Door Dick Drayer
WILLEMSTAD – Curaçao heeft een Institute for Financial Crime, IFFC. Een netwerkplatform dat organisaties en professionals in de strijd tegen financiële economische criminaliteit wil samenbrengen.
Volgens initiatiefnemer Ruud Hamers is er veel kennis bij officiële opsporingsinstanties en bij private ondernemingen. Delen van die informatie helpen in de strijd tegen de zogenaamde ‘witteboordencriminaliteit’. Criminologe Nelly Schotborgh sluit zich daarbij aan. “Er is vaak sprake van samenspanning van private en publieke organisaties in de strijd tegen fraude en integriteitskwesties. Die hebben er baat bij met elkaar in gesprek te komen.”
Ruud Hamers en Nelly Schotborgh in gesprek met Dick Drayer
Het IFFC is begonnen in Nederland. Daar heeft het inmiddels een groot aantal deelnemers achter zich gekregen: accountants, advocaten, banken, verzekeraars, forensische dienstverleners, politie, justitie, criminologen en toezichthouders.
Privaat en Publiek
De bedoeling is om dat ook in Curaçao van de grond te krijgen. Ruud Hamers runt zelf een Forensisch bedrijf en is een private speler op de markt. “Verzekeringsmaatschappij Ennia en Dutch Deloitte Caribbean zijn al aangeschoven. Met Politie, Openbaar Ministerie en andere publieke en private organisaties zijn we in gesprek.”
IFFC biedt deelnemers toegang tot een uniek netwerk, de nieuwste methoden en instrumenten en opleidingen en trainingen. Het delen van informatie zit niet direct in de genen van partijen die fraude bestrijden, volgens Hamers: “En dat is begrijpelijk. Maar het delen van opsporingstechnieken en -methodieken is bij uitstek geschikt en kan via training doorgegeven worden. Daar hebben organisaties wel oren naar.”
Dynamiek
Nelly Schotborgh doet onderzoek naar corruptie, fraude en integriteitskwesties. Curaçao lijkt daarin, volgens Schotborgh, in vele opzichten op de rest van de wereld., maar heeft wel een eigen dynamiek. “De kleinschaligheid bijvoorbeeld. Als er op politiek niveau gefraudeerd wordt of corruptie plaatsvindt, dan heeft dat een zeer negatieve uitstraling op het hele land. Dat heeft gevolgen voor onze economie en voor investeerders.”
Schotborgh herkent ook de wurggreep waarin veel mensen zitten die onregelmatigheden zien. “We zijn niet gewend elkaar daarop aan te spreken. Je wordt er op afgerekend en als verrader bestempeld. Curaçaoënaars gaan misschien niet de straat op om te demonstreren tegen corruptie, maar je merkt wel dat mensen het steeds meer zat worden. Er vindt een omslag plaats op dit moment.”
Bron: NTR/Caribisch Netwerk
Geweldig initiatief, maar de rechtsstaat die Curaçao zou moeten zijn of is, laat deze praktijken al jaren toe. De fine fleur (dan wel de elite of de georganiseerde misdaad) heeft daar voordeel bij. Je moet wat als de begroting niet genoeg oplevert om vóór de verkiezingen te kunnen imponeren. Elk land krijgt de schandalen en commissies/onderzoekers die het verdient. Denk aan het bonnetje van Teeven en de onderzoeken van de commissie Oosting. Dit alles leidt tot een vrijpostige omgang met publieke middelen. Curaçaose bestuurders kennen een specifiek integriteitskader, zeker als het gaat om witwassen en casino’s. Regelingen met de belastingdienst in Nederland lijken ook een vorm van witwassen te zijn maar dan via belastingontduiking. Wellicht zouden de onderzoekers het hele Koninkrijk moeten doorlichten? Er is iets ernstig mis zoals Bas Heijne het zo treffende verwoordde in het NRC Handelsblad van 29 mei 2016. Welke bestuurder vindt de goede toon? Niet een bestuurder die niet luistert naar de burgers. “Een goed toon is een toon van morele betrokkenheid, die het individu ziet als onderdeel van een samenleving, waar je ook verantwoordelijk voor bent – maar de samenleving is ook verantwoordelijk voor het individu. Die vitale wisselwerking tussen individu en samenleving is in de huidige sociaal-democratie verwaterd of verwaarloosd. Uit achteloosheid, uit opportunisme, uit onbenulligheid.” De betrokkenheid van het bestuur voor de burger ontbreekt. Die mag alles zelf doen. De overheid trekt zich terug en regeert alleen nog zichzelf. Inzicht als zelfreiniging is bij onze bestuurders nog niet echt doorgedrongen. Of dit initiatief tot privatisering van de misdaadbestrijding een ramp of redding is moet nog blijken. Het past in ieder geval goed in de participatiemaatschappij. Ook kan het goed zijn voor de werkgelegenheid. Voorzichtigheid is echter geboden, gezien het gevaar dat individuen kunnen lopen als zij de waarheid achterhalen. Socrates moest de gifbeker drinken toen hij bepaalde invloedrijke personen mishaagde. Renée van Aller&John de Vries