Nederland moet een van zijn fiscale ‘kroonjuwelen’, het ontbreken van een belasting op de transfer van rente en royalty’s, opgeven als het wil bijdragen aan een effectieve bestrijding van belastingparadijzen. 

Dat zei de Leidse universitair hoofddocent Jan Vleggeert vrijdag tegen de onderzoekscommissie fiscale constructies van de Tweede Kamer.

De EU werkt aan een zwarte lijst van landen die niet meewerken aan het bestrijden van belastingontduiking en weinig of geen belasting heffen. Naar zulke landen verdwijnt nu veel geld, dat onbelast blijft. De enige effectieve maatregel is volgens Vleggeert een zogenaamde bronheffing, een eigen belasting op geld dat daar naartoe gaat.

Verplichting in EU

Zo’n bronheffing moet volgens Vleggeert worden gekoppeld aan de zwarte lijst. ‘Je moet het Europees regelen en alle lidstaten ertoe verplichten’, vindt Vleggeert. Maar Nederland, een van de weinige EU-landen die nog geen bronheffing hanteert, verzet zich daartegen. Een Europees besluit hierover moet unaniem worden genomen.

Nog beter zou het volgens Vleggeert zijn om hoe dan ook een bronheffing in te voeren ten opzichte van landen die te weinig belasting heffen, al zal het moeilijk zijn om die effectief vorm te geven omdat veel belastingverdragen uitzonderingen bieden.

Geen verandering in cultuur

‘Ik zie geen tekenen dat er iets aan het veranderen is op het ministerie en in de Kamer’• Jan Vleggeert bij onderzoekscommissie fiscale constructies
Vleggeert, die eerder dit jaar via een Wob-procedure blootlegde dat binnen het ministerie van Financiën een bewuste strategie is gevoerd om de ontwijkingsconstructies via Nederland te verdoezelen, meent dat er niet veel veranderd is in de cultuur.

Het vestigingsklimaat prevaleert volgens hem nog steeds boven het afdwingen van de belastingplicht. ‘Op het ministerie, bij adviseurs en ook in de Kamer is dat nog steeds volstrekt overwegend. In ieder geval tot 2015-2016 is dat bepalend en ik zie geen merkbare tekenen dat dat aan het veranderen is.’

Nog steeds onderdeel probleem

Daarmee bestrijdt hij de bezwering van staatssecretaris Eric Wiebes en minister Jeroen Dijsselbloem dat ‘Nederland niet langer deel van het probleem, maar deel van de oplossing wil zijn’. Maar hij verwacht dat er achter de schermen al druk wordt overlegd tussen adviseurs en ambtenaren van het ministerie van Financiën over nieuwe constructies die de nieuwe regels tegen belastingontwijking weer omzeilen.

‘De hamvraag die politiek niet wordt beantwoord door de staatssecretaris is: willen we dit nou echt? Een land waar je over dit soort structuren afspraken kunt maken. Wil je echt met het product “belastingontwijking” de boer opgaan? Is die praktijk aanvaardbaar? Daar leest je niets over’, aldus Vleggeert.

Klanten betalen niet voor ethiek

Vleggeert was zelf tot 2011 ook belastingadviseur en bevestigt dat in ieder geval in die praktijk ethische normen geen rol spelen. ‘Klanten betalen je niet voor je ethische opvattingen, maar om belasting te besparen. Als je dat vak kiest kun je je moeilijk andere normen dan de wet permitteren.’

Bron: Financieel Dagblad