Edo van der Groot

Tijdens de derde dag van het verhoor over de vorig jaar gelekte Panama Papers, botste de commissie met Gregory Elias, een bekend figuur binnen de trustsector, over moraliteit, transparantie en belastingontwijking.

“Als ik niet kijk, heb ik het niet gezien, wist ik er niets van, kunnen ze mij niets maken, dus ik kijk niet”.

Dit lied van Bram Vermeulen past volgens commissielid Chris van Dam (CDA) goed bij de moraliteit binnen de trustsector.

Maar dat is te scherp gesteld, vindt Elias. “Dat moet u niet doen”, zegt hij met een afwerend gebaar richting de zes Tweede Kamerleden die hem ruim twee uur ondervragen.

“Zoals wij zakendoen, is volledig transparant. We moeten anders maar eens naar de definitie van transparantie kijken”, zegt Elias richting Van Dam.

De CDA’er houdt hem voor dat mensen hem als bestuurder van United Trust International, met vestigingen op de Amsterdamse Zuidas en in Willemstad op Curaçao, benaderen en betalen om buiten de boeken te blijven. Tegelijkertijd schermt het bedrijf in zijn geschreven missie op de site met het woord ‘transparantie’.

Maar er valt Elias en zijn werkwijze niets te verwijten, vindt hijzelf. “Als autoriteiten informatie willen, werk ik mee. Dat is niets bijzonders.” In Nederland geldt de Wet toezicht trustkantoren, en daar houdt hij zich aan.

Deze en volgende week wil een speciaal opgetuigde commissie bestaande uit zes Kamerleden zoveel mogelijk informatie boven water krijgen over brievenbusmaatschappijen in Nederland en het wegsluizen van vermogens naar belastingparadijzen. Elias werd als eerste ‘getuige’ gehoord. Tot dusver deden genodigden als ‘deskundige’ een boekje open over de trustsector in Nederland.

Vragen

Toch houdt Van Dam vragen. Want waarom zouden mensen in Nederlanders hun vermogen via het bedrijf van Elias in het buitenland stallen?

Er zijn er blijkbaar genoeg, want United Trust International, waar tweehonderd mensen in dienst zijn, beheert naar schatting van Elias zelf tweeduizend rechtspersonen op Curaçao.

Het antwoord moeten de commissieleden maar aan de belastingadviseurs of Elias’ cliënten vragen. Eerder tijdens het verhoor wilde hij wel kwijt dat de beweegredenen waarschijnlijk neerkomen op bescherming van het vermogen en discretie.

Slechte reputatie

De trustsector heeft een slechte reputatie in Nederland. Bij drie op de vijf kantoren is er sprake van ernstige tekortkomingen, concludeerde toezichthouder DNB al eerder.

Trustkantoren zijn vaak de beheerders van brievenbusmaatschappijen, firma’s die enkel op papier bestaan en weinig of geen economische activiteiten hebben.

Omdat Nederland voordelige fiscale wetgeving kent, hebben de afgelopen decennia duizenden van dat soort ‘bedrijven’ zich in ons land gevestigd.

Rolling Stones

Hoewel op papier iedere deskundige en getuige even waardevol voor het onderzoek is, werd er binnen de commissie vooral uitgekeken naar het verhoor met Elias, zo viel de afgelopen dagen te horen in de wandelgangen.

De in Curaçao geboren en in Nederland getogen ondernemer is een bekende bij vermogenden en behoort tot de top in de Nederlandse trustsector, maar hij laat zich zelden in de media zien.

Dat is op zich een knappe prestatie voor iemand die medeverantwoordelijk was voor het concert van The Rolling Stones op Cuba en de shirtsponsoring van NEC verzorgde. De club uit Nijmegen voetbalde jarenlang met ‘Curaçao’ op de borst.

Anonimiteit voor het grote publiek had Elias liever willen behouden. In eerste instantie wilde hij niet naar Den Haag komen om te worden verhoord. Volgens het Financieele Dagblad moest de onderzoekscommissie dreigen met politieoptreden om hem toch die kant op te krijgen.

De krant weet ook te melden dat Elias na het verhoor via een geheime uitgang het gebouw mag verlaten.

Elias was snel om, want de Kamerleden opereren onder de noemer van een parlementaire ondervraging. Dat betekent dat als je wordt opgeroepen je ook moet verschijnen. Bovendien staan alle genodigden onder ede zodat de Kamerleden alle middelen hebben om de onderste steen boven te krijgen.

Moreel

Henk Nijboer (PvdA), voorzitter van de commissie, wilde het met Elias verder hebben over fiscaliteit. “U werkt niet mee aan het evenredig betalen van belasting in een land”, verwijt hij de United Trust-bestuurder.

De Nederlandse fiscus loopt namelijk veel geld mis wanneer vermogen uit Nederland wordt weggesluisd waardoor het hier niet wordt belast.

Maar de Belastingdienst op Curacao krijgt in plaats daarvan wel zijn aandeel, houdt Elias Nijboer een tikkeltje geïrriteerd voor.

Met het verschil dat mensen in Nederland 25 procent belasting betalen en op Curaçao 15 procent. Als je daarmee de wetgeving niet bruuskeert en je bespaart daarmee ook nog eens behoorlijk veel geld, dan mag dat gewoon, aldus Elias.

Belastingbesparing

In ‘belastingontwijking’ kan hij zich dan ook niet vinden. Net als transparantie moet die term naar zijn inzicht eens goed gedefinieerd worden. Elias spreekt liever van ‘belastingbesparing’.

Of het allemaal moreel aanvaardbaar is om geld naar een zo fiscaalvriendelijk klimaat te verplaatsen, is voor Elias niet belangrijk.

“Daar heb ik geen oordeel over. Als het mag volgens de regels en je weet zeker dat er in keten geen verkeerde zaken plaatsvinden, heeft die persoon een voordeel.”

Bron: Nu.nl