John Samson

DEN HAAG – In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen, publiceert Caribisch Netwerk interviews met politici over de Caribische gemeenschap. Wat verder opvalt: Lysanne Charles (Bij1) is de enige verkiesbare persoon van de Caribische gemeenten. 

U bent geboren en getogen op Saba, hebt gestudeerd op Curaçao en daarna zo’n vijftien jaar gewerkt op Sint-Maarten. Wat voor veranderingen ziet u dan nu u teruggekeerd bent?

“Een paar goede dingen zijn gebeurd voor Saba [als bijzondere gemeente van Nederland sinds 2010]. Zoals meer middelen voor gezondheidszorg, het onderwijs en zeker als het gaat om sociale kwesties en structurele fondsen. Maar wanneer wij iets willen zeggen, luistert politiek Den Haag gewoon niet. Dit is een serieus probleem geworden, want we geven al tien jaar lang aan dat Den Haag onze zorgen negeert.”

Hoe verklaart u dat? Van alle zes eilanden van ons Koninkrijk, is Saba het enige dat steeds complimenten krijgt van Den Haag. De Sabaanse politici besturen het eiland fantastisch en beheren het publieke geld ook zo goed.

“Wat mensen moeten weten is dat wat wij op projectbasis geld krijgen toegestuurd. Zo kunnen niet voor de lange termijn te plannen. In tegenstelling tot andere Nederlandse gemeenten, krijgt Saba niet genoeg geld van Den Haag. Hoe kun je dan voor de lange termijn in je eigen bevolking investeren? Dit is een serieuze kwestie. Ondanks alle complimenten, worden we nog steeds niet gelijkwaardig behandeld.”

‘Europese Nederlanders begrijpen de realiteit waarin wij leven niet’

De enige politicus die hierover fel protest aantekende, is tot nu toe SP-Kamerlid Ronald van Raak. De Sabanen zelf zouden niet het type zijn die hardop klagen, is wat uw gedeputeerden, raadsleden en ambtenaren aangeven.

“Dat is waar! Sabanen zijn geneigd om alles van de positieve kant te kijken. Maar, ik verzeker u, dat is aan het veranderen. En terecht! De Sabanen beginnen een beetje gefrustreerd te raken dat ze niet gehoord worden in Den Haag. Een trend die je ook kunt zien op de andere eilanden. Het is een reden waarom ik meedoe met de komende verkiezingen.”

Denkt u dat Europese Nederlanders u als Sabaanse kunnen goed vertegenwoordigen in de Tweede Kamer?

“Nee. Maar.. Nou.. Ik moet even goed nadenken hoe ik dit nu ga vertellen. Nee, want ze begrijpen de realiteit waarin wij hier leven niet. Nu ik op het eiland werk, merk ik dat Europeanen steeds hier komen met het idee: dit en dit hebben zo goed uitgepakt in Nederland, dus pas het ook maar toe en het zal onmiddellijk werken. Nou, zo werkt dat niet!”

“Bovendien realiseren ze zich vaak niet dat de leercurves die Nederland heeft meegemaakt om vooruit te kunnen gaan, iets is wat ons niet is gegund. Diezelfde ruimte geven ze ons niet.”

“Het is hetzelfde als je de vraag zou stellen: kunnen Caribische Nederlanders Nederland goed vertegenwoordigen? Nee. Dus moeten we op een gelijkwaardige manier aan tafel zitten. En het begint met een degelijke vertegenwoordiging van Caribische mensen in de Tweede Kamer.”

U bent de enige kandidaat voor die Tweede Kamerverkiezingen die in de Caribische gemeenten woont. Bij1 zou staan voor ‘radicale veranderingen’ in het Koninkrijk. Wat wilt u precies?

“We leven in een hiërarchie van koloniale ideeën die nog steeds bepalen hebben op hoe wij met elkaar omgaan. Dat de Nederlandse manier de goede is. Dat de Europese de goede is. Dat als je zó eruit moet ziet en zó moet klinken om macht te hebben of om macht te krijgen. Dat je alleen op de Nederlandse of Europese manier jouw stem kan laten gelden of kan worden gezien als intelligent.”

‘Er zijn dingen die Nederland kan leren van de eilanden’

“Dus ondanks hoe hard je hebt gestudeerd als Caribisch-Nederlandse persoon of hoeveel expertise je hebt in jouw vakgebied. Dit is iets dat moet veranderen, want dit is geen gelijkheid. Dit is, zoals mijn partijleider Sylvana Simons zei, slechts de façade van gelijkheid en tolerantie.”

Critici zullen misschien denken: ‘kijk eens hoe radicaal Lysanne Charles is, zo anti-Nederland. Dat brengt ons als Caribische gemeenschap niet verder.’

“Ten eerste wil ik zeggen dat ik helemaal niet anti-Nederlands ben. In alle opzichten ben ik een Nederlander. Ik ben ook geen anti-Europese Nederlander. Ik ben een antikoloniaal. Er zijn dingen die de eilanden kunnen leren van Nederland en er zijn ook dingen die Nederland kan leren van de eilanden.”

‘Wij worden wél geforceerd’

“Bovendien, in Brussel kunnen alle politici van alle 27 Europese lidstaten in hun eigen taal het woord voeren tijdens die debatten en onderhandelingen. Dus geen enkele delegatie wordt geforceerd om in één bepaalde taal te praten. Maar ironisch genoeg, worden wij – van de eilanden – geforceerd door Nederland om dat wél te doen.”

Hoe gaat u uw politieke doelen waarmaken, als Bij1 de enige partij is die staat voor ‘radicale dekolonisatie’?

“Toen in Amsterdam zo’n 8.000 mensen kwamen opdagen voor een demonstratie voor Black Lives Matter, en tegen die Zwarte Piet-onzin, zag je hoe Europees-Nederlandse politici ineens op een heel andere manier omgingen met dit onderwerp. Als tijdens deze verkiezingen veel mensen op Bij1 besluiten te stemmen, zal je zien dat de rest ineens meer gaat letten op wat wij zeggen.”

‘Mensen in deze partij zijn oprecht geïnteresseerd naar de verhalen van onze gemeenschap’

“Tot nu toe ben ik ervan overtuigd dat mensen in deze partij – die zelfs nooit op de eilanden zijn geweest – mijn ideeën omarmen en dat ze oprecht geïnteresseerd zijn naar de verhalen van onze gemeenschap. Ga dus alsjeblieft stemmen.”

Bron: NTR/CaribischNetwerk