Binnen ons Koninkrijk is de overheid onze grootste vriend, onvermoeibaar dag en nacht in de weer voor ons allemaal van de juiste politieke kleur. Natuurlijk doet de regering het altijd veel beter dan de oppositie. Als de regering het continu zo goed met ons voorheeft, waarom gaat er dan zoveel mis?
Advertentie
Nederland zucht al jaren onder een economische recessie die als een morsige inktvlek steeds groter wordt. Premier Rutte probeert de burgers aan te zetten tot consumeren, terwijl de werkloosheid stijgt, werklozen nauwelijks aan de slag komen en de burger de hand op de knip houdt. Vroeger was het de taak van de overheid om de economie te bevorderen. Nu niet meer, het is de taak van elke burger. Ondanks de blijde boodschap van economisch herstel, wil dat in werkelijkheid maar niet lukken. Premier Rutte gaat vast de Loden Leeuw winnen voor de meest irritante (en ongeloofwaardige) reclame van 2013.
De pensioenen worden uitgehold, de zorgvoorzieningen worden drastisch versoberd onder verhoging van de eigen bijdragen, kunst, musea, concertuitvoeringen en zo meer moeten bezuinigen of zichzelf opheffen.
Melle Daamen directeur van de Stadsschouwburg en tevens lid van de Raad voor Cultuur pleitte 8 en 10 december 2013 al voor opheffing van het klassieke ballet, omdat het te duur was. Zichzelf heeft hij nog niet opgeheven.
De Nederlandse pensioenfondsen moeten meer gaan beleggen in eigen land, alsof daar zoveel goed renderende instellingen en ondernemingen zijn. De overheid denkt zelfs aan hypotheekverstrekkingen door pensioenfondsen, nu de banken dat risico niet meer willen nemen. Pensioenfondsen zouden dat risico wel moeten nemen en daarmee mogelijk de pensioenen van de komende generaties laten verdampen? Ging er niet erg veel mis met hypotheken in Amerika en leidde dat niet tot een wereldwijde recessie? De burger moet binnenkort alles zelf regelen, ook het eigen pensioen maar niet teveel. Want hij moet consumeren van het kabinet. Als de burger alles zelf moet doen, dan heeft hij immers ook zelf de keuze op welke manier en hoeveel hij opzij zet voor zijn pensioen, zonder dat de overheid dat voor hem kan bepalen?
Nu schuift de regering het risico door naar volgende regeringen. Een bedrieglijk perspectief. Zonder betere werkgelegenheid is immers geen toenemende consumptie mogelijk. De taak van de regering is de economie te stimuleren. Zo niet dan kan de centrale overheid zichzelf opheffen, sinds de burger verantwoordelijk is in alle opzichten voor het eigen leven. Opheffing betekent ook een geweldige besparing, die feitelijk financieel, politiek en verantwoordelijk kan worden gemotiveerd. Maar de regering meent niet gemist te kunnen worden, daar zij ons verder moet gidsen naar een glanzende toekomst, die steeds verder achter de horizon verdwijnt.
Imagoverwoestende incidenten
Ondertussen stapelen de schandalen in het Koninkrijk zich op. Menig (politiek) bestuurder moet opstappen, wegens te nauwe banden met het bedrijfsleven, omkoping, witwassen, manipuleren en zo meer, zoals bij Vestia, Amarantis en de RABO-bank. Dit geldt ook voor vele bankiers, politieke partijen, waaronder de PPV, de VVD, het CDA en de PvdA. Er is beslag gelegd bij Hans Wiegel door boze aandeelhouders van een beleggingsfonds. Het door Wiegel beloofde rendement van 9% werd niet gehaald. Er zijn innige banden tussen de top van de VVD en het bedrijfsleven, zoals werd bevestigd door de VVD’er Ton Hooijmaaijers (wethouder in Amsterdam en gedeputeerde in Noord Holland). Hij werd recent veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf wegens witwassen, valsheid in geschrifte en omkoping. Zoals zoveel bestuurders besefte Hooijmaaijers oprecht niet dat hij iets verkeerds had gedaan, ook al had hij zich in het algemeen belang aanzienlijk verrijkt. Gezien de schandalen in de rest van het Koninkrijk en de reacties van de mogelijke verdachten uit Curaçao en Bonaire denken zij er ook zo over. Zij voelen zich onbegrepen en ten onrechte door het slijk gehaald.
Uit het rapport Integriteit 2012 van het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector (BIOS) bleek dat overheden de wettelijke regels over integriteit lang niet altijd naleven. Minister Plasterk (Binnenlandse Zaken, PvdA) riep integriteit daarna uit tot speerpunt van zijn beleid. In het Jaarboek Integriteit 2013 schreef hij:
“De overheid is een kwetsbare en dienende instantie waaraan desondanks veel macht wordt toevertrouwd. Elk reëel, of als zodanig ervaren, misbruik van die macht tast het vertrouwen in de overheid aan.”
Moreel kompas
Ook in de rest van het Koninkrijk gaat het bestuurlijk niet 100%, zoals blijkt uit enkele uitdijende schandalen in Bonaire en Curaçao. Het lijkt erop of de Nederlandse overheid actief betrokken is bij de misstanden die ontstaan zijn in Bonaire. In ieder geval is er niet tijdig ingegrepen toen Nederlandse ambtenaren het eigen belang te opvallend lieten prevaleren. De kosten van corruptie zijn enorm: wereldwijd een biljoen dollar per jaar. Het doet zich voor in alle lagen van de maatschappij. Ondanks alle wetgeving en integriteitscodes (ondermeer de code Tabaksblat en BIOS) is onbetamelijk gedrag van bestuurders en politici alleen maar toegenomen, evenals cliëntilisme. Misschien valt het ook meer op dat het steeds dezelfden zijn die een graantje meepikken ten koste van de rest van de maatschappij. De routineuze intensiteit van betalingen door bedrijven en particulieren aan prominente politici is het wezenlijk alarmerende element in al deze (on)bekende affaires.
Kennelijk is er zo’n nauwe relatie tussen politici en parlementariërs in het Koninkrijk dat de volksvertegenwoordiging de regering niet altijd voldoende controleert. Minister Irausquin sprak zijn afkeuring nog niet uit over de steil stijgende overheidsuitgaven, die politiek verscholen werden in een suppletoire begroting, terwijl de overheidsuitgaven niet zouden stijgen. Ook sprak geen AVP-parlementariër zijn afkeuring daarover uit. Mag een AVP-parlement eigenlijk wel een AVP-regering controleren?
Politiek vandalisme?
Tot ieders verassing heeft de minister van Justitie van Sint Maarten Dennis Richardson op zondag 8 december 2013 op de Volkskrantconferentie over de toekomst van het Koninkrijk meegedeeld, dat Sint Maarten wel een lossere verhouding wenst met Nederland. In de toelichting daarop in de Daily Herald van Sint Maarten wordt de indruk gewekt dat het gaat om stijgende politieke frustratie van Sint Maarten over de Nederlandse bemoeienis met landszaken. Vermeld wordt het verplichte onderzoek naar vermeende integriteitschendingen van het landsbestuur en de gezamenlijke Centrale Bank die Sint Maarten heeft met Curaçao. Zijn uitlatingen waren muziek in de oren van Nederlandse politici die het Koninkrijk willen ‘opfrissen’.
Nederland kan niet beslissen dat een van de eilanden het Koninkrijk moet verlaten ook al wordt dat regelmatig als mogelijkheid aangedragen. Professor Oostindie had gelijk. De bevolking wil niet onafhankelijk worden en niet afhankelijk zijn van politiek wisselende meningen daarover. Standpunten van politici zijn meestal gericht op het eigen belang. Zonder toezicht van het eigen parlement en van de Rijksministerraad kunnen bestuurders immers doen wat ze willen. Dat is niet altijd in het belang van het Land. Het hele Koninkrijk heeft een verbeterde parlementaire controle nodig. De eerste politicus die eerlijk toegeeft dat hij iets verkeerd heeft gedaan, moet helaas nog opstaan. Een onafhankelijk orgaan dat het integriteitonderzoek in Sint Maarten doet, is gewenst. Het is opportuun als Sint Maarten een sluitende strategie ontwikkelt hoe met eventuele onaangename waarhedenmoet worden omgegaan. Zoals de Schrift zegt: Geef de keizer wat des keizers is en Gode wat Gods is (Mattheus 22, vers 21). Voorkom zelf het maken van fouten, voer zelf deugdelijk bestuur door. Nederland kan zich beter richten op herstel en het voorkomen van eigen fouten, dan is er rust in het Koninkrijk. Er moeten geen onverstandige uitspraken worden gedaan, die de onderlinge verhoudingen verder onnodig onder druk zetten en aanzetten tot ongewenste overhaaste politieke beslissingen. Daarin heeft de Arubaanse regering de laatste jaren veel verbeterd. Nederland neigt er toe de eigen fouten te rechtvaardigen of te maskeren, dat gebeurt ook in de rest van het Koninkrijk. Deugdelijk bestuur in het gehele Koninkrijk lijkt essentieel. Sint Maarten zou zich kunnen concentreren op de presentatie van het goede voorbeeld aan Nederland.
©2013 Renée van Aller en John de Vries
Advertentie