Legio deskundigen buigen zich over de (on)verwachte economische ontwikkelingen.
Velen politici geloven dat optimistische berichten, zoals premier Rutte regelmatig zo meeslepend verwoordt, de burger tot consumeren zullen aanzetten.
Maar geloven is niet weten.
De feiten laten zien dat het economische helemaal niet goed gaat in het Koninkrijk.
Advertentie
Dus houden de burgers de hand op de knip, omdat de arbeidsvooruitzichten voor de gehele bevolking in rap tempo verslechteren.
Dan is een appeltje voor de dorst van levensbelang.
Temeer omdat de overheid zover is teruggetreden, dat de vraag rijst waarom die overheid voor 100% in stand moet blijven.
Die kan zeker voor 50% worden opgeheven.
De wekelijkse overzichten van het CBS zijn wetenschappelijk gezien bijzonder belangwekkend.
Het consumentenvertrouwen stijgt, huizenprijzen dalen evenals de arbeidsparticipatie. De detailhandel krimpt dus het aantal faillissementen stijgt, evenals de werkloosheid waardoor ook het aantal bijstandtrekkers behoorlijk steeg.
De armoede is de laatste jaren aanzienlijk toegenomen in de laagste inkomensklassen. Huishoudens met risico op armoede kampen vaak met financiële problemen.
Je vraagt je toch af waarom het consumentenvertrouwen dan stijgt volgens het CBS, terwijl daar feitelijk geen enkele reden voor is.
Hoe de cijfers in Aruba zijn, is al te lang onbekend.
Gordon
Robert Gordon, een bekende Amerikaanse econoom publiceerde in de Washington Post in februari 2014 een artikel waarin hij stelt dat technologische innovatie nauwelijks meer bijdraagt aan economische groei.
Het interessante aan Gordon’s artikel is dat hij expliciet ingaat op een boek, The Second Machine Age van Erik Brynjolfsson en Andrew McAfee.
Dat boek voorspelt juist enorme technologische doorbraken, die volgens de auteurs veel méér welvaart zullen brengen.
Gordon is echter een andere mening toegedaan en blijft volhardend pessimistisch.
Hij ziet daarvoor een aantal oorzaken, zoals pensionering van de babyboomgeneratie, vermindering van opleidingsniveau van de bevolking, toenemende ongelijkheid in inkomen en arbeidsvooruitzichten en een sterk stijgende nationale schuld.
Deze samenloop van oorzaken zal het aantal hoog geschoolde werknemers doen verminderen, waardoor ook het aantal werknemers die veel te besteden heeft, zal afnemen.
Over de hele linie zal daardoor de binnenlandse economische vraag verder stagneren. Niet alleen de exportmarkt is van belang, ook de binnenlandse vraag speelt een belangrijke rol.
Tevens is het opleidingsniveau moeilijk aan te passen aan een inzakkende arbeidsmarkt en onvoorzienbare financieel-economische ontwikkelingen.
De mate van scholing van lokale werknemers is in het Caribsch deel van het Koninkrijk moet veel beter en is al jaren een punt van zorg.
De schuldverhoudingen van overheden spelen een cruciale rol, want daardoor zal de belastingdruk toenemen en de arbeidsinzet afnemen.
De inzet van de factor arbeid is al sinds halverwege de vorige eeuw opvallend aan het verminderen.
Grote groepen werkzoekenden kunnen geen werk meer krijgen.
Ongelijkheid blijft toenemen en Amerika als wereldleider is op zijn retour.
Wie gaat die rol in de toekomst spelen?
China, Brazilië, India of een onbekende grootheid?
De grote sprong voorwaarts
De economische vooruitzichten in de hele westerse wereld lijken voorlopig negatief. Wellicht kan Amerika profiteren van technologische innovaties elders en hangt het niet allemaal af van de innovatieve ideeën van de VS zelf.
In Aruba zou de overheid meer aandacht moeten besteden aan de mate van scholing van lokale werkkrachten.
Die is al jaren veel te laag.
Indien de westerse landen de overheidsschulden niet binnen de perken kunnen houden, zal het bestaansminimum voor de meerderheid van de bevolkingen van die landen niet langer op een aanvaardbaar niveau gestabiliseerd kunnen blijven.
Ook de kwaliteit van onderwijs en de aanpassing daarvan aan marktontwikkeling is essentieel.
Gebeurt dat niet dan zullen grote hoeveelheden paupers versneld ontstaan met alle sociale en economische onrust en negatieve gevolgen van dien.
Een muitende middenklasse is geen prettig vooruitzicht.
Uit studies blijkt dat de ‘factor kapitaal’ in ontwikkelde economieën al jaren relatief hoge winsten vergaart.
Dit gaat logischerwijze ten kosten van de ‘factor loon’, van de arbeid en dus van de middenklasse.
De middenklasse ziet haar relatieve positie op de inkomensladder verzwakken.
De afgelopen twintig jaar is het aandeel van laaggeschoolde en van hooggeschoolde banen duidelijk gegroeid.
Maar de middenfuncties vallen er massaal uit.
Nederland exporteert veel naar EU-landen, waarmee 20 procent van het nationaal inkomen wordt verdiend; 67 procent van die export gaat naar de veertien lidstaten die het langst lid zijn van de EU volgens het Nederlandse CBS.
Daarbij zitten alle zuidelijke lidstaten die nu in zwaar weer verkeren.
Als de aanhoudende recessie aldaar in combinatie met deflatie de economie blijven teisteren, worden Nederlandse goederen minder afgenomen en komt de Nederlandse export nog verder onder druk te staan.
De waarschuwingen van het IMF moeten serieus worden genomen, ook door Nederland.
Of de lage rente de binnenlandse bestedingen zullen stimuleren – bij zoveel politieke instabiliteit – is maar zeer de vraag.
De binnenlandse vraag is ook in de rest van het Koninkrijk afgenomen.
Voor Caribisch Nederland is economische diversificatie en verhogen van inkomsten anders dan door belastingverhoging cruciaal.
Corruptie en potjes breken
De mogelijkheid van corruptie neemt ook toe in economische moeilijke tijden. Bedrijven en overheden controleren zelden of gedragsregels worden nageleefd.
Vaak hebben werknemers en ambtenaren nevenfuncties en is er sprake van belangenverstrengeling.
In het Koninkrijk worden dergelijke ontwikkelingen (nog te) vaak gedoogd.
Niemand gaat na waarom er bijvoorbeeld geen gebruik wordt gemaakt van de klokkenluidersregeling.
De gedragscode komt onderin een la te liggen, of wordt een linkje op de website.
Als medewerkers niet worden getraind en begeleid, is de kans groot dat het misgaat. Dat geldt ook voor politici die te vaak vinden dat zij niet corrupt zijn en als ze dat wel zijn, zeggen ze dat te doen in het algemeen belang.
Mensen vullen dan zelf in wat mag en niet mag.
Vooral hoofden van dienst nemen vaak onjuiste beslissingen om politiek en bestuurlijk niet op achterstand te worden gezet.
Sommigen mogen meer dan anderen.
Waaraan kan corruptie tijdig worden herkend?
- Een gebrekkige verslaglegging.
- Een te luxe levensstijl.
- De betrokkenheid van familieleden.
- Opvallende successen.
- Een te zegenrijke aanwas van persoonlijke bankrekeningen en onroerende goederen en
- een opvallende andere levensstijl.
Het is essentieel dat de overheid zich evenals de burger aan de wettelijke regels houdt en niet te opmerkelijk laat blijken dat overheden boven de wet staan en de werkelijkheid te gênant en drastisch aanpassen aan hun wensen.
Meebuigen met elk politiek briesje ondermijnt de rechtstaat.
Zonder die basis kan een rechtschapen en solide democratie niet overleven.
Rood staan van de overheden binnen het Koninkrijk moet ingrijpend worden beperkt, evenals verbetering van het onderwijs en het afmaken van een passende opleiding door jongeren, mét visie, passie én lef.
Uit de cijfers moet blijken of het Koninkrijk een positieve of negatieve kant opgaat. Duidelijk moet zijn dat er een groot verschil bestaat tussen de verwachtingen van de verschillende maatschappelijke groeperingen, de cijfers en de onvoorspelbaarheid van de huidige financiële en economische ontwikkelingen met daaraan gekoppeld de politieke onzekerheden, twijfels en disharmonie.
© 2014 Renée van Aller & John de Vries
bron: Knipselkrant Curaçao
Advertentie