarop een voorouder de naam Pieter kreeg – slaafgemaakten kregen geen familienaam. En ooit hoopt ze haar eerste voorouder op Curaçao terug te vinden. “Als je weet wie dat is, weet je ook uit welk deel van Afrika hij of zij komt. Dan zie je ineens het verleden, de toekomst en het heden.”

Ook Charlton vindt de digitale toegang van de registers ‘geweldig nieuws’. “Je moet het verleden kennen om te kunnen corrigeren, bijsturen en doorbreken. Als we niet ons verleden kennen, creëren we een toekomst die heel gevaarlijk is.”

De digitalisering

Op 17 augustus, de dag waarop het slavernijverleden op Curaçao wordt herdacht, komen de slavenregisters van Curaçao online. Het gaat om 8 registers met zo’n 21.500 namen van mensen die tussen 1839 en 1863 in slavernij leefden en om 2 boeken met vrijgelatenen, emancipatieregisters. Daarin staan nog eens 4200 namen.

In totaal staan er zo’n 12.500. unieke individuen in de database. Dat er meer namen in staan, komt omdat mensen die verkocht zijn er meerdere keren in staan.

Het Nationaal Archief van Curaçao scande de pagina’s van de boeken in. Daarnaast bestond er een transcriptie van de boeken die vijftien jaar eerder voor onderzoek was gemaakt door de Curaçaose onderzoekster Els Langenfeld.

Database

Op basis van de scans en de transcriptie maakte onderzoeker Coen van Galen van de Radboud Universiteit in Nijmegen samen met collega’s een online database aan waarin de namen van slaafgemaakten en slavenhouders nu vindbaar zijn. Dat deed hij eerder ook voor de archieven in Suriname. Bijzonder: de boeken zijn eeuwenoud, maar helemaal compleet.

In de registers staan niet alleen namen, maar ook levensgebeurtenissen zoals geboortes, overlijdens, verkoop en wie geschonken is als huwelijksgift. Dankzij de registers kunnen mensen met voorouders op Curaçao hun familie reconstrueren, zegt Van Galen. “Ze kunnen zoeken naar hun eigen voorouders in slavernij.”

Persoonlijk belang

Veel mensen hebben behoefte om uit te zoeken waar ze vandaan komen, zegt hij. “Ik weet uit ervaring met mensen met Surinaamse wortels dat de ontmoeting met eigen voorouders op papier, bewijst dat ze er zijn geweest. Ze kunnen achterhalen wat hen is overkomen. Dat is vaak een emotionele en waardevolle ontmoeting. Het is een manier om je familie terug te krijgen.”

Er is ook een wetenschappelijk belang. Door de registers kunnen biografieën worden gemaakt en kan het leven op de plantages beter in kaart worden gebracht. “Wij willen snappen hoe deze samenlevingen functioneerden. De effecten van de slavernij zien.” Want dan pas kun je de hedendaagse samenleving beter begrijpen, zegt hij.

Bron: RTL Nieuws 

Dit artikel is geplaatst in

2 reacties

  1. Zeer mooi initiatief, maar als ik zie hoe de meeste problemen op Curacao zich voordien in familie verband, dan vraag ik mij af of dit enig soelaas gaat bieden. Tevens was deze mogelijkheid er al decenia lang, je hoefde alleen even langs Archivo National te gaan. Maar dat vergde moeite en men is liever lui dan moe. Maar goed we gaan zien hoeveel mensen daadwerkelijk op zoek gaan naar de familiebanden.

Geef een reactie

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Zoeken

Recente reacties