30 C
Willemstad
• donderdag 28 maart 2024

Extra | Journaal 26 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Monday, March 25, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 25 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Friday, March 22, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 22 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Thursday, March 21, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...
- Advertisement -spot_img

Ingezonden: Griekse toestanden in Aruba?

HomeNieuwsIngezonden: Griekse toestanden in Aruba?

De kosten van levensonderhoud in Caribisch Nederland, de inflatie en de koopkracht berekeningen zijn tevens van belang voor de stijging van de overheidsschuld binnen het Koninkrijk. Immers door een krimpende economie hebben de landen van het Koninkrijk minder inkomsten. Desondanks stijgen de kosten voor de overheid door de vergrijzing, de toenemende werkloosheid en onvoorziene kosten. Al jaren lang geeft de overheid veel meer geld uit dan er binnenkomt, daardoor is een balanced budget onmogelijk. De jaarlijks oplopende begrotingstekorten doen de overheidsschuld onaanvaardbaar stijgen. In 2000 was de overheidsschuld Afl. 1.295,5 miljoen en in 2010 was dat Afl. 2.383,6 miljoen. In 10 jaren steeg de Arubaanse overheidsschuld met Afl. 1.088,1 miljoen (met 84%). Anders gezegd: van 38.6% naar 55.3% van het Arubaanse GDP.

 

Veiligstellen pensioenen

Kan bij een krimpende economie en snelle vergrijzing onze oudedagsvoorziening nog wel veilig worden gesteld? Sparen bij pensioenfondsen is niet langer genoeg, want die hebben problemen, ook in Aruba. De oorzaken daarvan zijn de investeringen van de pensioenfondsen, verhoging van de levensverwachting en verlaging van de te verwachten economische groei. De dekkingsgraad wordt bepaald door het rendement op de beleggingen. De dekkingsgraad is de verhouding tussen de waarde van de beleggingen en de hoogte van de verplichtingen. Daarbij zijn de beurskoersen van belang. De waarde van de pensioenen kan duchtig schommelen door veranderingen in de beurskoersen. Om de problemen met de dekkingsgraad te verminderen zijn de pensioenverplichtingen verlaagd door de hoogte daarvan te verlagen. Er wordt niet meer uitgegaan van 70% van het eindloon maar van het gemiddelde inkomen over het hele leven. Ook worden pensioenen niet meer automatisch aangepast voor de hogere kosten van levensonderhoud (inflatie). Een gemiddeld rendement van 4% op investeringen lijkt voor de toekomst niet meer haalbaar. Een koppeling aan de marktrente van ± 2½% is reëler. Door deze ontwikkelingen moeten de pensioenfondsen hun vermogen naar beneden bijstellen waardoor het lijkt of ze in de problemen zijn gekomen. Ondanks alle aanpassingen blijft het lastig voor pensioenfondsen om een eerlijke pensioenverdeling te garanderen tussen jong en oud, zegt Hidde Boersma in Metro van 3 april 2012.

 

Koopkracht, overheidsschuld en schuldsanering

Voor de koopkracht is van groot belang dat de meeste inwoners van Aruba een inkomen hebben wat niet beneden de armoedegrens uit 1998 komt, die Afl. 2148,- per maand (€ 901,-) bedraagt. De schuldsanering van een land vindt op dezelfde wijze plaats als bij een privéhuishouding. Een methode van schuldvermindering is inkomensverhoging. Een paar voorbeelden volgen hierna.

  1. Het hoger inkomen (GDP) wordt besteed aan hogere aflossing van de schulden totdat de schuld volledig is afbetaald. Dit is de ideale situatie, een balanced budget en geen overheidsschuld. Een balanced budget betekent dat de uitgaven gelijk zijn aan de inkomsten. Bij een balanced budget kan er wel een schuld zijn, zolang de rente en de aflossing maar binnen dit budget vallen. Meer geld lenen maar wel een balanced budget is dus mogelijk.
  2. Meer geld lenen, zonder een balanced budget. De overheidsschuld vermindert niet en wordt hoger. Dit laatste gebeurt in Aruba (zie tabel).

 

Ook kan een verhoging – al of niet virtueel – van het GDP de hoogte van de overheidsschuld cosmetisch verlagen (zie rekenvoorbeeld).

 

Het land heeft een GDP van 100 en een overheidsschuld van 50. De schuldquota is dan 50/100 of wel 50% van het GDP. Het GDP stijgt het jaar daarop tot 200 en de overheidsschuld tot 75. De schuldquota is dan 75/200 of te wel 37.5%.

 

De financiële situatie van het land is cijfermatig aanzienlijk verbeterd maar in werkelijkheid is de overheidsschuld met 50% gestegen. Stijging van het GDP moet worden gebruikt voor het verlagen van de overheidsschuld en niet voor het verhogen van de uitgaven. Schulden worden immers niet bestreden door het maken van nieuwe schulden. De schuldquota van Aruba ligt in 2012 tegen de 60% van het GDP. De raffinaderij Valero heeft haar operaties gestaakt. Duidelijk is dat dit jaar het GDP van Aruba fors zal dalen, zeker als de publicaties juist zijn, die stellen dat Valero 15% van de Arubaanse economie genereert. Aruba zal het begrotingstekort ingrijpend moeten verlagen en de uitgaven moeten beperken, niet langer slechts in woorden maar ook feitelijk. Alleen begrotingsdiscipline, zoals in Nederland kan nog helpen. Zelfs de Nederlandse maatstaf dat het begrotingstekort niet hoger mag zijn dan 3% van het GDP, voldoet niet voor Aruba (zie het rekenvoorbeeld).

 

Een land heeft een GDP heeft van 100 en een overheidsschuld van 60% van het GDP. Bij een maximaal toegestaan begrotingstekort van 3% van het GDP neemt de schuld dus toe met 3 tot 63. Om weer op 60% van het GDP te komen is een GDP nodig van 63/0.6=105. Dit betekent een groei van het GDP met 5%.

 

De Centrale Bank van Aruba (CBA) voorspelt een groei voor 2012 van 3.5%. Daarbij is de sluiting van Valero niet voorzien. Dus ongeacht de sluiting van Valero gaat het financieel bergafwaarts met Aruba. Het begrotingstekort was in 2010 Afl. 208.7 miljoen, het tekort voor 2011 is nog niet vastgesteld door de CBA.

 

Tabel: Bezuinigen en overheidsschuld van Aruba

Jaartal

2008

2009

2010

2011

2012

GDP 4914 4478 4313
Reële groei GDP in % 0.2% -11% -3.2% 9.6%[1]
Totale overheidschuld in % van het GDP 41.7% 49.7% 55.3%
Totale overheidsschuld 2049.6 2226.1 2383.6
Toename overheidsschuld -4% 8% 5.6%
Begrotingstekort in % van het GDP surplus[2] 3.6% 4.5%
Werkelijk begrotingstekort 51.4 -163.1 -208.7
3%’s tekort begrotingsniveau van het GDP -147.4 -134.34 -129.4
Groei van het GDP waarbij % van de overheidsschuld gelijk blijft en het   begrotingstekort 3% is 7.2% 6% 5.4%[3]
3%’s norm en groei gehaald met gelijk blijvende overheidsschuld Ja Nee Nee

 

Conclusie

Aruba staat er bijna net zo slecht voor als de Nederlandse Antillen en Curaçao voor de sanering door Nederland in 2010. De uitgaven van de overheid staan in geen verhouding tot de inkomsten. De te betalen rente door de overheid was Afl. 119.4 miljoen florin in 2009 en Afl. 123.4 miljoen in 2010. Eind 2011 was de totale schuld van Aruba Afl. 2.552.8 (in Afl. miljoenen, Table J Government Debt CBA Quarterly Bulletin 2011-III). Het begrotingstekort van Aruba neemt de laatste jaren toe, evenals de overheidsschuld. Het GDP stijgt onvoldoende om de begrotingstekorten te compenseren of de overheidsschuld te verlagen.

 

In vergelijking met andere landen is de rente in Aruba op consumptief krediet hoog 15.5% (2009). Woonhypotheken in datzelfde jaar zijn 8.5% tegen 7,6% in de Nederlandse Antillen. Voor Nederland zijn die cijfers 9.7% en 4.9%. Staatsobligaties in Aruba kosten het Land 6.5% (2009), in de Nederlandse Antillen was dat 4.3% en in Nederland 3.7% (CBA Pensioenseminar 25 maart 2010). Elke huisvrouw weet dat het maken van schulden zoveel mogelijk moet worden voorkomen, tenzij er ruimte voor rente en aflossing is in het te besteden budget. Geleend geld moet altijd worden terugbetaald. Dat geldt ook voor overheden. Het voortdurend niet afdragen van pensioenpremies aan de APFA, noch het zwaarder belasten van burgers kan het tij nog keren. Het verminderen van de overheidsschuld kan niet gebeuren door nog méér schulden te maken. Het maken van zulke grote schulden is ook ethisch onaanvaardbaar, omdat onze kinderen onze onbetaalde schulden moeten afbetalen. De enige manier om te voorkomen dat Aruba niet failliet gaat is wezenlijk bezuinigen. Het kan niet langer worden uitgesteld.

John de Vries & Renée van Aller, 4 april 2012



[1].       Is deze stijging van het GDP aangewend voor verhoging van de uitgaven van de overheid of voor verlaging van de overheidsschuld?

[2].       ‘Grant’ (vermindering te betalen schuld) door gelden Planthotel NV geeft een vertekend beeld. In feite daalde de overheidsschuld niet. Het was meer een cosmetische rekenkundige methode, waardoor het tekort minder lijkt.

[3].       Als het GDP in 2010 reëel 6% gestegen zou zijn dan was de overheidsschuld gedaald tot 50,2%, maar dan is er nog steeds niet bezuinigd. Met bezuinigingen zou de overheidsschuld daadwerkelijk en reëel verlaagd worden. Het gaat dan niet om een reële daling van de overheidsschuld maar om een mogelijke stijging van het GDP. Het GDP moet meestal achteraf nog worden bijgesteld voor onverwachte ontwikkelingen.

 

Dit artikel is geplaatst in

Geef een reactie

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Zoeken

Recente reacties