26 C
Willemstad
• donderdag 28 maart 2024

Extra | Journaal 26 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Monday, March 25, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 25 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Friday, March 22, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 22 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Thursday, March 21, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...
- Advertisement -spot_img

LC | ‘De mens achter de gruwelijkheid’

HomeMediaLC | ‘De mens achter de gruwelijkheid'

Levenslange gevangenisstraf in Nederland is een uitgestelde doodstraf geworden, vinden Wim Anker en Tjalling van der Goot.
Ons land voert een inhumaan beleid. Door Tobias Hartog

Levenslange gevangenisstraf in Nederland is een uitgestelde doodstraf geworden, vinden Wim Anker en Tjalling van der Goot
Advocaten Wim Anker (links) en Tjalling van der Goot in hun Leeuwarder kantoor. Foto Pim Ras

Middenin het gesprek valt Wim Anker stil. Hij staat op. Loopt naar een raam in zijn Leeuwarder advocatenkantoor. Staart rusteloos naar buiten. De vraag was: hoe komen mensen die tot levenslang zijn veroordeeld de dagen door?

Anker zwijgt ongemakkelijk lang. Dan zegt hij langzaam:

,,Ze duwen de dagen apathisch om. Meer is het niet.”

Uitgestelde doodstraf

Als Anker (61) op bezoek gaat bij een tot levenslang veroordeelde, dan is hij slechts een luisterend oor. De jurist in hem blijft achter op kantoor, de gerechtelijke kansen zijn immers uitgespeeld. Een uitgestelde doodstraf, spot de advocaat.

De wereld van buiten trekt aan de levenslang gestraften voorbij. Ze weten niet wat Twitter is, hebben nooit een euro vastgehad, stuurden nimmer een e-mail en zagen zelden mobiele telefoons. Frenkie P. – leider van de Bende van Venlo – dacht dat hij in de maling werd genomen toen iemand hem een iPod toonde en zei dat daar muziek op stond.

De 36 levenslang gestraften in Nederland staan goeddeels alleen, betoogt de advocaat. Weggestopt door de maatschappij, verstoten door hun met schaamte vervulde families. Zes van hen vinden steun bij advocatenkantoor Anker & Anker, waar naamgever Wim en collega Tjalling van der Goot (47) hen bijstaan.

Vandaag (26 november red.) proberen zij voor het gerechtshof in Den Haag de veroordeling van ‘het monster’ Patrick S. tot levenslange gevangenisstraf ongedaan te maken. S. zou twee moorden op zijn geweten hebben. Over de zaak zelf willen de twee advocaten nog niets zeggen.

Inhumaan beleid

In aanloop naar het proces willen Anker en Van der Goot vooral benadrukken dat Nederland inhumaan beleid voert ten aanzien van levenslang gestraften. Anders dan de meeste Europese landen, heeft Nederland geen ‘functionerend’ gratiebeleid, zeggen ze. Levenslang is ook echt levenslang. Dit staat volgens hen haaks op een uitspraak van het Europese Hof van juli vorig jaar, waarin staat dat een land uitzicht moet bieden op een terugkeer in de samenleving, bijvoorbeeld via gratie door de minister van Justitie.

,,Nederland is een eiland in Europa. Zelfs Oost-Europese landen tonen zich fatsoenlijker in hoe ze hun criminelen behandelen”, zegt Anker.

In Nederland werd in 2009 voor het laatst gratie verleend. Maar dat geval was louter ‘cosmetisch’, schampert Van der Goot. De man lag op sterven en binnen veertien dagen na zijn vrijlating overleed hij.

Af en toe langsgaan

Voor de anderen kunnen Anker en Van der Goot momenteel niet meer doen dan af en toe eens langsgaan, al zijn de gedetineerden formeel al lang geen cliënt meer bij hun kantoor.Soms valt het Anker zwaar. Hij bezocht ooit drie levenslang gestraften op één dag. Achter elkaar, allemaal in de Scheveningse bajes. Dat nooit meer, wist hij toen hij om vijf uur weer buiten stond. Het was één grote stortvloed van ellende geweest.

,,De toekomst biedt hen niets, het verleden bergt alleen maar pijn.”

De mannen in kwestie zitten veel bij de medische dienst, zegt Anker. Ze zijn vaak in de weer met psychologen. Ze worden in de loop der jaren lethargisch, passief en moedeloos. Onderkoeld zegt hij:

,,Suïcide is een risico.”

Een tweede kans

Het zijn vaak meervoudige moordenaars, soms met verkrachtingen erbij. In hun dossiers zijn bijlen als moordwapens te vinden. Er komen gedode kinderen in voor. Toch geloven de twee onwrikbaar in ‘een tweede kans’. Al geldt dat lang niet voor iedereen, erkent Van der Goot. Mohammed B. komt ter sprake, een overtuigingsdader.

,,Bij hen is het anders. Die zouden het misschien weer doen. Maar er zijn ook levenslang gestraften die één moord hebben gepleegd. Hun daad is een momentopname geweest.”

Van der Goot en zijn confrère pleiten daarom voor een toetsingssysteem. Laat een college van rechters, psychiaters en psychologen na twintig jaar detentie nog eens kijken naar de veroordeelde.

,,Dan kun je een afweging van dat moment maken. Wordt hij verteerd door spijt? Zou hij het weer doen? Hoe staat hij nu tegenover zijn daad van toen?”

De mens achter de gruwelijkheid

De advocaten zien bij hun bezoekjes namelijk geen monsters, herhalen ze. Ze zien geen initialen als achternamen. Geen balkjes voor gezichten. Ze kennen de gruwelijke beschrijvingen van de misdaden, maar zien ook de mensen erachter. Mensen die vreselijke dingen hebben gedaan. Maar wel mensen dus.

De moeder van Anker zag ooit een maatschappelijk werker in hem. Tweelingbroer en collega Hans noemde ze de rationele van de twee, Wim de emotionele.

Het vergaat hem dus al dertig jaar goed te vragen om genade voor zijn klanten. Ieder van de honderd moordenaars die hij bijstond, probeerde hij te ‘vermenselijken’. Het levert hem zelden applaus op, grapt hij bitter.

,,Wel drie burn-outs.”

Zijn dossierkast ‘puilt niet uit van de vrolijke klanten’. Zes levenslangen en dan nog dertig tbs’ers ‘in het hoogste segment’.

,,Ik heb niet een praktijk waarin vaak de vlag uitgaat.”

Bron: Leeuwarder Courant

Dit artikel is geplaatst in

Geef een reactie

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Zoeken

Recente reacties