Mensen op Bonaire praten steeds meer over klimaatverandering, ziet radio personality Aimed Ayubi. De overstromingen van vorig jaar, de politieke discussies en de rechtszaak die Greenpeace tegen Nederland wil voeren, ‘maakt wat los’ onder inwoners.
Ayubi, van de populaire radiozender Live99 FM, heeft veel contact met zijn luisteraars, die ook inbellen en meepraten met verschillende onderwerpen. “Zeker na de heftige regenval van vorig jaar, praten mensen er meer over”, zegt hij. In één nacht viel er 100 millimeter neerslag; een record. Op verschillende plekken op het eiland was het overvol met water en verschillende mensen, vooral arme mensen met slechte woningen, kwamen in de problemen.
“Er waren ouderen mensen die niet eens uit huis konden, dus daarmee is het wel belangrijk geworden voor inwoners. Ze zijn een beetje bang voor de situatie. Ze weten niet wat de toekomst voor hun brengt en hebben veel vragen daarover. Wat gaat de overheid doen? Wat gebeurt er als het misgaat? Ze praten over de klimaatverandering bij de snack bijvoorbeeld.”
Video: Marit Severijnse
Er wordt op het eiland ook gesproken over de migratie van vissen rond Bonaire, merken wetenschappers die met vissers praten. “Veel mensen hier hebben vissers in hun familie”, zegt Ayubi. “Die vissers merken dat er iets raars aan de hand is. Dan wordt dit vanzelf een discussie-onderwerp.”
Correspondent Marit Severijnse ging een paar dagen mee met vissers Ruben Joseph Wijman en Vincent Seket op Bonaire. Ze vertellen over de problemen waar ze mee te maken krijgen door klimaatverandering en de onzekerheid. “Al meer dan 35 jaar ben ik visser”, vertelt Ruben. “Eerst was het wel leuk, maar de laatste 5 jaar is alles veranderd.”
Over de klimaatcrisis horen mensen op Bonaire nu steeds meer, zeggen ook mensen op straat. Ze krijgen het vooral mee via de media. Maar of ze het er ook over hebben met hun familie, vrienden en collega’s? “Mensen die ik ken in ieder geval niet”, zegt een vrouw bij de supermarkt. “Wel dat het heet is, dat er veel regen valt, maar voor de rest praten we niet echt over klimaatverandering.” Een jongere man reageert: “Wel in het nieuws, op de radio en tv. Maar onder mijn vrienden en collega’s.. Niet echt.”
Andere mensen maken zich wel duidelijk zorgen. “Je voelt al de effecten. We hebben het erover bij familie en bij collega’s”, zegt een vrouw. “Natuurlijk maak ik me zorgen om Bonaire, om de hele wereld”, zegt weer een andere vrouw. “Wij zijn er hier niet op voorbereid en de mensen nemen het niet serieus. De mensen hebben hier echt meer informatie nodig.”
Video: Marit Severijnse
Ook Ayubi merkt dat er veel meer informatie nodig is over wat klimaatverandering precies betekent voor Bonaire en de inwoners. “Je merkt wel dat mensen nog niet alles weten, maar”, zegt hij, “mensen zijn er wél in geïnteresseerd. Ze stellen veel vragen.”
Greenpeace geeft laatste ‘waarschuwing’ aan NederlandGreenpeace en zeven Bonairiaanse inwoners hebben donderdag een zogeheten sommatiebrief gestuurd naar premier Mark Rutte. De advocaten eisen dat de Nederlandse regering ‘onmiddellijk’ actie onderneemt tegen de effecten van klimaatverandering. Als dat niet snel gebeurt, gaan ze daadwerkelijk naar de rechter. Bonaire zal waarschijnlijk de eerste Nederlandse gemeente zijn die gedeeltelijk onder water komt. Voor de drie bijzondere gemeenten in de Cariben heeft de Nederlandse regering geen actieplan. “De staat moet al zijn burgers beschermen tegen de gevolgen van de klimaatcrisis, ook de inwoners van Bonaire”, schrijven ze. |
Ayubi maakt zich – net als Greenpeace en de bezorgde inwoners – zorgen om de mensen die weinig geld hebben. De overstromingen van vorig jaar is daarbij een voorbeeld. “We waren er niet klaar voor en zijn er nog steeds niet klaar voor. Vooral de mensen die in armoede leven of in de middenklasse worden erdoor geraakt.”
Ze hebben vaak andere zorgen aan hun hoofd, ziet Ayubi. “Maar zij voelen wel de pijn van klimaatverandering. Zij hebben geen geld om hun huis na regen of een storm op te knappen. Er moet eten op tafel komen.”
“Het is daarom goed dat er nu meer gesprekken zijn tussen de gemeente en Nederland, want we lopen achter”, aldus Ayubi. Ook de zaak die Greenpeace wil aanspannen tegen de Nederlandse staat zorgt dat er ‘iets loskomt’ onder de bevolking.
“Ik hoop dat er echt iets gaat gebeuren voor de eilanden, want het is dringend. De minister heeft zelf gezegd dat het geld er is, dus we moeten het aanpakken en plannen maken. Geen tijd meer verliezen.”
Twee dingen die Ayubi opvallen. “Al die kleine eilanden leven van het toerisme. Dus als er schade komt bij het koraal, voor de vissers, bij de stranden, wat gaan we dan verkopen?”, vraagt hij zich af. “En het is belangrijk dat Nederland nu actie onderneemt, maar wel sámen met Bonaire. Niet iemand een rapport laten presenteren en 8.000 km verderop ons komen vertellen hoe het moet gebeuren. Dat kan niet.”
Bron: NTR/CaribischNetwerk