Nina Jurna
Paramaribo Vicepremier Kaag moet in Suriname nog snel de plooien gladstrijken na alle kritiek op de onverwacht snelle Nederlandse slavernijexcuses, komende maandag. „Ik hoop dat ik geen mosterd na de maaltijd ben.”
De kou is zichtbaar uit de lucht als Sigrid Kaag (D66) vrijdagochtend in haar rol als vicepremier glimlachend naast de Surinaamse president Chan Santokhi aan tafel zit. De twee politici hebben op het Kabinet van de President, in de Surinaamse hoofdstad Paramaribo, dan net meer dan een uur gesproken over de crisis die is ontstaan na de uitgelekte voornemens over de Nederlandse excuses die premier Mark Rutte (VVD) maandag mogelijk wil gaan uitspreken voor het slavernijverleden. De verstandhouding tussen president en vicepremier lijkt warm.
Maar of die excuses er nu komen maandag, en wat Rutte precies gaat zeggen in zijn toespraak in Den Haag, daarover houdt Kaag zich diplomatiek op de vlakte. Ze belooft, net als Rutte eerder, een „betekenisvol moment”.
Santokhi is slechts iets concreter. Hij zegt dat Ruttes rede, wat hem betreft, de aftrap is van een langer traject, wat hij zelf omschrijft als een „holistisch” proces. Daarbij zou – naast formele Haagse excuses voor het hele slavernijverleden – in feite de hele koloniale periode onder de loep moet worden genomen. „We hebben het dan ook over de Hindostaanse, Javaanse en Chinese migratie. Er is heel veel gebeurd in die periode.”
Volgens Santokhi, zelf van Hindostaanse afkomst, zal er na 19 december ook in het parlement over de kwestie worden gesproken. Evenals binnen de verschillende maatschappelijke platforms die ‘2023’ voorbereiden, het jaar dat herdacht wordt dat slavernij 150 jaar eerder, op 1 juli 1873, ook in de praktijk eindigde (Tien jaar eerder, in 1863, was ze alleen formeel afgeschaft). Santokhi stelt daarbij ook expliciet dat er, wat hem betreft, sprake zal moeten zijn van een „herstelprogramma”.
Rol voor de koning
Dat Kaags charmeoffensief minder effect heeft bij de kritische slavernijorganisaties in Suriname blijkt later op de vrijdag. Na haar ochtendgesprekken met politici spreekt ze ’s middags vertegenwoordigers van zes verschillende maatschappelijke organisaties. Onder hen Iwan Wijngaarde van de Feydrasi fu Afrikan Srananman. Volgens hem zou het „een fout” zijn deze maandag al excuses aan te bieden. „Ik zal ze dan niet accepteren.”
Bron: NRC Handelsblad