30 C
Willemstad
• donderdag 28 maart 2024

Extra | Journaal 26 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Monday, March 25, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 25 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Friday, March 22, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 22 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Thursday, March 21, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...
- Advertisement -spot_img

FD | Fiscus trekt met succes aan noodrem om belastingontwijking te bestrijden

HomeMediaFD | Fiscus trekt met succes aan noodrem om belastingontwijking te bestrijden

Laurens Berentsen | Financieel Dagblad

Fiscus trekt met succes aan noodrem om belastingontwijking te bestrijden

Fiscaal – Een beroep op ‘fraus legis’, oftewel misbruik van het recht, is de noodrem van het Nederlandse belastingrecht. Fraus legis betekent dat belastingplichtigen zich houden aan de wettelijke regels, maar die zodanig toepassen dat de uitkomst strijdig is met het doel van de wet. Fiscalisten zien dat de Belastingdienst vaker aan de noodrem trekt en daarbij rechters aan zijn zijde vindt.

In het kort

Fiscus doet vaker succesvol met beroep op misbruik van recht bij bestrijding belastingontwijking.

Rechters geven gehoor aan maatschappelijke verontwaardiging over agressieve belastingplanning.

Discussie over boetes voor belastingplichtigen die doelbewust de wet misbruiken.

Woensdag schreef het FD over een rechtszaak rond de Haagse bank NIBC en de Franse bank Société Générale. De rechtbank Noord-Holland oordeelde in juni dat de banken misbruik van de wet maakten toen zij in 2006 een joint venture oprichten die uitsluitend was bedoeld om geld mee te verdienen ten koste van de fiscus.

Credit Suisse

Met de uitspraak van de rechtbank Noord-Holland is fraus legis helemaal terug van weggeweest, stelt Arco Bobeldijk van advies- en advocatenkantoor Loyens & Loeff. Begin jaren 90 greep de Hoge Raad veelvuldig naar het laatste redmiddel in het belastingrecht om de ongebreidelde renteaftrek voor de winstbelasting te beteugelen. Het instrument verloor betekenis nadat die aftrek in de wet aan banden was gelegd.

‘De Hoge Raad heeft fraus legis opnieuw op de kaart gezet voor situaties rond renteaftrek’

• Arco Bobeldijk, advies- en advocatenkantoor Loyens & Loeff

De omslag kwam in 2017, aldus Bobeldijk, die ook hoogleraar is aan Nyenrode Business Universiteit. Dat gebeurde met een spraakmakend arrest van de Hoge Raad over Credit Suisse. De hoogste belastingrechter oordeelde dat de Zwitserse bank begin deze eeuw het recht misbruikte toen die renteaftrek creëerde met als belangrijkste doel fiscaal voordeel te behalen.

‘De Hoge Raad heeft fraus legis daarmee opnieuw op de kaart gezet voor situaties rond renteaftrek’, zegt Bobeldijk. ‘Dan is het begrijpelijk dat de fiscus daar gebruik van maakt en lagere rechters deze lijn volgen.’
Anti-misbruikbepaling

Fred van Horzen van belastingadvieskantoor Meijburg & Co heeft zich verbaasd over het vonnis van de rechtbank Noord-Holland. Niet over het oordeel dat de banken over de schreef gingen, maar over het argument dat tot deze uitspraak leidde. Hij begrijpt niet waarom de Belastingdienst zich in deze zaak beroept op fraus legis.

Dit moet niet kunnen, zo begint iedere redenering die tot het ultimum remedium leidt. Het fiscale opzetje van de Nederlands-Franse combinatie kon ook niet, vindt Van Horzen. Maar die conclusie volgt volgens hem uit specifieke renteaftrekbeperkingen. Daarvoor hoeft de fiscus de generieke anti-misbruikbepaling fraus legis niet in stelling te brengen, zegt hij. De fiscalist verwacht dat de Belastingdienst in hoger beroep alsnog aanvoert dat NIBC en Société Générale onzakelijk transacties aangingen met als enig doel fiscaal voordeel.

Reageren op verontwaardiging

Van Horzen zegt dat rechters met het uiterste middel in het belastingrecht reageren op de verontwaardiging over het fiscale gedrag van sommige bedrijven. ‘Het zou raar zijn als rechters geen rekening houden met politieke en maatschappelijke opvattingen over belastingen. Het is onderdeel van het spel dat regels veranderen. Bij voetbal hebben we nu ook de VAR. Belastingadviseurs moeten hier rekening mee houden. In 2004 was de renteaftrek van Credit Suisse misschien nog verdedigbaar maar nu niet meer.’

‘Het zou raar zijn als rechters geen rekening houden met politieke en maatschappelijke opvattingen over belastingen’

• Fred van Horzen, belastingadvieskantoor Meijburg & Co

Bobeldijk hoopt dat rechters zich niet te veel laten beïnvloeden door de tijdgeest: ‘Het gaat uiteindelijk toch om de geest van de wet.’

Agressieve planning

Inmiddels voeren politici nieuwe wetten in om belastingontwijking tegen te gaan. Maar over tien jaar zal blijken dat belastingplichtigen nieuwe wegen hebben gevonden om hun verplichtingen te ontlopen zonder zich schuldig te maken aan strafbare belastingontduiking, voorspelt Van Horzen. Dan ontstaat de volgende golf van fraus-legiszaken, zegt hij.

Hoogleraar belastingrecht Hans Gribnau vond al in 2014 dat de Hoge Raad een beroep op fraus legis bij agressieve belastingplanning vaker zou moeten honoreren. Om meer in lijn te komen met de maatschappelijke opvattingen over dit soort fiscaal gedrag.

Geen boetes

Sinds kort is er een discussie onder fiscalisten over de gevolgen die fraus legis zou moeten hebben, zegt Gribnau. Zo lang belastingplichtigen zich aan de regels houden — een pleitbaar standpunt innemen, zoals fiscalisten dat noemen — mag de Belastingdienst geen boetes opleggen.

Fraus legis schrikt dus niet echt af. De buit is binnen als de fiscus belastingontwijking niet of te laat vaststelt. Gebeurt dat wel dan hoeven belastingplichtigen slechts de heffing te betalen die zij sowieso verschuldigd waren, zij het dat daar een heffingsrente bovenop komt.

Gribnau: ‘Misschien kan de wetgever hier een regeling voor treffen; de rechter zal dit vermoedelijk niet zelf doen.’

Bron: Financieel Dagblad

Geef een reactie

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Zoeken

Recente reacties