“We wanted to ask you if we can meet in Amsterdam on short term regarding the files of Exem Energy BV, Exem Oil & Gas BV and Overseas Investments BV. It has been some time since we last met and there are several subjects and recent developments we would need to discuss in relation to these files and the regulatory environment in the Netherlands, including:

 Status of the files

 Tax update

 Dutch and European regulatory developments

 Compliance requirements (…)”

“Beste mensen,

 Dat de Nederlandsche Bank hen onlangs heeft verzocht uitleg te geven vanwege zorgen die er waren over ondernemingen die in verschillende regio’s zijn ondergebracht bij UNITED, met name Zuid-Amerika en Afrika, en dat het een heleboel informatie over die ondernemingen heeft gevraagd. Ik wijs erop dat UNITED als Trust Company gereguleerd is door de Nederlandsche Bank.

 Dat naar aanleiding van wat de Nederlandsche Bank hen had verteld en het feit dat de wetgeving onlangs veranderd is, zij de diensten niet op dezelfde voorwaarden kunnen voortzetten; het gaat hier met name om de volgende drie gebieden:

 Vestiging. Zij kunnen de vestigingsdiensten niet meer bieden en stellen voor dat wij een eigen ruimte huren (een klein kantoor in hetzelfde gebouw kost ongeveer € 1.500 per maand (…))

 Lokale bestuurders. Zij kunnen niet doorgaan met het leveren van diensten als trustbestuurders. Ik herinner eraan dat het voor de fiscale onderbouwing erg belangrijk is dat het aantal lokale bestuurders gelijk of groter moet zijn. Zij vertellen ons dat er verschillende onafhankelijke bestuurders zijn die gevraagd kunnen worden om functies te bekleden in de ondernemingen, maar naar mijn mening zitten daar twee nadelen aan – (i) ze zijn onafhankelijk, wat betekent dat we hen niet kunnen vertrouwen vanwege de “instantie” die hen benoemt en (ii) ze zijn veel duurder (ze hadden het tegen ons over ongeveer € 25.000 per jaar per bestuurder bij een andere cliënt die onlangs voor deze oplossing heeft gekozen).

 Boekhouding en juridische thema’s. Als er een oplossing wordt gevonden voor de twee bovengenoemde punten, dan zouden ze er geen problemen mee hebben om steun te blijven geven bij thema’s zoals boekhouding/Accountancy en juridische onderwerpen/Legal.

 Ze staan niet onder druk om dit punt op korte termijn op te lossen, maar ze moeten het wel in de komende maanden hebben opgelost (ik denk dat het een redelijke aanname is dat dit uiterlijk tegen het eind van het jaar moet zijn).

In dit verband is er een probleem waar we een oplossing voor moeten vinden. Tenzij iemand een beter voorstel heeft, hebben we drie manieren om dat aan te pakken:

 Optie 1 – doen wat zij voorstellen, een ruimte huren, onafhankelijke bestuurders inhuren en de boekhoudkundige en juridische dienstverlening blijft bij UNITED. Deze oplossing heeft echter twee grote nadelen – (i) we moeten vertrouwen hebben in mensen die we niet kennen, die geen band hebben met een gerenommeerde instantie; (ii) de administratieve kosten zullen aanzienlijk stijgen (…); (iii) en, belangrijker nog, ik ben bang dat we vroeger of later problemen krijgen met de lokale banken, die, als ze zien dat we “onafhankelijk” zijn, strengere eisen gaan stellen op het gebied van compliance, met als gevolg dat onze vestiging in Nederland niet meer aangehouden kan worden. (…)

 Optie 2 – we proberen andere, kleinere Trustmaatschappijen, die niet meteen op de radar staan. Deze oplossing, als dit al mogelijk zou zijn, heeft uiteraard niet alleen als nadeel dat het een “downgrade” van de dienstverlening en het aanzien is, maar ook dat we hiermee alleen maar wat tijd rekken, omdat deze ondernemingen na een paar maanden vast en zeker door de Nederlandsche bank onder druk worden gezet om hetzelfde te doen als wat United nu aan het doen is.

 Optie 3 – Wij gaan weg uit Nederland en vinden een andere oplossing die fiscaal efficiënt is (…).”

“Since 2015 United Trust informed us that the companies with Isabel and Sindika as UBO were being scrutinized frequently by the Dutch Authorities and the KYC [know your customer, vzr.] procedures were extremely complex.

They also informed us that they wouldn’t want to maintain their position as Directors of the above mentioned companies [Exem Energy, Exem Oil & Gas en Overseas Investment Holdings, vrz.].

Due to that information, we contacted Trust Company Amsterdam to transfer the files from United Trust. (…)”

Op 17 januari 2020 is alleen mr. Koster namens United op de redactie verschenen. Zij heeft samen met [gedaagde sub 3] de stukken doorgenomen. Na afloop van het bezoek heeft mr. Koster een e-mail aan [gedaagde sub 3] gestuurd waarin onder meer de volgende passage staat:

“(…) Het gespreksverslag dat ik in zijn geheel heb ingezien [de e-mail van 23 juli 2015 van Brito Pereira, zie 2.3 onder II, vzr.], kent cliënte niet (zoals ook eerder geschreven). Het is ook niet eerder met haar gedeeld; uit het verslag (de e-mail) blijkt ook dat dit slechts is gedeeld tussen de Portugese advocaat en haar cliënten.

Voor de inhoud daarvan neemt zij geen enkele verantwoordelijkheid. In dat licht wil zij wel toevoegen aan haar eerdere mededeling over gedeelten van dit verslag, dat zij tijdens de meeting waar het verslag op pretendeert te zien een kort overzicht heeft gegeven van het regulatore kader van de in Nederland geldende wet- en regelgeving. Dat geeft zij overigens aan iedere cliënt. Cliënte heeft noch geadviseerd, noch bewoordingen gebruikt zoals in het document zijn opgenomen. Daar neemt zij dan ook uitdrukkelijk afstand van. Mocht uw publicatie melding maken van het gespreksverslag, dan verzoeken wij u ook te melden dat cliënte hier uitdrukkelijke afstand van neemt. (…)”

“Dank voor de nadere toelichting namens United.

Zoals gezegd zullen we vermelden dat United het verslag niet kent en daar afstand van neemt. Goed weekend.”

In het verslag van mr. Koster staat daarover:

“De advocaat van United Trust en het Financieele Dagblad nemen afscheid met de afspraak dat Het Financieele Dagblad in haar publicatie expliciet zal melden dat United Trust het verslag niet kent en daar uitdrukkelijk afstand van neemt.”

In het verslag van [gedaagde sub 3] staat:

“Nogmaals gezegd dat we zullen melden United het verslag niet kent. CK zegt dat dit al meerdere malen is gemeld en dat United daar geen verantwoordelijkheid voor neemt.”

Op 21 januari 2020 heeft het Financieele Dagblad op de voorpagina een artikel van [gedaagde sub 3] geplaatst over het strengere toezicht op de trustsector en de buitenlandse klanten met een slechte reputatie die daardoor uit Nederland vertrekken. Op zowel pagina 10 van de papieren editie als online is onder de kop “Bv’s Dos Santos duiken onder de radar” een tweede artikel van [gedaagde sub 3] gepubliceerd. In dat artikel staan onder meer de volgende passages:

“(…)

‘Zoek een trustkantoor dat kleiner is en meer onder de radar zit’. Het is een van de overwegingen die in de zomer van 2015 ter tafel komen. Vertegenwoordigers van Isabel dos Santos , de dochter van de toenmalige president van Angola, noteren deze optie als een van de mogelijkheden voor haar Nederlandse bv’s na een gesprek met medewerkers van United Trust.

Dat trustkantoor wil de dienstverlening aan die vennootschappen stoppen. Uit het gespreksverslag blijkt dat dit mede zou zijn gebeurd na aandringen van De Nederlandsche Bank (DNB), de toezichthouder op de trustkantoren in Nederland. (…)

Twee jaar later [in 2015, vzr.] komt het idee bovendrijven om de bv’s opnieuw te verhuizen, naar een nog kleiner kantoor dat ‘meer onder de radar zit’. Een medewerker van Dos Santos zegt in een e-mail: ‘United Trust heeft ons geïnformeerd dat de bedrijven waar Isabel en Sindika eigenaar van zijn, stelselmatig zijn onderzocht door de Nederlandse autoriteiten en dat het klantonderzoek extreem complex is. Zij hebben ons gemeld dat zij niet meer de bestuurders van deze bedrijven willen zijn.’

(…)

Vanwege het stoppen van de dienstverlening door United Trust zitten vertegenwoordigers van Dos Santos en medewerkers van het trustkantoor in juni 2015 bij elkaar om mogelijke alternatieven te bespreken. Volgens het gespreksverslag van Dos Santos ‘ Portugese advocaat Jorge Brito Pereira liggen er drie opties op tafel: uit Nederland vertrekken, een eigen ruimte in Nederland huren en managers inhuren of een kleiner trustkantoor zoeken dat ‘meer onder de radar zit’. (…)”

In het artikel staat, binnen een kader “Reacties trustkantoren”, voor zover het United betreft het volgende:

“United Trust zegt het gespreksverslag van Dos Santos ’ advocaat niet te kennen en ook niet verantwoordelijk te zijn voor de inhoud. ”